Kathimerini.gr
Η τελευταία διετία υπήρξε περίοδος κοσμογονικών ανατροπών στην καθημερινότητα όλων. Oι σύμβουλοι γάμου λένε ότι καλούνται να διαχειριστούν ένα πραγματικό τσουνάμι συνεπειών της πανδημικής περιόδου. Ακόμα και σήμερα, που ασφαλώς η COVID δεν συνιστά το κυρίαρχο στοιχείο στην καθημερινή ζωή μας, πολλοί Αμερικανοί εξακολουθούν να εργάζονται, να ψωνίζουν και να κάνουν πολλά άλλα ηλεκτρονικά, έχοντας μεταθέσει αποκλειστικά στους συντρόφους τους το βάρος της ικανοποίησης των συναισθηματικών και κοινωνικών αναγκών τους.
«Στο γραφείο μου βλέπω καθημερινά το άχθος της νέας τάσης στις ερωτικές σχέσεις», εξηγεί η Λόρα Σίλβερσταϊν, κοινωνική λειτουργός και συγγραφέας του βιβλίου «Το αγαπώ είναι ρήμα ενεργητικό». Τον τελευταίο καιρό πασχίζει να βρει χρόνο για να δει όλους όσοι της το ζητούν.
Πολλά από τα ζευγάρια που την επισκέπτονται βρίσκονται σε ένα είδος «ρυθμού επιβίωσης». Η σχέση των συντρόφων περιορίζεται στην εκτέλεση των απαραίτητων οικιακών εργασιών, χωρίς τίποτε άλλο. Αλλοι, πάλι, έχουν ξεχάσει πώς να διασκεδάζουν», εξηγεί, «ή πόσο σημαντικό είναι να έχουν μια αυθόρμητη αλληλεπίδραση με τον έξω κόσμο. Κάποιοι απλώς προσπαθούν να διαχειριστούν τα τραύματα που τους προκάλεσε η πανδημία. Οι ερωταπαντήσεις που ακολουθούν στοχεύουν στην παροχή βοήθειας σε όποιον επιθυμεί να διαπιστώσει σε ποιο σημείο βρίσκεται με τον σύντροφό του, αν δηλαδή εξακολουθεί να επηρεάζεται από την πανδημία ή έχει ήδη επιστρέψει στις παλιές συνήθειες, χωρίς να κάνει την παραμικρή συζήτηση με το έτερόν του ήμισυ σχετικά με την επίδραση της περασμένης διετίας στη σχέση.
Οι ειδικοί που έθεσαν τα ερωτήματα ευελπιστούν ότι με αυτά θα πυροδοτήσουν ενδιαφέρουσες συζητήσεις, ασχέτως του αν κάποιος βρίσκεται στην ίδια σχέση την τελευταία δεκαετία ή μόνο τους τελευταίους μήνες.
1. Πώς µας αρέσει να ψυχαγωγούµαστε µαζί;
Μια βασική θεωρία, που εξηγεί γιατί τα ζευγάρια μένουν ανικανοποίητα ή και χωρίζουν, αναφέρει ότι η χαρά, το πάθος και γενικά η θετική διάθεση διαβρώνονται και εξασθενούν με το πέρασμα των ετών, εξηγεί η Σάρα Ουίτον, ψυχολόγος και επικεφαλής του ερευνητικού προγράμματος για ζεύγη και οικογένειες του πανεπιστημίου του Σινσινάτι. Οι ορμόνες και η φυσική έλξη δεν είναι τα μόνα που κάνουν τόσο συναρπαστικό τον πρώτο καιρό μιας σχέσης. «Το σημαντικό είναι ότι κάνουμε μαζί διασκεδαστικά πράγματα», επισημαίνει η δρ Ουίτον. Γι’ αυτόν τον λόγο συνιστά στα ζευγάρια να βγάλουν το ημερολόγιο, να κοιτάξουν τις καταγραφές της περασμένης εβδομάδας ή μήνα και να σκεφθούν: «Πόσα λεπτά περάσαμε κάνοντας μαζί κάτι διασκεδαστικό ή ευχάριστο;». Λαμβάνοντας την απάντηση ως σημείο εκκίνησης μπορούν μαζί να διορθώσουν την κατάσταση.
