Kathimerini.gr
Κωνσταντίνος Φίλης
Ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται πως έχει υιοθετήσει τη γραμμή Πούτιν, σύμφωνα με την οποία ο Ζελένσκι αποτελεί εμπόδιο για την ειρήνη στην Ουκρανία.
Είναι προφανές ωστόσο ότι όποιος επιλέξει να σταθεί εμπόδιο στα σχέδια του Τραμπ, βρίσκει τον μπελά του
Τον Αμερικανό πρόεδρο δεν τον απασχολούν οι όροι και οι προϋποθέσεις της επιδιωκόμενης ειρήνευσης. Για αυτό και εκείνος δεν ενδιαφέρεται να παράσχει εγγυήσεις ασφαλείας στο Κίεβο. Αυτό που θέλει να πετύχει και μάλιστα σύντομα είναι μια συμφωνία εκεχειρίας, που θα του επιτρέψει να διαφοροποιηθεί από τον προκάτοχό του, Τζο Μπάιντεν, και να αποδεσμεύσει τις ΗΠΑ από το Ουκρανικό μέτωπο.
Στο μυαλό του Τραμπ, ο Πούτιν είναι εκείνος που τον διευκολύνει και ο Ζελένσκι εκείνος ο οποίος, αντιθέτως, στέκεται εμπόδιο. Να σημειωθεί δε, ότι ο Αμερικανός πρόεδρος φέρεται να βάζει στην ίδια κατηγορία με τον Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους, τους οποίους επίσης θεωρεί ανασταλτικό παράγοντα στον βαθμό που δεν αποδέχονται μια γρήγορη λύση άνευ προϋποθέσεων. Είναι προφανές ωστόσο ότι όποιος επιλέξει να σταθεί εμπόδιο στα σχέδια του Τραμπ, βρίσκει τον μπελά του.
Η σύγκρουση Τραμπ-Ζελένσκι, που έλαβε χώρα σήμερα μπροστά στις κάμερες στο Οβάλ Γραφείο, θα μπορούσε να ιδωθεί και ως η εκτόνωση της έντασης που είχε σωρεύσει το τελευταίο διάστημα ο Τραμπ σε βάρος του Ζελένσκι. Ο Αμερικανός πρόεδρος μπορεί να μην ενδιαφέρεται για τους όρους της πιθανής ειρήνευσης και το εάν εκείνη θα δικαιώνει αντί να τιμωρεί τη Ρωσία του Πούτιν, ενδιαφέρεται όμως για τη συμφωνία που θα του έδινε πρόσβαση στα ορυκτά της Ουκρανίας και θεωρεί ότι ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δημιούργησε προσκόμματα ακόμη και στην επίτευξη αυτής της συμφωνίας. «Ησουν αγνώμων», του ειπώθηκε.
Δεν είναι τυχαίος ο τρόπος με το οποίο μίλησαν σήμερα οι Αμερικανοί ενώπιον του Ζελένσκι, όχι μόνον ο Τραμπ αλλά και ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς. Ήταν σαν να είχαν προετοιμάσει τις επιθέσεις που θα εξαπέλυαν κατά του Ουκρανού ηγέτη, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι όλο αυτό θα γινόταν μπροστά στις κάμερες. Ένα από τα απωθημένα τους, που αποκάλυψε ο Βανς, ήταν η υποστήριξη που παρείχε ο Ζελένσκι στους Δημοκρατικούς προεκλογικά.
Για τον Τραμπ, ο Ζελένσκι αποτελεί πια καμμένο χαρτί και έχει «τελειώσει» πολιτικά. Μέχρι σήμερα, θα μπορούσε να πει κανείς ότι του ασκούσε bullying, αποκαλώντας τον «δικτάτορα», καλώντας τον να πάει σε εκλογές και πιέζοντάς τον να υπογράψει τη συμφωνία για τα ορυκτά. Μετά από το σημερινό, είναι πλέον σαφές ότι αυτή η τριγωνική σχέση ΗΠΑ-Ρωσίας-Ουκρανίας δεν θα λειτουργήσει, εκτός εάν ο Ουκρανός πρόεδρος συνθηκολογήσει άμεσα.
Για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι από την άλλη πλευρά, η σημερινή σύγκρουση με τον Αμερικανό πρόεδρο θα μπορούσε να αποτελέσει μια «ευκαιρία» ηρωικής εξόδου, μια «ευκαιρία» για ένα διπλωματικό ρεσάλτο. Ο Ζελένσκι δεν έχει πια επιλογές, ή μάλλον βλέπει τις επιλογές του να συρρικνώνονται επικίνδυνα. Τώρα θα πρέπει να απευθυνθεί με κάποιον τρόπο στον ουκρανικό λαό. Εάν θέλει να κάνει ακόμη ηρωικότερη την ενδεχόμενη έξοδό του, θα μπορούσε να προσφύγει τώρα σε εκλογές ή σε δημοψήφισμα. Ο ουκρανικός λαός μπορεί να τον στηρίξει και να συσπειρωθεί γύρω του έπειτα από τις σημερινές επιθέσεις Τραμπ. Το ίδιο μπορεί να κάνουν και κάποιοι -όχι όλοι- από τους Ευρωπαίους. Ακόμη και σε μια τέτοια περίπτωση ωστόσο, το μέλλον του προδιαγράφεται δυσοίωνο.
Και αυτό γιατί μόνο η ευρωπαϊκή βοήθεια δεν είναι αρκετή, προκειμένου να συνεχίσει η Ουκρανία να πολεμά. Αντιθέτως, χωρίς την αμερικανική βοήθεια, εάν εκείνη διακοπεί, όχι μόνον σε επίπεδο οπλικών συστημάτων αλλά ακόμη περισσότερο σε επίπεδο intelligence/πληροφοριών, τα πράγματα θα γίνουν πολύ πιο δύσκολα το προσεχές διάστημα για την ουκρανική ηγεσία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από την στιγμή που ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ ο Τραμπ, οι ρωσικές επιθέσεις έχουν ενταθεί σε βάρος του Κιέβου το οποίο πλήττεται σχεδόν καθημερινά από εχθρικά drones και θρηνεί νεκρούς. Επειτα από τα σημερινά, η Ρωσία θα μπορούσε να αποθρασυνθεί ακόμη περισσότερο, εντείνοντας τις επιθέσεις της.
Υπό τα δεδομένα που επέφερε το σημερινό ναυάγιο, ο Ζελένσκι καλείται είτε να δεχθεί τώρα μια κακή συμφωνία («ο Ζελένσκι μπορεί να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο όταν θα είναι έτοιμος για την ειρήνη» σύμφωνα με τον Τραμπ), είτε να ρισκάρει μια επιδείνωση επί του επιχειρησιακού πεδίου, που θα τον οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στην έξοδο. Ήρθε η ώρα και για τους Ευρωπαίους να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Είναι το τελευταίο και μοναδικό καταφύγιο για την Ουκρανία και τον πρόεδρο της. Ακόμη, όμως, και αν συσπειρωθούν γύρω από το Κίεβο και τον Ζελένσκι (ήδη πρέπει να εξαιρέσουμε χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία), ενδέχεται η υποστήριξη τους να μην αλλάξει δραστικά την πορεία των πραγμάτων.
