Η παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς φαίνεται ότι έχει χάσει ένα από τα σημαντικότερα ερείσματά της στη Μέση Ανατολή, μετά τη συμφωνία κατάπαυσης πυρός ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χεζμπολάχ την περασμένη Τρίτη, ώστε να σταματήσουν οι συγκρούσεις στον νότιο Λίβανο.
Σύμφωνα με τους New York Times, η Χαμάς πίστευε μια διευρυμένη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή θα τη βοηθούσε να κερδίσει στον πόλεμο με το Ισραήλ, αλλά η εκεχειρία την απομακρύνει από τη Χεζμπολάχ, ίσως τον μεγαλύτερο και σημαντικότερο σύμμαχό της.
Αμερικανοί και Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι, αναφέρουν οι ΝΥΤ, ακόμη και πριν ανακοινωθεί η συμφωνία εκεχειρίας, δήλωναν ότι πίστευαν ότι η πολιτική ηγεσία της Χαμάς ήταν έτοιμη να συνάψει συμφωνία και να εγκαταλείψει τη στρατηγική του νεκρού ηγέτη της, Γιαχία Σινουάρ.
Η ισραηλινή επίθεση κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, οι δολοφονίες των ηγετών της λιβανέζικης οργάνωσης, η καταστροφή των οπλικών της αποθεμάτων και τελικά η συμφωνία κατάπαυσης πυρός έχουν αφήσει τη Χαμάς όλο και περισσότερο απομονωμένη.
Σύμφωνα με τον Ταμέρ Καρμούτ, καθηγητή Δημόσιας Πολιτικής στο Ινστιτούτο Μεταπτυχιακών Σπουδών της Ντόχα (Κατάρ), «η Χαμάς είναι ολομόναχη τώρα. Η θέση της έχει αποδυναμωθεί σοβαρά».
Ακόμη και το Ιράν, που στηρίζει τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ, φαίνεται να επιθυμεί να αποφύγει την άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ, τουλάχιστον προς το παρόν, καθώς τα συστήματα αεράμυνάς του καταστράφηκαν στη διάρκεια της ισραηλινής επίθεσης τον Οκτώβριο. Επίσης, μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, οι Ιρανοί φαίνεται να «πάγωσαν» την απόφαση για αντίποινα.
Στη διάρκεια του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, που διαρκεί πλέον περισσότερους από 12 μήνες, δεκάδες διοικητές της Χαμάς και χιλιάδες μαχητές της έχουν σκοτωθεί. Κάποιοι Παλαιστίνιοι κατηγορούν την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ ως υπαίτια για την ισραηλινή επίθεση και την καταστροφή της Γάζας. Επίσης, παρά το γεγονός ότι η Χαμάς μπορεί να μην εξαλειφθεί ποτέ πλήρως, δεν ελέγχει πλέον όλη την επικράτεια της Γάζας, την οποία διοικεί από το 2007.
Μακριά η κατάπαυση πυρός στη Γάζα
Πριν από τη συμφωνία για τον Λίβανο, Αμερικανοί και Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι δήλωναν ότι το πολιτικό συμβούλιο της Χαμάς φαινόταν πρόθυμο να προχωρήσει σε κατάπαυση πυρός στη Γάζα, εάν το Ισραήλ ήταν διατεθειμένο να κάνει συμβιβασμούς, ιδιαίτερα απομακρύνοντας τις δυνάμεις κατοχής από τον παλαιστινιακό θύλακα.
Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι η Χαμάς ενδέχεται να παραιτηθεί από τα αιτήματά της και να προχωρήσει σε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός αποδεκτή από την κυβέρνηση του Ισραήλ. Ωστόσο, η κατάπαυση του πυρός για τη Γάζα μπορεί να είναι ακόμη μακριά.
Δυτικοί αξιωματούχοι, που μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσαν ότι το Ισραήλ δεν φαίνεται διετεθειμένο να κάνει παραχωρήσεις.
Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου φαίνεται να περιμένει να αναλάβει καθήκοντα στις ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ, πριν αποφασίσει να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Επίσης, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι προέτρεψε το Ισραήλ να «τελειώσει» τον πόλεμο στη Γάζα, είναι απίθανο να πιέσει επί της ουσίας προς αυτή την κατεύθυνση, απειλώντας να σταματήσει τη στρατιωτική βοήθεια.
AP Photo/Abdel Kareem Hana
Επιπλέον, Δυτικοί αξιωματούχοι λένε ότι το Ισραήλ παραμένει σκεπτικό όσον αφορά τις αμερικανικές και αραβικές προτάσεις για τη διαχείριση της Γάζας μετά τον πόλεμο και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός πιστεύει ότι τα σχέδια να αναλάβει η Παλαιστινιακή Αρχή τη διαχείριση της Γάζας είναι καταδικασμένα σε αποτυχία, διότι η Χαμάς θα επανακτήσει γρήγορα τον έλεγχο.
