ΚΥΠΕ
Ομόφωνα με 43 ψήφους υπέρ, η Ολομέλεια της Βουλής απέρριψε την αναπομπή, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, του νόμου που είχε ψηφίσει για την οριζόντια μείωση του ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό από το 19% στο 9%.
Εκτός από τα κόμματα της αντιπολίτευσης που είχαν υποστηρίξει τη συγκεκριμένη πρόταση νόμου, την αναπομπή απέρριψε τελικά και ο Δημοκρατικός Συναγερμός, με τον Βουλευτή του ΔΗΣΥ Χάρη Γεωργιάδη να αναφέρει ότι το κόμμα δεν αλλάζει τη θέση του επί της ουσίας, αλλά την απορρίπτει για λόγους τάξης και συνταγματικής ορθότητας, με σεβασμό στο δικαίωμα του Κοινοβουλίου να καθορίζει τη φορολογική πολιτική του κράτους.
Κατά τη συνεδρία της Επιτροπής Οικονομικών που προηγήθηκε της Ολομέλειας, ο Υπουργός Οικονομικών υπενθύμισε ότι η Κυβέρνηση έλαβε μέτρα όσον αφορά τη μείωση της επιβάρυνσης στο ηλεκτρικό ρεύμα με μείωση 10% για τους επόμενους μήνες στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά και μείωση του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα για τρεις μήνες από 19% στο 9% για τα νοικοκυριά, ανταποκρινόμενη και στις εκκλήσεις της Βουλής και επιπλέον προχώρησε σε μείωση του ΦΠΑ στο 5% για τις ευάλωτες ομάδες για περίοδο έξι μηνών.
Εξέφρασε την άποψη ότι η Κυβέρνηση έλαβε πολύ περισσότερα μέτρα από άλλες χώρες που είχαν μεγαλύτερη αύξηση στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Είπε επίσης ότι έκανε έκκληση στη Βουλή να αποφεύγει προτάσεις νόμου που είναι αστόχευτες, εκφεύγουν των κατευθυντήριων γραμμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θέτουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών, όπως η συγκεκριμένη πρόταση.
Εξηγώντας την αναπομπή στην Επιτροπή, εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας είπε ότι αυτή παραβιάζει το ευρωπαϊκό δίκαιο, την αρχή της διάκρισης των εξουσιών, ενώ εκτροχιάζει τον δημοσιονομικό προγραμματισμό του κράτους με κόστος 75 εκ ευρώ ετησίως, χωρίς να υπάρχει χρονικό όριο στην ισχύ αυτής τηςπρότασης.
Οι τοποθετήσεις των κομμάτων στην Ολομέλεια
Στην τοποθέτησή του ενώπιον της Ολομέλειας ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, εξέφρασε απογοήτευση για την αναπομπή, αφού όπως είπε είναι πλέον αδιαμφισβήτητο ότι ο ηλεκτρισμός και το κόστος της ενέργειας είναι ψηλό.
Πρόσθεσε ότι ανέμενε από την Κυβέρνηση περισσότερη ευαισθησία, αφού αντί για εξαγγελίες για μέτρα και οτιδήποτε θα ήταν βοηθητικό, είδαν απλώς μια αναπομπή. Αναφέρθηκε στην ανάγκη της επαναφοράς της χαμηλής και ψηλής ταρίφας στο ηλεκτρικό ρεύμα ανάλογα με την κατανάλωση, για να βοηθούνται τα φτωχά νοικοκυριά, στο μεγάλο κόστος που υπάρχει όσον αφορά τους θερμοσυσσωρευτές, σε ανάγκη μέτρα για ΑΠΕ και εξοικονόμηση ενέργειας. Πρόσθεσε ότι ανέμεναν εξαγγελίες αυτών των μέτρων όπως κάνουν άλλες χώρες και δεν έχουν δει αυτό τον προγραμματισμό που θα τους καθησυχάσει. Για το λόγο αυτό ανέφερε ότι δεν υποστηρίζουν την αναπομπή, αφού αναμένουν πάρα πολλά. Όταν δεν κάνει τίποτε η κυβέρνηση, πρόσθεσε, αναγκαζόμαστε να πάρουμε αυτό το μέτρο για μείωση του ΦΠΑ.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης, είπε ότι παρόλο που η Δημοκρατική Παράταξη είχε προτείνει τη μείωση του ΦΠΑ στην ηλεκτρική ενέργεια στο 5% και στο 0% για έξι μήνες για τρόφιμα και φάρμακα, αφού διαπιστώνουν τον καλπασμό της ακρίβειας και τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν τα κυπριακά νοικοκυριά και επιχειρήσεις, τελικά ψήφισαν την πρόταση της πλειοψηφίας της Βουλής. Πρόσθεσε ότι η αναπομπή εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν τους βρίσκει σύμφωνους.
