Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Η Κύπρος όχι μόνο παραμένει στις «ελαττωματικές δημοκρατίες», αλλά το 2021 κατέγραψε ακόμα χειρότερη επίδοση σε σχέση με αυτή του 2020.
Η έρευνα του Economist Intelligence Unit, η γνωστή πλέον «Democracy Index 2021» παρουσιάζει την Κύπρο να έχει «ελλαττωματική δημοκρατία» (flawed democracy) για το 2021 καταλαμβάνοντας την 37η θέση σε σύγκριση με 167 χώρες. Την ίδια ώρα, βλέπουμε βάσει του πίνακα του Economist πως το συνολικό σκορ της Κύπρου φτάνει το 7.43 για το 2021, ενώ το 2020 ήταν στο 7.56. Από το 2016 και μέχρι σήμερα (μέχρι το 2021 για την ακρίβεια, η έρευνα δεν περιλαμβάνει για ευνόητους λόγους το 2022) παρατηρείται μία πτωτική τάση στη βαθμολογία της Κύπρου που την φέρνει ολοένα και πιο «βαθιά» στο χαρακτηρισμό «ελλατωματική δημοκρατία». Το 2016 η βαθμολογία ήταν στο 7.65 και το 2017 μέχρι και το 2019 σταθερά στο 7.59. Εάν ανατρέξουμε στα δεδομένα των προηγούμενων χρόνων, το 2008 ήταν η μεγαλύτερη βαθμολογία, το 7.70. Το 2021 έκανε «βουτιά» στο 7.29 όπου και παρέμεινε στην ίδια βαθμολογία μέχρι και το 2013. Το 2014 ανέβηκε στο 7.40 και το 2015 στο 7.53.
Οι πέντε τομείς που εξετάζει ο Economist για να εξάγει αποτελέσματα είναι οι εξής: εκλογική διαδικασία και πλουραλισμός, λειτουργία της κυβέρνησης, πολιτική συμμετοχή, πολιτική κουλτούρα και πολιτικές ελευθερίες. Σύμφωνα με τα δεδομένα του 2021, εκεί που παρατηρείται το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι στον τομέα «λειτουργία της κυβέρνησης» όπου και λαμβάνει βαθμολογία μόνο 5.36. Στον τομέα «πολιτική κουλτούρα» καταγράφεται η δεύτερη χειρότερη επίδοση της Κύπρου, στο 6.88. Στον τομέα πολιτική «συμμετοχή» η Κύπρος είναι στο 7.22, ενώ στους τομείς που είναι ψηλά είναι στις «πολιτικές ελευθερίες» με 8.53 και στην «εκλογική διαδικασία και πλουραλισμό» με το 9.17.
Στην πολυσέλιδη έκθεση που περιλαμβάνει στοιχεία για 167 χώρες του 2021, το Economist Intelligence Unit κάνει ιδιαίτερη αναφορά για την Κύπρο στο σημείο των βουλευτικών της εκλογών που διεξήχθησαν το 2021. «Άλλες χώρες που διεξήγαγαν εκλογές το 2021, συμπεριλαμβανομένης της Νορβηγίας και της Κύπρου, απέτυχαν να σχηματίσουν πλειοψηφικούς συνασπισμούς και καθοδηγούνται από κόμματα που πρέπει να διαπραγματευτούν την υποστήριξη της νομοθεσίας σε νομοσχέδιο», αναφέρει χαρακτηριστικά.
74 από τις 167 χώρες θεωρούνται δημοκρατίες
Σύμφωνα με τη μέτρηση του Economist για τη δημοκρατία, αναφέρει στην έκθεση που ετοίμασε πως, λιγότερο από το μισό (45,7%) του παγκόσμιου πληθυσμού ζει τώρα μια δημοκρατία «κάποιου είδους», σημαντική πτώση από το 2020 (49,4%). Ακόμη λιγότεροι (6,4%) διαμένουν σε «πλήρη δημοκρατία», όπως και αυτό το επίπεδο είναι ελαφρώς χαμηλότερο από 6,8% το 2020, αφού δύο χώρες (Χιλή και Ισπανία) υποβαθμίστηκαν σε «ελαττωματικές δημοκρατίες». Ουσιαστικά περισσότερο από το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού (37,1%) ζουν υπό αυταρχική κυριαρχία, με μεγάλο μερίδιο να βρίσκεται στην Κίνα.
Στον Δείκτη Δημοκρατίας του 2021 του Economist, 74 από τις 167 χώρες και εδάφη που καλύπτονται από την έρευνα, ή το 44,3% του συνόλου, θεωρούνται δημοκρατίες. Ο αριθμός των «πλήρως δημοκρατιών» μειώθηκε σε 21 το 2021, από 23 το 2020. Ο αριθμός των «ελαττωματικών δημοκρατιών» αυξήθηκε κατά μία, σε 53. Από τις υπόλοιπες 93 χώρες στον ευρετήριο του Economist, 59 είναι «αυταρχικά καθεστώτα», από 57 το 2020 και 34 ταξινομούνται ως «υβριδικά καθεστώτα», που μειώθηκαν από 35 το 2020.
Κατά γενική ομολογία, το «Democracy Index» του 2021 μειώθηκε από το 5,37 το 2020 στο 5,28, η μεγαλύτερη μείωση που έλαβε από το 2010. «Τα αποτελέσματα δείχνουν τον αρνητικό αντίκτυπο της πανδημίας στη δημοκρατία και στην ελευθερία στον κόσμο για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, της σημαντικής επέκτασης της εξουσίας του κράτους και της περιστολής των ατομικών ελευθεριών», σημειώνει χαρακτηριστικά στην έκθεσή του ο Econonist.
Συγκριτικά με άλλες
Συγκρίνοντας την 37η θέση της Κύπρου με άλλες χώρες, στην 35η θέση βρίσκουμε την Ελλάδα, στην 34η την Μάλτα, στην 31η την Ιταλία, στην 26η την Αμερική, στην 24η την Ισπανία και στην 22η θέση, μία ανάσα πριν αναβαθμιστεί στις χώρες με «πλήρη δημοκρατία», την Γαλλία.
Οι πέντε πιο δημοκρατικές χώρες με φθίνουσα σειρά είναι οι Νορβηγία, Νέα Ζηλανδία, Φινλανδία, Σουηδία και Ισλανδία. Οι πέντε τελευταίες χώρες στην σχετική κατάταξη του Economist επίσης σε φθίνουσα σειρά είναι η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, το Κονγκό, η Βόρειος Κορέα, η Μιανμάρ και το Αφγανιστάν.