Αμερικανοί αξιωματούχοι πιστεύουν επίσης ότι η Χαμάς επιθυμεί να παραμείνει στην εξουσία μετά από μια συμφωνία κατάπαυσης πυρός.
Το πενταμελές συμβούλιο της Χαμάς και οι διαιρέσεις
Πριν δολοφονηθεί στα τέλη Οκτωβρίου, ο Γιαχία Σινουάρ είχε αναθέσει στο πενταμελές συμβούλιο της οργάνωσης στο Κατάρ (πλέον οι περισσότεροι έχουν μετακομίσει στην Τουρκία) να διευθύνει τις υποθέσεις της ομάδας, σύμφωνα με τον Μούσα Αμπού Μαρζούκ, ανώτερο αξιωματούχο της Χαμάς, διότι ο ίδιος πολεμούσε στο μέτωπο της Γάζας.
Δύο εβδομάδες πριν από το θάνατό του, ο ηγέτης της Χαμάς έστειλε μήνυμα στους άλλους αξιωματούχους της Χαμάς να προετοιμαστούν για μια μακρά μάχη, σύμφωνα με τον Οσάμα Χαμντάν, ανώτερο στέλεχος της Χαμάς.
Ο θάνατός του, η απροθυμία του Ιράν να αναλάβει δράση και οι απώλειες της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, όμως, άλλαξαν τα δεδομένα.
Η Χαμάς, ακόμη και σήμερα, δεν προτίθεται να ενδώσει στην απαίτηση του Μπέντζαμιν Νετανιάχου για πλήρη παράδοσή της, ωστόσο, όπως αναφέρουν οι ΝΥΤ, ορισμένοι ηγέτες της έχουν συζητήσει πιθανές παραχωρήσεις που θα μπορούσαν να κάνουν εάν το Ισραήλ έδειχνε γνήσιο ενδιαφέρον για τον τερματισμό του πολέμου και την αποχώρηση από τη Γάζα.
Πρόκειται για την πρόταση που θα επέτρεπε στο Ισραήλ να διατηρήσει την προσωρινή παρουσία στη συνοριακή περιοχή μεταξύ Αιγύπτου και Γάζας, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν την εσωτερική λειτιυργία της Χαμάς. Ωστόσο, δημοσίως, αξιωματούχοι της οργάνωσης έχουν αποκρούσει δημόσια κάθε μακροπρόθεσμο ισραηλινό έλεγχο της περιοχής, η οποία είναι γνωστή ως Διάδρομος της Φιλαδέλφειας.
Σε ανακοίνωσή της την Τετάρτη, η Χαμάς επαίνεσε τη Χεζμπολάχ και είπε ότι είναι αφοσιωμένη στις προσπάθειες για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα με βάση τις παραμέτρους που είχε συμφωνήσει προηγουμένως, δηλαδή κατάπαυση πυρός, αποχώρηση του Ισραήλ, επιστροφή εκτοπισμένων στη βόρεια Γάζα και ανταλλαγή Παλαιστινίων αιχμαλώτων με ομήρους.
Αλλά η Χαμάς παραμένει διχασμένη σε άλλα βασικά ζητήματα, όπως ο ρόλος της στη Γάζα μετά τον πόλεμο και οι συμβιβασμοί θα πρέπει να κάνει με το Ισραήλ. Επιπλέον, ακόμη δεν έχει ορίσει ποιος θα είναι ο διάδοχος του Γιαχία Σινουάρ, που ήταν ισχυρή προσωπικότητα.
Σύμφωνα με τον Σαλάχ Αλ-Ντιν Αλ-Αουαντέχ, αναλυτή κοντά στην ηγεσία της Χαμάς και μέλος της οργάνωσης, είναι δύσκολο να προβλεφθεί πώς θα εκτονωθούν οι διαιρέσεις εντός της Χαμάς.
«Η λύση για τις στρατιωτικές απώλειες της Χαμάς είναι απλούστερη: υπάρχει μια πυραμίδα διοίκησης και κάθε διοικητής ή στρατιώτης μπορεί να αντικατασταθεί. Αλλά σε πολιτικό επίπεδο, τα πράγματα είναι πολύ πιο περίπλοκα. Θα πρέπει να γίνουν εκλογές. Υπάρχουν διαφορετικές παρατάξεις και ισορροπίες δυνάμεων. Ολα αυτά καθιστούν δύσκολη την πρόβλεψη», λέει.
Πηγή: The New York Times