Σχολίασε παράλληλα πως στην περίπτωση παραβίασης του δικαίου της ΕΕ, παρέμβασης της νομοθετικής στην εκτελεστική εξουσία, πολλές φορές η Βουλή έβαλε πλάτη για να στηρίξει η Κυπριακή Δημοκρατία τα οικονομικά. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι όταν είναι να βοηθηθεί ο λαός, βρίσκονται όλοι αυτοί οι αυστηρά συνταγματικοί λόγοι και ζήτησε από τη Νομική Υπηρεσία να είναι αυστηρά σκεπτόμενη και σε όλα τα υπόλοιπα που αφορούν τη διάκριση των εξουσιών.
Όσον αφορά τον εκτροχιασμό της δημοσιονομικής πολιτικής διερωτήθηκε σε ποιον εκτροχιασμό αναφέρεται η Κυβέρνηση, όταν υπάρχουν πάρα πολλά περιττά κονδύλια στον προϋπολογισμό που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για να δοθεί μια ανάσα στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Εκ μέρους της ΕΔΕΚ ο Βουλευτής Ηλίας Μυριάνθους, διερωτήθηκε κατά πόσο υπολόγισε το Υπουργείο Οικονομικών ότι αυτή η απώλεια που αναφέρει ότι θα ανέλθει στο 75 εκ ευρώ ετησίως, θα αντισταθμιζόταν με τη μείωση του πληθωρισμού και συνακόλουθα με τη μείωση των δαπανών του κράτους λόγω αύξησης του τιμαρίθμου και των μισθών.
Πρόσθεσε ότι άλλες χώρες της ΕΕ έλαβαν αυτά τα μέτρα με τη μείωση του ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό και σε άλλα καύσιμα.
Εξέφρασε την άποψη ότι είναι λανθασμένη η τοποθέτηση της Κυβέρνησης για αναπομπή και είπε ότι ανέμεναν ότι η Κυβέρνηση θα υιοθετούσε το νόμο και θα είχε αναλάβει πρωτοβουλίες και προς άλλες κατευθύνσεις.
Εκ μέρους του ΕΛΑΜ ο Βουλευτής Σωτήρης Ιωάννου, ανέφερε επίσης ότι καταψηφίζουν την αναπομπή, αφού η σημαντική διαφορά από την κυβερνητική πρόταση είναι η εξαίρεση των επιχειρήσεων. Τόνισε τη μείωση του κύκλου εργασιών πολλών επιχειρήσεων λόγω πανδημίας, ενώ ανέφερε ότι παρά το γεγονός ότι οι εταιρείες θα πάρουν πίσω το ΦΠΑ, είναι αυτή τη στιγμή που χρειάζονται στήριξη από το κράτος, ενώ προέβλεψε ότι πολλές θα οδηγηθούν τελικά στο κλείσιμο και πολλοί εργαζόμενοι θα βρεθούν στην ανεργία, κάτι που ισοδυναμεί απώλεια εσόδων για το κράτος. Συμπλήρωσε ότι η μείωση του ΦΠΑ δεν ήταν η ολική λύση αλλά ένα μικρό λιθαράκι στη αντιμετώπισή του.
Παράλληλα ανέφερε ότι οι προϋπολογισμοί θα ήταν πλεονασματικοί αν οι Τ/κ πλήρωναν για το ηλεκτρικό ρεύμα που τους παρείχε η Δημοκρατία και δεν μετακυλιόταν το κόστος τους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας .
Η Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου έκανε λόγο για πολιτική υποκρισία στον τόπο μας, αφού όταν ο λαός κλήθηκε να καταβάλει μεγάλο κόστος το 2018 επειδή ήταν επιταγή από τις Βρυξέλλες, τού φόρτωσαν δισεκατομμύρια, εκτοξεύοντας κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες το δημόσιο χρέος με το κλείσιμο του Συνεργατισμού. Τότε, ανέφερε, ήταν δημοσιονομικά υπεύθυνοι, ωστόσο σήμερα για να ελαφρύνουμε με 5, με 10, με 20 ευρώ τις τσέπες των φτωχών και των μεσαίων είμαστε δημοσιονομικά ανεύθυνοι και πολιτικά ανάλγητοι κατά την Κυβέρνηση.
Παράλληλα συμπλήρωσε ότι άλλες χώρες έχουν υιοθετήσει μέτρα, δίνοντας το παράδειγμα της Ισπανίας που μείωσε τον ΦΠΑ από 21% στο 10% οριζόντια, διερωτώμενη γιατί στην Κύπρο που ευημερεί θα ήταν δημοσιονομικό ανεύθυνο και οικονομικά αδύνατο να ανταπεξέλθει σε αυτή τη μείωση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες για όσο χρόνο είναι στα ύψη η τιμή των καυσίμων.
Η αντιπολίτευση, είπε, υιοθετεί και επιμένει σε ένα δημοσιονομικά υπεύθυνο και κοινωνικά ευαίσθητο μέτρο, ενώ πρόσθεσε ότι δεν πρόκειται να υιοθετήσουν είτε πολιτικές εντυπωσιασμού, είτε ανάλγητες κοινωνικά πρακτικές.
