ΚΥΠΕ
Η Ολομέλεια της Βουλής ενέκρινε ομόφωνα νόμο για να εκσυγχρονιστούν οι διατάξεις το νόμου για την ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγή, με κύρια αλλαγή την παροχή δικαιώματος και στις μονήρεις γυναίκες για απόκτηση παιδιού μέσω παρένθετης μητέρας.
Ο νόμος διευρύνει το δικαίωμα απόκτησης τέκνου μέσω της διαδικασίας παρένθετης μητρότητας, ώστε να εφαρμόζεται και σε σχέση με μονήρη γυναίκα κατόπιν άδειας του Συμβουλίου Ιατρικών Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΣΙΥΑ), νοουμένου ότι δεν μπορεί να κυοφορήσει λόγω σοβαρών και ειδικών ιατρικών προβλημάτων.
Καταργείται επίσης η ανάγκη εξασφάλισης άδειας από το ΣΙΥΑ για την εφαρμογή μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής από μονήρεις γυναίκες, εξαιρουμένης της παρένθετης μητρότητας.
Επίσης γίνεται κατοχύρωσης του πεντηκοστού τρίτου έτους ως μέγιστης ηλικίας φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής της υποβοηθούμενης γυναίκας αντί του πεντηκοστού έτους που ισχύει σήμερα.
Απαγορεύεται ακόμα η διαφήμιση για ανεύρεση δότη και παροχή του δικαιώματος στις μονάδες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (ΜΙΥΑ) και στο ΣΙΥΑ για ενημέρωση των ενδιαφερομένων για την ανεύρεση δότη ή παρένθετης μητέρας.
Επίσης καθίσταται υποχρεωτική η έκδοση πιστοποιητικού από τη ΜΙΥΑ, με το οποίο να βεβαιώνεται ότι γυναίκα η οποία αιτείται την εφαρμογή μεθόδου υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι η τεκμαιρόμενη μητέρα ή η παρένθετη μητέρα, καθώς και η τήρηση αντιγράφου του εν λόγω πιστοποιητικού σε σχετικό μητρώο.
Με πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ η οποία υπερψηφίστηκε με 25 ψήφους υπέρ 12 κατά και 4 αποχές, η γνωστοποίηση της ταυτότητας του δότη ή του ζευγαριού που έχει δωρίσει γαμέτες ή έμβρυα δύναται να γνωστοποιείται από τις ΜΙΥΑ στο παιδί κατόπιν αίτησής του, εφόσον έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του, και εφόσον υπάρχει η συγκατάθεση των δοτών.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Γιώργος Λουκαϊδης ανέφερε ότι η νομοθεσία αυτή είναι σημαντική γιατί διευρύνει το πεδίο εφαρμογής και στις μονήρεις γυναίκες για ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή κάτι που απαιτούν πολλές γυναίκες και θα το στηρίξουν.
Ανέφερε ότι θεωρεί ότι στη συνέχεια θα πρέπει να προχωρήσουν και σε άλλες κατηγορίες πολιτών όπως η άντρες και τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ, κάτι με το οποίο η τοποθέτηση της Κυβέρνηση ήταν αρνητική. Είπε ότι η τροπολογία του ΑΚΕΛ επιτρέπει στον νέο να ζητήσει στοιχεία για τον δότη μόνο αν υπάρχει συγκατάθεση του δότη.
Ο βουλευτής Λεμεσού Ανδρέας Θεμιστοκλέους είπε ότι η τροπολογία του ΑΚΕΛ θα θέσει τις οικογένειες που θα έχουν αυτά τα παιδιά πάνω σε μια ωρολογιακή βόμβα που κανένας δεν θα ξέρει πότε θα εκραγεί. Είπε ότι το θέμα είναι φοβερά λεπτό και δεν υπάρχει η φερεγγυότητα ότι οι εταιρείες ότι θα κρατήσουν αυτά τα στοιχεία αλώβητα μέχρι να τα ζητήσουν τα παιδιά. Όσον αφορά τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα είπε ότι το σύμφωνο συμβίωσης απαγορεύει την υιοθεσία παιδιών.
