Kathimerini.gr
ΧΟΛΓΚΕΡ ΣΜΙΕΝΤΙΝΓΚ, ΚΑΛΟΥΜ ΠΙΚΕΡΙΝΓΚ, ΣΑΛΟΜΟΝ ΦΙΝΤΛΕΡ*
Η οικονομία των ΗΠΑ συνεχίζει να αψηφά τη λογική των εγχειριδίων οικονομίας. Η Fed αύξησε τα επιτόκια συνολικά κατά 525 μονάδες βάσης από τον Μάρτιο του 2022 έως τον Αύγουστο του 2023 και η οικονομία συνεχίζει να κινείται δυναμικά. Ακόμη πιο περίεργο, όμως, είναι το ότι οι πληθωριστικές πιέσεις υποχώρησαν το 2023, αν και η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ επιταχύνθηκε από τον μέσο όρο του 1,4% το 2022 στο 3,1% ετησίως το τελευταίο τρίμηνο πέρυσι, δηλαδή με ρυθμό πολύ υψηλότερο από την τάση του 2%. Η προτιμώμενη μέτρηση του πληθωρισμού της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, ο αποπληθωριστής της ατομικής κατανάλωσης, εξαιρουμένης της ενέργειας και των τροφίμων, μειώθηκε σε μόλις 2,9% σε ετήσια βάση τον Δεκέμβριο, ενώ ο γενικός δείκτης ελαφρώς κάτω από τον στόχο του 2%. Η εξέλιξη αυτή ανοίγει τον δρόμο για μειώσεις στο κόστος δανεισμού. Το μοτίβο του πληθωρισμού μπορεί να γίνει κατανοητό, εφόσον εξετάσουμε τις τρεις κύριες αιτίες της προηγούμενης αύξησής του. Ξεκίνησε με την υπερβολική δημοσιονομική ώθηση λόγω πανδημίας. Ο εγκλεισμός και η κοινωνική απόσταση περιόρισαν την πρόσβαση στις υπηρεσίες, αλλά τα αμερικανικά νοικοκυριά προσπάθησαν να μετατοπίσουν τα χρήματα των μέτρων στήριξης στο Διαδίκτυο – μάλιστα, παρήγγειλαν περισσότερα αγαθά από όσα θα μπορούσαν να παράγουν η Κίνα και άλλες χώρες μαζί, αλλά και από όσα θα εδύνατο να διαχειριστεί η η παγκόσμια ναυτιλία. Οι τιμές ανήλθαν.
Κατόπιν η οικονομία ανέκαμψε, αλλά βρέθηκε ενώπιον της περιορισμένης προσφοράς εργασίας, επειδή ορισμένοι εργαζόμενοι είχαν αποσυρθεί από το εργατικό δυναμικό. Σημειώθηκε άνοδος στο κόστος εργασίας. Τρίτος λόγος είναι ότι η άνοδος των τιμών της ενέργειας το 2021 και στις αρχές του 2022 λειτούργησε μέσω της αλυσίδας παραγωγής, επηρεάζοντας τις τιμές για μη ενεργειακά αγαθά και υπηρεσίες. Ο δείκτης ατομικής κατανάλωσης διακανονίστηκε με ετήσιο επιτόκιο άνω του 5% από τον Νοέμβριο του 2021 έως τον Νοέμβριο του 2022. Επιπλέον, και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα συνέβαλε στην αιφνίδια άνοδο του πληθωρισμού, καθώς δεν λειτούργησε ως ανάχωμα στην υπερβολική δημοσιονομική τόνωση ήδη το 2021. Μπορεί να χρειαστεί να λάβει κάποια εύσημα για την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού με την καθυστερημένη μεταστροφή της σε μια αυστηρή νομισματική πολιτική. Πάντως, ο κύριος λόγος για τη χαλάρωση των πιέσεων στις τιμές είναι απλώς η επιστροφή στο φυσιολογικό.
Οι εκτιμήσεις μας του 2024 αφορούν ανάπτυξη συνολικά από 1,5% σε 1,8%, αν και εξακολουθούμε να προβλέπουμε επιβράδυνση της ανάπτυξης περίπου 0,5% το πρώτο εξάμηνο του 2024.
* Οι κ. Χόλγκερ Σμίεντινγκ, Κάλουμ Πίκερινγκ και Σάλομον Φίντλερ είναι οικονομολόγοι της Berenberg Bank.