Πρόσθεσε ότι είναι σωστή η πρόταση νόμου και μπορεί να βοηθήσει την Κυβέρνηση να βοηθήσει τον κόσμο αν υπάρχει πολιτική βούληση. Συμπλήρωσε ωστόσο ότι «η πολιτική βούληση που υπάρχει σήμερα δεν είναι για να βοηθήσουμε τον τόπο μας αλλά για να δημιουργήσουμε εντυπώσεις».
Ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου ανέφερε ότι δεν υπάρχει αντισυνταγματικότητα στην πρόταση νόμου, αφού η Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου το 2009 είχε αποφανθεί για παρόμοιο θέμα και πρόσθεσε ότι οι σημερινοί κυβερνώντες είχαν πρωταγωνιστήσει τότε για να πάμε στο Ανώτατο Δικαστήριο. Είπε επίσης ότι η μείωση του ΦΠΑ συστήνεται από την Επιτροπή για να αντιμετωπιστεί το ράλι των τιμών της ενέργειας. Είπε επίσης ότι είναι πολιτική δέσμευση των κομμάτων ότι θα επανέλθουμε στον συντελεστή ΦΠΑ όταν τελειώσει αυτή η κατάσταση με τη μεγάλη αύξηση των τιμών στον ηλεκτρισμό.
Ο κ. Στεφάνου συμπλήρωσε ότι η Κυβέρνηση Συναγερμού, όταν έχουμε να κάνουμε με στήριξη τραπεζών και μεγάλων συμφερόντων δεν ασχολείται με τα δημόσια οικονομικά, ενώ τώρα που είναι για την κοινωνία και τον από τον κόσμο εφευρίσκει διαφορές δικαιολογίες.
Εξέφρασε την άποψη ότι με τα δεδομένα που υπάρχουν μπορεί να απορροφηθεί από το κράτος αυτή η απώλεια εσόδων. Κάλεσε την Κυβέρνηση να αξιοποιήσει την προθυμία της Βουλής να βοηθήσει τον κόσμο, αντί για πολλοστή φορά να βρίσκεται απέναντι, ενώ ανέφερε ότι η αύξηση στις τιμές οφείλεται σε μεγάλο μέρος στην Κυβέρνηση και το κόστος των ρύπων, αφού η Κυβέρνηση για χρόνια δεν έκανε αυτό που έπρεπε.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης αφού εξέφρασε τη διαφωνία του κόμματός τους στις μη στοχευμένες μειώσεις στη φορολογία του ηλεκτρικού ρεύματος και επανέλαβε την αναφορά στις μειώσεις στις οποίες έχει προχωρήσει η Κυβέρνηση για νοικοκυριά και ευάλωτους, είπε ότι δεν βρίσκει σύμφωνο τον ΔΗΣΥ η κυβερνητική αναπομπή.
Ανέφερε πρώτον, ότι είναι αχρείαστη, αφού η εκτελεστική εξουσία δικαιούται με βάση το νόμο να επαναφέρει αμέσως από το 9% στο 19% νόμιμα και αμέσως το ΦΠΑ, ενώ για αυτό τον λόγο χαρακτήρισε πυροτέχνημα την τροπολογία της Βουλής για να μειώσει το ΦΠΑ.
Ωστόσο ως σοβαρότερο λόγο για τον οποίο διαφωνεί το κόμμα με την Κυβέρνηση, ο κ. Γεωργιάδης υπέδειξε τον ισχυρισμό ότι το νομοθετικό σώμα δεν δικαιούνται να μειώνει φορολογίες. Αφού σημείωσε ότι δεν επιτρέπεται από τη μια να θέλουμε τους φόρους να μειώνονται και από την άλλη τις δαπάνες να αυξάνονται, πρόσθεσε ότι αυτή η συζήτηση πρέπει να διεξαχθεί με πολιτικά επιχειρήματα και όχι με ισχυρισμούς περί δήθεν αντισυνταγματικότητας που αμφισβητούν την εξουσία που έχουν τα κοινοβούλια να αυξάνουν και να μειώνουν φόρους.
Πρόσθεσε ότι ο ΔΗΣΥ είναι έτοιμος να συζητήσει χαμηλές φορολογίες με την αυτονόητη προϋπόθεση ότι εξίσου συγκρατημένες πρέπει να είναι και οι δημόσιες δαπάνες, ενώ ανέφερε πως όσα έλεγε ο ΔΗΣΥ το 2009 όταν είχε μειωθεί ο ΦΠΑ με δική του πρωτοβουλία, τα λέει και σήμερα.
Ανέφερε τέλος ότι ο ΔΗΣΥ χωρίς να αλλάζει επί της ουσία τη θέση του για λόγους τάξης, συνταγματικής ορθότητας, και σεβασμού στο κυριαρχικό δικαίωμα του κοινοβουλίου να καθορίζει τη φορολογική πολιτική του κράτους, θα απορρίψει την αναπομπή.
