Του Απόστολου Τομαρά
Το διαζύγιο ΕΤΥΦΑ - CPP-METRON CONSORTIUM LTD ήταν αναμενόμενο όχι όμως και ο τρόπος με τον οποίο έγινε. Η κοινοπραξία του τερματικού στο Βασιλικό επέλεξε να οδηγήσει το όλο θέμα στη σύγκρουση τη στιγμή μάλιστα που βρισκόντουσαν σε προχωρημένο στάδιο διαβουλεύσεις των δυο πλευρών. Η αποχώρηση των κινέζων τερματίζει μια ανώμαλη κατάσταση που επικρατούσε στο Βασιλικό με συχνές δημόσιες αντιδικίες των δυο πλευρών οι οποίες άφησαν το αποτύπωμά τους στη πορεία υλοποίησης των έργων και το κυριότερο καθυστερώντας για απροσδιόριστο χρόνο την εισαγωγή ΦΑ για σκοπούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Κυβερνητικές πηγές που μίλησαν στην «Κ» εμφανίσθηκαν ανακουφισμένες σημειώνοντας πως δεν αποτελεί κατ’ ανάγκη κακή εξέλιξη η αποχώρηση της κινέζικης κοινοπραξίας. Όπως συμπλήρωναν οι ίδιες πηγές τώρα ανοίγει ο δρόμος για παράδοση όλων των έργων του τερματικού που έχουν πληρωθεί, ανάμεσα σε αυτά και του πλοίου FSRU «ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ» που βρίσκεται στη Σαγκάη.
Τα βήματα
Με βάση την διαδικασία που ακολουθήθηκε και στην περίπτωση με το λιμάνι Λάρνακας η μέχρι χθες κοινοπραξία του έργου θα πρέπει να το παραδώσει στον ιδιοκτήτη της που είναι η ΕΤΥΦΑ. Η διαδικασία καθώς και τι παραδίδεται καθορίζονται στη σύμβαση του έργου με τις σχετικές ρήτρες να έχουν ενεργοποιηθεί από τη γνωστοποίηση της CPP-METRON CONSORTIUM LTD ότι τερματίζει τη συνεργασία της για τα κατασκευαστικά έργα υποδομών στο Βασιλικό. Πέρα από τα «τυπικά» εξόδου των κινέζων από το έργο από τα σημαντικά ζητήματα των αμέσως επόμενων ημερών είναι οι αποφάσεις για ολοκλήρωση του έργου. Όπως έχει γράψει επανειλημμένως το τελευταίο διάστημα η «Κ» το ισχυρό σενάριο είναι να χρησιμοποιηθούν υπεργολάβοι με τους οποίους συνεργαζόταν η κινέζικη κοινοπραξία στο Βασιλικό και που το τελευταίο διάστημα η συνεργασία τους είχε τερματιστεί. Πρόκειται για τις εταιρείες Cosco Shipping για το πλοίο, η ελληνική εταιρεία Σπανόπουλος, και η Wilhelmsen. Οι τρείς εταιρείες θεωρείται πως έχουν την τεχνογνωσία, γνωρίζουν το έργο και το κυριότερο εκτιμάται πως μπορούν να το ολοκληρώσουν.
Το πλοίο
Για το πλοίο «ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ» η Κυπριακή Δημοκρατία ενώ έχει την ιδιοκτησία, δηλαδή έχει καταβάλει το τίμημα κατασκευής του, δεν έχει την κυριότητα. Με βάση τις ρήτρες της σύμβασης που έχει υπογράψει η κινέζικη κοινοπραξία το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων θα πρέπει να παραδοθούν στον ιδιοκτήτη του έργου που είναι η ΕΤΥΦΑ. Όπως είχε γράψει η «Κ» την περασμένη Κυριακή το πλοίο μπορεί να αποπλεύσει από τη Σαγκάη και οι όποιες πιστοποιήσεις του είναι σε εκκρεμότητα μπορούν να πραγματοποιηθούν στο Βασιλικό. Να θυμίσουμε πως το κόστος μετατροπής του πλοίου σε πλωτή μονάδα έχει ανέλθει κοντά στα €200 εκατ. και έχει καταβληθεί στο σύνολό του.
Εγγυητικές
Δυο ζήτημα που αποτελούσαν μέρος των διαβουλεύσεων ΕΤΥΦΑ με CPP-METRON CONSORTIUM LTD ήταν οι εγγυητικές και κάποια πέναλτι που είχαν επιβληθεί στην κινέζικη εταιρεία. Με βάση τη σύμβαση το έργο καλύπτεται από τρείς εγγυητικές ύψους €82 εκατ. ενώ στην εταιρεία είχαν επιβληθεί πέναλτι ύψους €62 εκατ. Και για τα δυο ζητήματα η κινέζικη κοινοπραξία επεδίωκε να τα αποφύγει πιέζοντας την κυπριακή πλευρά με το πλοίο. Στην προκειμένη περίπτωση που η κοινοπραξία ανακοίνωσε την αποχώρησή της, οι εγγυητικές θα ενεργοποιηθούν, δηλαδή θα εισπραχθούν από την ΕΤΥΦΑ, ενώ θα προχωρήσει και η είσπραξη των €62 εκατ. έλεγαν κυβερνητικές πηγές στην «Κ».
Διαιτησία
Το τελευταίο ζήτημα που αποτελούσε μέρος των διαβουλεύσεων ήταν η διαιτησία στο Λονδίνο, διαδικασία στην οποία προσέφυγε η κινέζικη κοινοπραξία διεκδικώντας €200 εκατ. πέραν του συμβολαίου του έργου. Οι κινέζοι ζητούσαν τώρα να τερματισθεί η διαδικασία κάτι που δεν δεχόταν η κυπριακή πλευρά. Στη Λευκωσία θεωρούν πως υπάρχουν ισχυρά στοιχεία τα οποία όχι μόνο θα καταρρίψουν τις διεκδικήσεις των κινέζων αλλά θα δείξουν ποιος πραγματικά ευθύνεται για το ναυάγιο του ενεργειακού έργου.
