Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Στο στόχαστρο έχουν βάλει τις μικρές τράπεζες στην Κύπρο εταιρείες τεχνολογίας και χρηματοοικονομικοί οργανισμοί, με απώτερο πιθανό σκοπό την απόκτηση τραπεζικής άδειας επί ευρωπαϊκού εδάφους. Στο προσκήνιο οι τράπεζες Ancoria Bank και Cdb Bank, οι οποίες από ό,τι δείχνουν τα πράγματα «πολιορκούνται» εκ νέου από διαφορετικές μεγάλες fintech με παρουσία εντός και εκτός Κύπρου. Αφού μία αντίστροφη διαδικασία δεν γίνεται από τις δύο τράπεζες, δηλαδή να απορροφήσουν κάποια εταιρεία fintech τώρα που έχουν αυξημένα κέρδη λόγω επιτοκίων, άρα και να διαφοροποιήσουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο, εταιρείες fintech ανά περίπτωση είτε συζητούν, είτε έχουν προχωρήσει σε αίτηση για απόκτησή τους, είτε έχουν μπει ήδη στο μετοχικό τους κεφάλαιο.
Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου έχει ήδη αιτήσεις από εταιρείες fintech για απόκτηση τραπεζικής άδειας, οι οποίες μέχρι στιγμής δεν έχουν δοθεί.
Η XM, ο διεθνής fintech οργανισμός με έδρα την Λεμεσό φημολογείται ότι ήταν μέτοχος στην Ancoria Bank τα τελευταία 3 - 4 περίπου χρόνια, με ποσοστό 9,85%. Όταν μία εταιρεία με ρίζες από το Καζακστάν (προφανώς όχι η ΧΜ) έκανε πρόταση εξαγοράς στην Ancoria Bank στα τέλη του 2023 και δεν προχώρησε το deal λόγω εποπτικών επιπρόσθετων στοιχείων που χρειάστηκαν να κατατεθούν στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (και δεν κατατέθηκαν ποτέ), φήμες θέλουν, η XM να πώλησε το εν λόγω 9,85% σε άλλους μετόχους της Ancoria Bank για να διευκολυνθεί εκείνη η συναλλαγή.
Από εκεί και πέρα όμως υπάρχουν πιο πρόσφατες μετοχικές εξελίξεις για την Ancoria Bank, καθώς όπως έγραψε και ο ιστότοπος του Alpha Κύπρου τη Δευτέρα, δύο μεγαλομέτοχοι της XM, οι κύριοι Κωνσταντίνος Κλεάνθους και Πάμπος Παναγιώτου, απέκτησαν μετοχές στην Ancoria Bank, εκείνες που η XM πρακτικά είχε «αφήσει» λόγω της συναλλαγής που θα μπορούσε να επιτευχθεί και δεν ευοδώθηκε. Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», η συναλλαγή ωστόσο δεν είναι νέα, καθώς η συναλλαγή αυτή με τους κυρίους Κλεάνθους και Παναγιώτου που απέκτησαν το 9,85% της Ancoria Bank έγινε περίπου προ 2 μηνών. Απώτερος σκοπός της κίνησης αυτής πιθανώς είναι να περάσει όλη η Ancoria Bank σε κατοπινό στάδιο στους μεγαλομετόχους της XM, αρκεί να επιβεβαιωθεί στους επόμενους μήνες μέσω μετοχικών κινήσεων.
Θα ήταν μία ενδιαφέρουσα εξέλιξη για τους μεγαλομετόχους της ΧΜ και κατ' επέκταση εάν αποφασίσουν οι ίδιοι, η XM θα γίνει η εταιρεία τεχνολογίας - fintech η οποία θα αποκτήσει την πολυπόθητη ευρωπαϊκή τραπεζική άδεια μέσω Κύπρου, που θα της ανοίξει νέους επιχειρηματικούς ορίζοντες.
Σε επίπεδο χρημάτων - εκτίμησης αξίας η Ancoria Bank κοστολογείται περίπου στα 45 εκατομμύρια ευρώ, άρα οι μεγαλομέτοχοι της XM, Κλεάνθους και Παναγιώτου, αγοράζοντας κάτω από το 10% της τράπεζας –που παρεμπιπτόντως δεν χρειάστηκαν εποπτικές εγκρίσεις από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου λόγω ποσοστού– θα έδωσαν περίπου 5 εκατ. ευρώ. «Ακούγεται», πάντως, πως η πρόταση της εταιρείας με ρίζες από το Καζακστάν για εξαγορά της Ancoria που έφτασε στην Κεντρική (όχι η ΧΜ, αφού δεν έχει προχωρήσει ακόμα σε κάτι τέτοιο) που είχε γίνει προφανώς με τη σύμφωνη γνώμη των μεγαλομετόχων της Ancoria, ήταν σχεδόν στα διπλάσια χρήματα, λίγο κάτω από 100 εκατ. ευρώ.
