ΚΥΠΕ
Έκκληση για ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική από την Κυβέρνηση απηυθύναν βουλευτές, κατά τη συζήτηση και ψήφιση από την Ολομέλεια της Βουλής του προϋπολογισμού του Κυπριακού Οργανισμού Αναπτύξεως Γης (ΚΟΑΓ).
Ο προϋπολογισμός του ΚΟΑΓ για το έτος 2024, που εγκρίθηκε ομόφωνα, προβλέπει δαπάνες ύψους €28.175.374 και έσοδα ύψους €21.166.100.
Τα έσοδα του ΚΟΑΓ αναμένεται να προέλθουν από εισπράξεις από την πώληση κατοικιών, διαμερισμάτων και οικοπέδων (€6.961.000), από κρατική χορηγία για το σχέδιο «Ανακαινίζω - Ενοικιάζω» (€12.520.500), από τόκους εισπρακτέους (€400.600), από πρόσθετο συντελεστή δόμησης (€1.000.000) και από άλλα έσοδα (€284.000).
Προϋπολογιζόμενο έλλειμμα ύψους €7.009.274 αναμένεται να καλυφθεί από τα ταμειακά πλεονάσματα του οργανισμού, τα οποία κατά την 31η Δεκεμβρίου 2023 υπολογίστηκαν στα €16.012.774.
Στην τοποθέτησή του ενώπιον της Ολομέλειας, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού, ανέφερε ότι για πολλά χρόνια επί διακυβέρνησης ΔΗΣΥ ο Οργανισμός στραγγαλίστηκε σε βάρος της αποστολής του. Επέκρινε επίσης την καθυστέρηση που υπήρξε στο σχέδιο προσιτού ενοικίου από το 2018 στο 2024. Κάλεσε τους αρμόδιους «να σταματήσουν τις εξαγγελίες στο περιθώριο και τις βαρύγδουπες δηλώσεις» και να αξιοποιηθεί ο ΚΟΑΓ για να αναπτύξει τα σχέδια που τόση ανάγκη έχουν τα νεαρά ζευγάρια.
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ – Συνεργασία Αλέκος Τρυφωνίδης επανέλαβε τη θέση του κόμματος του, που περιλήφθηκε και στο πρόγραμμα της Κυβέρνησης, όπως είπε, ώστε ο ΚΟΑΓ μαζί με τον Οργανισμό Χρηματοδοτήσεως Στέγης (ΟΧΣ) να εξελιχθούν στον κεντρικό φορέα ουσιαστικής στεγαστικής πολιτικής. Χαιρέτισε τις προσπάθειες για προσιτό ενοίκιο και την ανέγερση κατοικιών από τον ΚΟΑΓ αλλά πρόσθεσε ότι αυτά δεν φτάνουν και είπε ότι οι αρμόδιοι Οργανισμοί θα πρέπει να ενισχυθούν. Είπε επίσης ότι ο ΚΟΑΓ πρέπει να δραστηριοποιηθεί και να επεκταθεί στις ορεινές περιοχές και στην ύπαιθρο.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλά, είπε ότι το στεγαστικό πρόβλημα στην Κύπρο έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια, λόγω της προσέλκυσης σοβαρών επενδύσεων από το εξωτερικό. Πρόσθεσε ότι θα έπρεπε να είχαν κινηθεί πιο γρήγορα και να υπάρξει μεγαλύτερη προσφορά κατοικιών. Είπε ότι το θέμα δεν λύνεται με τη δημιουργία ενός κεντρικού φορέα, αλλά χρειάζονται και κίνητρα για να αυξηθεί η προσφορά. Είπε επίσης ότι η παρούσα Κυβέρνηση πήγε να σταματήσει ένα έργο του ΚΟΑΓ που ήταν σημαντικό για τον δήμο Λεμεσού και ότι η έντονη αντίδραση του ΔΗΣΥ έκανε τον Υπουργό Εσωτερικών να το επαναφέρει.
Ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Χαράλαμπος Θεοπέμπτου είπε ότι είναι πολύ απλό να γίνει ο προγραμματισμός με βάση τα στοιχεία για την αύξηση του πληθυσμού της Κύπρου. Ανέφερε επίσης ότι υπάρχουν πολλά καλά παραδείγματα στο εξωτερικό για προσφορά στέγης, όπως η φορολογία στην αχρησία γης, η αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων κτηρίων, συμφωνίες με κατασκευαστικές εταιρείες για χαμηλό κόστος, ωστόσο δεν ενδιαφέρεται κανείς να τα εφαρμόσει στην Κύπρο.
Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους επεσήμανε ότι αρκετοί πολίτες που έχουν αξιοποιήσει σχέδια του ΚΟΑΓ βρίσκονται εγκλωβισμένοι με προβλήματα οφειλών και ο τίτλος παραμένει στον Οργανισμό, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να εκμεταλλευτούν το Σχέδιο Ενοίκιο Έναντι Δόσης. Ζήτησε να βρεθούν τρόποι ώστε αυτός ο κόσμος να εξοφλήσει τις οφειλές του και να διευρυνθεί η κοινωνική πολιτική μέσα από το Σχέδιο.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας, είπε ότι είναι ευθύνη της Κυβέρνησης να διαφυλάξει και να ενισχύσει τόσο τον ΚΟΑΓ όσο και τον ΟΧΣ για να ανακουφιστούν οι ευάλωτες οικογένειες Κυπρίων.
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου είπε ότι η στέγαση είναι αγαθό και δικαίωμα και όχι προνόμιο. Πρόσθεσε ότι για να διασφαλιστεί αυτό χρειάζεται συνέργεια μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Ανέφερε επίσης ότι τα τελευταία χρόνια η στέγαση είναι άπιαστο όνειρο γιατί απουσιάζει μια ολοκληρωμένη κρατική πολιτική που θα καλύπτει τα κάτω διαζώματα της κοινωνίας που δεν μπορούν να αποκτήσουν στέγη. Πρόσθεσε ότι η θέση του του ΑΚΕΛ είναι ότι χρειάζεται να υπάρχει ενιαίος κρατικός οργανισμός στέγασης, που να ξεκινά από την επεξεργασία στρατηγικής για την πολιτική στέγασης, να συντονίζει τα προγράμματα και δράσεις που τρέχουν, να παράγει προγράμματα και να κάνει και επενδύσεις ώστε να υπάρχει αυτή η πολιτική. Πρόσθεσε ότι ο πιο σύντομος δρόμος σε αυτό είναι η αναβάθμιση του ΚΟΑΓ και κάλεσε την Κυβέρνηση να κτίσει πάνω στον Οργανισμό, αφού όπως είπε επί του εδάφους δεν έχουν δει ακόμα τίποτε.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννη ζήτησε μια ολοκληρωμένη πολιτική στέγασης που να βασιστεί στο ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης. Σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή η προσφορά δεν ανταποκρίνεται στην υπέρμετρη ζήτηση λόγω ξένων εταιρειών, ξένων εργαζομένων στην Κύπρου, φοιτητών και αιτητών πολιτικού ασύλου. Σημείωσε επίσης τα προβλήματα που δημιουργούνται από την αύξηση στα αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα και τον νόμο του ενοικιαστηρίου.
Ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης αναφέρθηκε στα κίνητρα του ΥΠΕΣ για προσιτή κατοικία με αποδέκτη τον ιδιωτικό τομέα και εξέφρασε την άποψη ότι δεν θα λειτουργήσουν αφού αφορούν περιοχές στο κέντρο της πόλης με υπερβολικά υψηλές τιμές. Εξέφρασε την εκτίμηση ότι για το συγκεκριμένο μέτρο δεν θα υπάρξει ενδιαφέρον από τον ιδιωτικό τομέα, σε αντίθεση με το τι θα γινόταν αν αφορούσαν περιοχές περιμετρικά μιας πόλης όπου το κόστος θα μπορούσε να ήταν χαμηλότερο λόγω κόστους γης.