Kathimerini.gr
Αλεξάνδρα Βουδούρη
Στο Κίεβο αναμένεται σήμερα ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ και ενώ χθες επανέλαβε νέα έκκληση προς τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αμυντική ενίσχυση της Ουκρανίας.
Θα είναι η τέταρτη επίσκεψη του Μπορέλ στο Κίεβο από την έναρξη του πολέμου, τον Φεβρουάριο του 2022.
«Είμαι καθ’ οδόν προς Κίεβο» ανέφερε χθες ο Ζοζέπ Μπορέλ σε δηλώσεις του στη Βαρσοβία, όπου πραγματοποίησε επίσκεψη, ενώ πρόσθεσε ότι η Ε.Ε θα πρέπει να στηρίξει την Ουκρανία «με ό,τι χρειαστεί».
Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας ανέφερε ότι χρειάζεται μια ανανεωμένη προσπάθεια στήριξης του Κιέβου προκειμένου να αυξηθούν τα αποθέματα όπλων, που απαιτούνται για να «ηττηθεί η εισβολή». «Δεν είναι απλώς θέμα χρόνου. Είναι ζήτημα ποσότητας και ποιότητας των οπλικών συστημάτων. Και φυσικά θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα και πιο άμεσα γιατί η Ουκρανία θα πρέπει να νικήσει» είπε χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος πάντως την περασμένη εβδομάδα παραδέχθηκε ότι η Ένωση δεν θα μπορέσει να παράσχει στην Ουκρανία ένα εκατομμύριο οβίδες έως τον Μάρτιο, όπως είχαν αρχικά δεσμευθεί οι Βρυξέλλες. Θα παραδοθούν σχεδόν 520,000 δηλαδή περίπου το 52% του στόχου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ε.Ε, η δυνατότητα παραγωγής οβίδων στην Ευρώπη έχει αυξηθεί κατά 40% από την έναρξη του πολέμου και αναμένεται να φθάσει τα 1,4 εκ έως το τέλος του 2024.
Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες στη Βαρσοβία ο Μπορέλ τόνισε ότι «ο πιο γρήγορος, φθηνός και αποτελεσματικός τρόπος αύξησης του εφοδιασμού με πυρομαχικά προς την Ουκρανία θα είναι να σταματήσουμε τις εξαγωγές σε τρίτες χώρες». Οι αγοραστές εκτός Ε.Ε μπορούν να περιμένουν κάποιους μήνες καθώς δεν είναι σε πόλεμο, ανέφερε. «Αυτό είναι κάτι που μόνο τα κράτη μέλη μπορούν να κάνουν και αυτό είναι άλλωστε και το αίτημά μου» προσέθεσε.
Την ίδια στιγμή, αυτό που παραμένει «αγκάθι» είναι η στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας μέσω του ειδικού ταμείου European Peace Facility (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός για την Ειρήνη-). Το συνολικό χρηματοδοτικό ανώτατο όριο του ήταν 12 δισ. ευρώ και το οποίο είναι εκτός ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, καθώς βασίζεται σε συνδρομές των κρατών μελών βάσει του μεγέθους των οικονομιών τους.
Ήδη δόθηκαν 5,6 δις για οπλικά συστήματα που παραδόθηκαν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία (κυρίως σοβιετικού τύπου). Για τον λόγο αυτό, το ταμείο χρειάζεται επειγόντως νέα χρηματοδότηση με προτεινόμενο ποσό 5 δισ., αλλά υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με το πώς θα πρέπει να λειτουργεί πλέον, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της Ουκρανίας, αλλά και για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας της Ευρώπης.
Η Γερμανία – επειδή είναι υπό δημοσιονομική πίεση – απαιτεί να συνυπολογίζονται και οι προμήθειες, που δίνει διμερώς στο Κίεβο, ώστε να μην αυξήσει τη συμμετοχή της στο εν λόγω ταμείο – αλλά κυρίως οι Βαλτικές χώρες αντιδρούν θεωρώντας ότι έτσι θα συρρικνωθεί το μέγεθος του ταμείου. Σε κάθε περίπτωση, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς δεν έκρυψε την ενόχλησή του, που δεν έγινε συζήτηση για το θέμα αυτό στην Σύνοδο Κορυφής.
Σημειώνονται παράλληλα καθυστερήσεις και σε ό,τι αφορά την μεταρρύθμιση, που θα επιτρέπει στο εν λόγω ταμείο να χρηματοδοτεί συμβόλαια παραγωγής στρατιωτικού υλικού, καθώς οι χώρες που θα ευνοηθούν περισσότερο είναι η Γερμανία και η Γαλλία, κάτι που δεν φαίνεται να χαροποιεί μικρότερα κράτη μέλη. Επίσης, άλλες χώρες όπως η Τσεχία ζητούν από την Ευρώπη να αγοράσει 450,000 οβίδες από χώρες εκτός Ε.Ε.
Πολιτική συμφωνία για το ταμείο αρωγής της Ουκρανίας
Νωρίτερα σήμερα πάντως επετεύχθη πολιτική συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και το Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη δημιουργία ενός νέου «εργαλείου» στήριξης της ανοικοδόμησης και εκσυγχρονισμού της Ουκρανίας, που θα ενισχύει παράλληλα τις προσπάθειες του Κιέβου να προχωρήσει στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, στο πλαίσιο της ενταξιακής του πορείας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το νέο ταμείο αρωγής θα έχει συνολικό προϋπολογισμό ύψους 50 δισ.
Απευθυνόμενη στην ολομέλεια του Κοινοβουλίου, πριν από λίγη ώρα, η πρόεδρος της Κομισιόν ανέφερε ότι «παρέχουμε στην Ουκρανία όχι μόνο τη χρηματοδότηση που είναι απαραίτητη για την λειτουργία της οικονομίας της, αλλά και ισχυρή προβλεψιμότητα για τα επόμενα τέσσερα χρόνια». «Το Κοινοβούλιο στήριξε από την πρώτη στιγμή την πρότασή μας (σ.σ για 50 δις ευρώ). Και σήμερα θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την απρόσκοπτη βοήθειά σας. Αυτό σημαίνει στηρίζουμε την Ουκρανία, για όσο χρειαστεί. Με την έγκρισή σας θα μπορέσουμε να κάνουμε σημαντική εκταμίευση προς την Ουκρανία, αρχές Μαρτίου», τόνισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