2. Ποιος βγάζει τώρα τα σκουπίδια;
Η πανδημία διατάραξε τον διαμοιρασμό των οικιακών ασχολιών στα ζευγάρια. Μελέτες από ετεροφυλόφιλα ζεύγη υποδεικνύουν ότι τα lockdowns ενίσχυσαν την ανισότητα των φύλων. Η Γκάλενα Ροντς, ψυχολόγος και καθηγήτρια του πανεπιστημίου του Ντένβερ, πιστεύει ότι τα ζευγάρια πρέπει να περνούν περισσότερο χρόνο συζητώντας πώς πρέπει να μοιράζονται τη φροντίδα του σπιτιού και των παιδιών, και αν τελικά αυτό που κάνουν λειτουργεί τόσο από πρακτική όσο και από συναισθηματική άποψη. «Διαθέστε χρόνο για να συζητήσετε ποιος κάνει τι και ποιους ρόλους θέλετε να αναλάβετε. Προετοιμαστείτε για τη συζήτηση σαν να πρόκειται για σύσκεψη στη δουλειά. Βρείτε τα θέματα που θέλετε να συζητήσετε και επικεντρώστε εκεί το ενδιαφέρον σας. Διαχωρίστε με σαφήνεια ποιος θα κάνει τι, δώστε στη νέα ρουτίνα σας λίγο χρόνο για να δείτε αν πραγματικά λειτουργεί και μετά ξανασυζητήστε», λέει.
3. Αλληλοβοήθεια στους χαλεπούς καιρούς.
Οταν βιώνετε από κοινού κάτι δύσκολο είναι σηµαντικό να πάρετε χρόνο, όταν όλα τελειώσουν, για να το συζητήσετε, επισηµαίνει η δρ Σιλβερστάιν. Τι λειτούργησε; Τι απέτυχε; Ακόµα και αν τα τελευταία χρόνια ήταν τραυματικά για εσάς και τον σύντροφό σας, για οποιονδήποτε λόγο, καλό είναι να εντοπίσετε εκείνες τις στιγμές που ο ένας βοήθησε τον άλλον.
4. Συµφωνούµε για τη µονογαµία;
Η µονογαµία σηµαίνει διαφορετικά πράγµατα σε διαφορετικούς ανθρώπους, εξηγεί η δρ Νέλσον. Αυτό δεν ισχύει μόνο για όσους βρίσκονται σε μια ανοικτή σχέση. Γι’ αυτόν τον λόγο η ίδια συνιστά στους πελάτες της να επαναξιολογούν και επικαιροποιούν κατά καιρούς τη «συμφωνία μονογαμίας» που έχουν συνάψει, συζητώντας ποια είδη σύνδεσης είναι ανεκτά και αποδεκτά εκτός της βασικής σχέσης, αλλά και κατά πόσον αυτά έχουν αλλάξει με το πέρασμα του χρόνου. Σε αυτόν τον διάλογο οι σύντροφοι πρέπει να είναι εξαιρετικά σαφείς και συγκεκριμένοι. Ισως στο παρελθόν να δεσμεύθηκαν στη σεξουαλική πίστη. «Πού τοποθετούνται, σε αυτό το πλαίσιο, οι διαδικτυακές συζητήσεις; Τι συμβαίνει με την πορνογραφία;», επισημαίνει η δρ Νέλσον. «Τι γίνεται με το φλερτ με κάποιον φίλο ή μια πρόσκληση σε γεύμα με κάποιον πρώην;». Ολα αυτά πρέπει να αποσαφηνιστούν.