Η βουλευτής του ΔΗΣΥ Σάβια Ορφανίδου είπε ότι η προηγούμενη Κυβέρνηση έφερε το τροποποιητικό νομοσχέδιο για να βελτιώσει τη διαδικασία και αναθεωρήθηκε από την παρούσα Kυβέρνηση. Όπως είπε, μπαίνει ασφαλιστική δικλείδα για τους δότες θα πρέπει να ενημερώνεται το κεντρικό μητρώο του ΣΙΥΑ για να ελέγχεται ποιος δίνει που. Το δικαίωμα στις μονήρεις γυναίκες να μπορούν να χρησιμοποιήσουν παρένθετη μητέρα, πρόσθεσε, ήταν μια αδικία που επιτέλους θα αποκατασταθεί. Είπε ότι θα καταψηφίσει την τροπολογία του ΑΚΕΛ γιατί είναι πολύ σημαντική η ενημέρωση του παιδιού για την ταυτότητα του δότη και της δότριας και ένας δότης αν το επιθυμεί να είναι δότης πρέπει να ξέρει ότι θα πρέπει να δώσει τη συγκατάθεση εκ των προτέρων
Η βουλευτής του Volt Αλεξάνδρα Ατταλίδου είπε ότι το νομοσχέδιο περιορίζει το δικαίωμα μόνο στις γυναίκες κάτι που αποτελεί διάκριση γιατί δεν επιτρέπεται σε άνδρες και ομόφυλα ζευγάρια να προχωρήσουν και να γίνουν γονείς. Χαρακτήρισε κάτι τέτοιο αντισυνταγματικό και είπε ότι για το θέμα θα πρέπει να γίνει ευρύτερη συζήτηση με τους ειδικούς για το θέμα. Παρόλα αυτά είπε ότι θα το ψηφίσει παρόλο που είναι ελλιπές.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας είπε ότι όντως υπήρξε καθυστέρηση στη νομοθεσία αυτή και ότι πρόκειται για ένα δίκαιο και σωστό νομοσχέδιο για τις γυναίκες. Αναφέροντας ότι ο «Θεός τα πάντα εν σοφία εποίησε», είπε ότι αν κάποιοι θέλουν να πάνε παρακάτω να βάλουν πρόταση νόμου. Παράλληλα είπε ότι αν οι δότες δώσουν συγκατάθεση ο καθένα έχει δικαίωμα να γνωρίζει ποιος είναι ο φυσικός του γονέας.
Η βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου είπε ότι έθεσε το θέμα για τις μονήρεις γυναίκες πριν από οκτώ χρόνια και έγινε χαμός γιατί η κοινωνία δεν ήταν έτοιμη και σήμερα γίνεται αυτό που έπρεπε να γίνει τότε. Ανέφερε ακόμα ότι αν δεν περάσει η τροπολογία του ΑΚΕΛ δεν θα υπάρχουν δότες, αφού κάποιοι μπορεί να μην θέλουν να αποκαλύπτεται η ταυτότητά τους.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Παύλος Μυλωνάς είπε ότι παρόλο που είναι ορθό να υποστηρίζουμε τα δικαιώματα όλων, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και τα δικαιώματα των παιδιών που θα γεννηθούν, αν καταπατούνται ή αν προστατεύονται.
Ο βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου είπε ότι είναι πολύ συγκεκριμένο το νομοσχέδιο για γυναίκες και ζευγάρια που για λόγους υγείας δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν. Η φύση δεν επέτρεψε να τεκνοποιήσουν οι άντρες ή τα ομόφυλα ζευγάρια και πρόσθεσε ότι «δεν θα αλλάξουμε εμείς του νόμους της φύσης».
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Μιχάλης Γιακουμή εξέφρασε προβληματισμό ότι σε περίπτωση που δεν αποκαλύπτεται η ταυτότητα του δότη μπορεί να γίνονται και γάμοι μεταξύ συγγενών, δεδομένου ότι η Κύπρος είναι μικρός τόπος.