Παρεμπιπτόντως, την πρόταση για εξαγορά της Ancoria Bank θα μπορούσε κάλλιστα να την είχε καταθέσει η Freedom 24, καθώς σε σχετική συνέντευξή της στον «Πολίτη» παλαιότερα είχε γραφεί ότι ήταν σε αναζήτηση τράπεζας για εξαγορά στην Κύπρο, αλλά στην «Κ» προσφάτως, ειπώθηκε από τον διευθύνοντα σύμβουλο της Freedom 24, κ. Timur Turlov, ότι «η Freedom24 εξετάζει το ενδεχόμενο να επεκτείνει τις υπηρεσίες της στην Κύπρο πέρα από την απλή μεσιτεία, με ιδιαίτερη έμφαση στην ψηφιακή τραπεζική». Άρα το ενδιαφέρον είναι υπαρκτό, παραμένει και θα ήταν μία ρεαλιστική κίνηση.
Non - EU entities
Σε πολιορκία και πιθανή εξαγορά από fintech εταιρείες είναι και η Cdb Bank, η οποία μετά το «deal» που είχε ατυχή κατάληξη με την Astrobank στο 4ο τρίμηνο του 2023, είχε συζητήσεις με οντότητα εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης που είχε ρίζες από την Αρμενία. Αυτές οι διαπραγματεύσεις έχουν μπει πλέον στο «χρονοντούλαπο» παρόλο που κράτησαν για αρκετό καιρό, ωστόσο «κρούσεις» από αντίστοιχες εταιρείες, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», έχει σε μηνιαία βάση λόγω του μικρού της μεγέθους. Μέχρι στιγμής δεν υπήρξε θετικό αποτέλεσμα, αλλά το ενδιαφέρον έχει αναθερμανθεί εκ νέου με οντότητα που αναζητεί τραπεζική άδεια στην Κύπρο και θέλει να κάνει κινήσεις στην ψηφιακή τραπεζική. Η εταιρεία «που μιλάει» έχει ρίζες από Ρωσία, το ερώτημα που μπαίνει σίγουρα είναι αν θα είναι σε θέση αυτή η εταιρεία να δικαιολογήσει την παρουσία της σε ευρωπαϊκό έδαφος και δη, στο ευρωπαϊκό τραπεζικό τοπίο το οποίο είναι «σκληρά» εποπτευόμενο. Έναντι της μετοχικής σύνθεσης της Ancoria που είναι ξεκάθαρη και ως επί το πλείστον η τράπεζα είναι του Sievert Larsson, του πρώτου προέδρου της ασφαλιστικής που έχει ιδρύσει, της Ancoria Insurance, η πολυμετοχικότητα της Cdb δεν βοηθά τους επίδοξους αγοραστές. Τα «θέλω» των μετόχων της Cdb Bank, που είναι κυρίως κυπριακής καταγωγής, είναι αντιδιαμετρικά και ενώ πιθανώς να ήταν καλή ευκαιρία να περάσει στα χέρια κάποιου άλλου επενδυτή τώρα που παράγει κέρδη λόγω επιτοκίων, αντί ζημιών που παρουσίαζε τα χρόνια προ των αυξήσεων των επιτοκίων, μπορεί να μην γίνει κατορθωτό ούτε τώρα.
Θα πάρουν εγκρίσεις;
Η στρατηγική για εξαγορά μίας τράπεζας για απόκτηση τραπεζικής άδειας στην Κύπρο, άρα και ευρωπαϊκής, είναι υπαρκτή και λογική. Αντίστοιχες κινήσεις έχουμε δει κατά καιρούς σε άλλες χώρες που είτε πέτυχαν είτε όχι. Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου έχει ήδη αιτήσεις από εταιρείες fintech για απόκτηση τραπεζικής άδειας, οι οποίες εντούτοις μέχρι στιγμής δεν έχουν δοθεί, με διαφορετική αιτιολογία στην καθεμία. Έτσι όπως οι εταιρείες Ηλεκτρονικών Ιδρυμάτων Πληρωμών στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί, έτσι και στην Κύπρο έχουν πληθύνει. Στα τέλη του 2024 τα αδειοδοτημένα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος (EMI) στην Κύπρο ήταν 26 και τα ιδρύματα πληρωμών (PI) ήταν 11. Τράπεζες που ναι μεν έχουν ρίζες από Ελλάδα, αλλά έχουν ισχυρή ή και πρωταγωνιστική παρουσία στην Κύπρο, έχουν κάνει το αντίστροφο, δηλαδή έχουν προχωρήσει στην εξαγορά fintech για απόκτηση των τεχνολογικών υπεροχών που προσφέρουν. Η Eurobank έχει προχωρήσει στην εξαγορά της Plum fintech, η Alpha Bank στην εξαγορά της Flexfin Ltd. και η Εθνική Τράπεζα στην εξαγορά της EPSILON NET. Η Τράπεζα Κύπρου έχει δηλώσει στην «Κ» ότι είναι σε διαδικασία εξερεύνησης πιθανών συνεργασιών και συνεργειών με fintech.
*Το κείμενο έχει αναδιαμορφωθεί με νέες πληροφορίες.