5. Τι σε ανησυχεί και ακόµα δεν µου το είπες;
Η Ραφαέλα Σµιθ-Φίαλο, κοινωνική λειτουργός και ψυχολογική σύμβουλος ζευγαριών, πιστεύει ότι αυτή είναι μια καλή ερώτηση που πρέπει οι σύντροφοι να θέτουν σε τακτά χρονικά διαστήματα, ακόμα και καθημερινά ή εβδομαδιαία. Είναι, επίσης, ένα σημαντικό θέμα που πρέπει να τίθεται σε όλα τα μεταβατικά σημεία μιας σχέσης. Με αυτόν τον τρόπο επιτρέπεται στον σύντροφο να είναι ευάλωτος δίπλα στο έτερόν του ήμισυ και ταυτόχρονα συνιστά μια καλή υπενθύμιση ότι αποτελούν μία ομάδα. Μην παρασυρθείτε από την επιθυμία σας να επιλύσετε αμέσως τα προβλήματα. Αντιθέτως μάθετε να είστε καλός ακροατής. «Μπορεί να είναι παράξενο, αμήχανο και δυσάρεστο», τονίζει η Σμιθ-Φίαλο. «Πρέπει, όμως, να επιτρέψετε να γίνει και αυτό, γνωρίζοντας ότι είσαστε μαζί».
6. Τι να κάνω για να νιώσεις ότι σε αγαπώ ακόµα περισσότερο;
«Θεωρώ αυτή την ερώτηση υπέροχη», εξηγεί η Σιλβερστάιν και την αποδίδει στον γνωστό ερευνητή των σχέσεων συντροφικότητας, Τζον Γκότμαν. Οι άνθρωποι που προσπαθούν να ενισχύσουν τον συναισθηματικό δεσμό με το έτερόν τους ήμισυ, συχνά περιορίζονται σε εκείνα που οι ίδιοι χρειάζονται ή επιθυμούν. Η παραπάνω ερώτηση, όμως, είναι ένας σαφής τρόπος για να μεταδώσετε στον άλλον πόσο μεγάλη σημασία έχει για εσάς. «Θέλουμε να δημιουργήσουμε μια κουλτούρα στις συζητήσεις με τους συντρόφους μας όπου θα μπορούμε να ζητάμε αυτό που έχουμε ανάγκη, αλλά ταυτόχρονα θα είμαστε γενναιόδωροι και πρόθυμοι να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες του συντρόφου μας», επισημαίνει η Σιλβερστάιν. Βέβαια κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει ότι κάποια από αυτά τα ερωτήματα είναι ακανθώδη. Γι’ αυτό οι ειδικοί συνιστούν σε όποιον θέλει να τα προσεγγίσει να είναι προετοιμασμένος και να χρησιμοποιήσει κατά τον καλύτερο τρόπο τις επικοινωνιακές του δεξιότητες. Μην αρχίσετε τη συζήτηση ενώ είσαστε απασχολημένος με το τάισμα των παιδιών ή όταν ο σύντροφός σας έχει σχεδόν αποκοιμηθεί. Από κοινού πρέπει να βρείτε την κατάλληλη ώρα γι’ αυτές τις συζητήσεις.
7. Τι είναι αυτό που µας αρέσει στο σεξ;
«Οταν τα ζευγάρια βρίσκονται σε σεξουαλικό τέλµα, κατάσταση στην οποία βρίσκονταν οι Αµερικανοί ακόµα και πριν από την πανδημία –όπως διαπιστώνεται από στατιστικές που καταγράφουν σαφή μείωση των ερωτικών συνευρέσεων μεταξύ συντρόφων–, είναι αναμενόμενο να εστιάζουν την προσοχή τους στα αρνητικά», εξηγεί η δρ Τάμι Νέλσον, σεξολόγος και συγγραφέας του βιβλίου «Ανοικτή μονογαμία: Οδηγός για να συνδημιουργήσετε την ιδανική συμφωνία για τη σχέση σας». Η ίδια ενθαρρύνει όσους βρίσκονται σε σχέση να κατονομάζουν στον σύντροφό τους ένα πράγμα που εκτιμούν στη σεξουαλική τους ζωή. Μπορεί να είναι κάτι που έκαναν μαζί πριν από 20 χρόνια ή κάτι ιδιαίτερα απλό, όπως ένα απαλό άγγιγμα στο πρόσωπο. Εστιάζοντας το ενδιαφέρον και συζητώντας ανοικτά αυτές τις στιγμές, μπορεί να βοηθήσει στην ανάκτηση της «σεξουαλικής ενέργειας».