ΧΟΛΓΚΕΡ ΣΜΙΕΝΤΙΝΓΚ, ΚΑΛΟΥΜ ΠΙΚΕΡΙΝΓΚ, ΣΑΛΟΜΟΝ ΦΙΝΤΛΕΡ*
O πληθωρισμός στην Ευρωζώνη έφθασε το 10,6% σε ετήσια βάση τον Οκτώβριο. Μέχρι στιγμής αυτή η άνοδος αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό σε παράγοντες εκτός του ελέγχου της ΕΚΤ, όπως οι υψηλότερες τιμές της ενέργειας και των τροφίμων. Ωστόσο, η ΕΚΤ ανησυχεί για δύο κινδύνους: οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό μπορεί να μην εδραιωθούν και ο υψηλότερος πληθωρισμός μισθών μπορεί να πυροδοτήσει ένα σπιράλ μισθών – τιμών. Ευτυχώς, τα μέχρι στιγμής στοιχεία δείχνουν αύξηση των μισθών το 2023, που ακολουθείται από μια επιστροφή στα κανονικά κέρδη επί των αποδοχών το 2024, αντί για μια επιταχυνόμενη σπείρα μισθών – τιμών. Το γερμανικό παράδειγμα επ’ αυτού είναι το εξής: στη Βάδη-Βυρτεμβέργη, το πανίσχυρο σωματείο μετάλλου IG Metall και οι εργοδότες του κλάδου κατέληξαν την Πέμπτη σε μια περιφερειακή συμφωνία για το 2023 και το 2024. Ολοι οι εργαζόμενοι θα λάβουν αφορολόγητο εφάπαξ ποσόν 3.000 ευρώ, καταβαλλόμενο σε δύο δόσεις, που ισούται περίπου με το 2,5% των αποδοχών δύο ετών. Επιπλέον, οι τακτικές αμοιβές θα αυξηθούν κατά 5,2% τον Ιούνιο του 2023 και επιπλέον 3,3% τον Μάιο του 2024. Συνολικά η συμφωνία, κατά την άποψή μας, κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα, αλλά δύο στοιχεία την κάνουν κάπως υποφερτή. Πρώτον, το γεγονός πως έχει διετή διάρκεια δίνει στις εταιρείες μία αίσθηση βεβαιότητας για τις προοπτικές. Δεύτερον, η εφάπαξ πληρωμή είναι μια εφάπαξ απάντηση στην αύξηση των τιμών της ενέργειας και όχι μια μόνιμη αύξηση του κόστους για τις επιχειρήσεις.
Η συμφωνία πιθανότατα θα επεκταθεί για να καλύψει όλους τους 3,9 εκατ. Γερμανούς εργάτες, ενώ ακολουθεί το μοτίβο που δημιούργησε ο κλάδος των χημικών για τους 600.000 εργαζομένους του τον Οκτώβριο. Επειτα από μια περίοδο συγκράτησης από τον Απρίλιο έως τον Δεκέμβριο του 2022, οι μέσοι μισθοί στις αρχές του 2023 θα είναι κατά 6% υψηλότεροι από ό,τι ήταν ένα χρόνο πριν. Για αυτόν τον υπολογισμό επιμερίζουμε το κόστος των δύο εφάπαξ πληρωμών με φορολογικό πλεονέκτημα των 1.500 ευρώ εκάστη καθ’ όλη τη διάρκεια του διακανονισμού των μισθών. Οι μισθοί θα αυξηθούν κατά 3,25% περαιτέρω τον Ιανουάριο του 2024, βάσει μιας συμφωνίας η οποία θα διαρκέσει μέχρι τα μέσα του 2024. Οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας δεν τροφοδοτούν μόνο τις απαιτήσεις για υψηλότερους μισθούς. Οδηγούν την Ευρώπη σε σοβαρή ύφεση, η οποία ίσως να ακολουθηθεί από σταθεροποίηση την άνοιξη και δραστική ανάκαμψη από το καλοκαίρι του 2023.
* Οι κ. Χόλγκερ Σμίεντινγκ, Κάλουμ Πίκερινγκ και Σάλομον Φίντλερ είναι οικονομολόγοι της Βerenberg Bank.
