Αλεξάνδρα Βουδούρη
Αποφασισμένη να συνεχίσει το «ανατολίτικο παζάρι» για την ένταξη της Σουηδίας έως και την παραμονή της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Βίλνιους στις 11 και 12 Ιουλίου, φαίνεται πως είναι η Άγκυρα, καθώς δεν επιτεύχθηκε τελικά άρση του σχεδόν 12μηνου αδιεξόδου στη συνάντηση που «φιλοξένησε» ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, χθες στις Βρυξέλλες.
Η Άγκυρα ζητεί επιπρόσθετες εγγυήσεις από τη Στοκχόλμη σε ό,τι αφορά Κούρδους μαχητές ή υποστηρικτές του PKK που έχουν διαφύγει στη χώρα.
Με τον χρόνο πλέον να μετράει αντίστροφα, ο γ.γ. του ΝΑΤΟ θα συνεχίσει εντατικά τις διαβουλεύσεις με τις δύο πλευρές το Σαββατοκύριακο και έως τη Δευτέρα, την παραμονή της συνόδου, που συγκάλεσε ξεχωριστή συνάντηση του προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν με τον Σουηδό πρωθυπουργό Ουλφ Κρίστερσον στο Βίλνιους της Λιθουανίας. «Βασική μου φιλοδοξία είναι να έχω συμφωνία έως τη σύνοδο», είπε χαρακτηριστικά ο Γενς Στόλτενμπεργκ, ωστόσο έσπευσε να προσθέσει ότι «φυσικά, δεν υπάρχουν εγγυήσεις» ως προς αυτό.
Φαίνεται πάντως αποφασισμένος να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις έως το «παρά πέντε της συνόδου», όπως άλλωστε είχε συμβεί και πέρυσι, στη Μαδρίτη, κάτι που ήθελε να αποφύγει καλώντας χθες σε συνάντηση στην έδρα του ΝΑΤΟ τους υπουργούς Εξωτερικών Τουρκίας και Σουηδίας.
Στις συνομιλίες συμμετείχαν επίσης επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών, καθώς και σύμβουλοι εθνικής ασφαλείας, ενώ παρέστησαν και ανώτατοι αξιωματούχοι από τη Φινλανδία, που τον Απρίλιο έγινε το 31ο μέλος της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. «Επρόκειτο για καθοριστικό γεγονός για την κοινή μας ασφάλεια», σημείωσε με νόημα στη συνέντευξη Τύπου ο Γενς Στόλτενμπεργκ, για να προσθέσει ότι «τώρα ήρθε η ώρα η Σουηδία να ενταχθεί στη Συμμαχία», υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι η Στοκχόλμη «έχει εκπληρώσει όλες τις δεσμεύσεις που απορρέουν από το τριμερές μνημόνιο» που υπεγράφη ακριβώς πριν από ένα χρόνο, λίγο πριν από την έναρξη της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, ανάμεσα στους ηγέτες των δύο σκανδιναβικών χωρών και στον Τούρκο πρόεδρο.
Το εν λόγω μνημόνιο υποτίθεται πως κάλυπτε τις ανησυχίες που εξέφραζε η Άγκυρα, συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών όπλων καθώς και του αγώνα κατά της τρομοκρατίας, ιδιαίτερα του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK).
Εύλογα, λοιπόν, ο γ.γ. του ΝΑΤΟ ρωτήθηκε από τους ανταποκριτές στις Βρυξέλλες για το εάν έχει καταλάβει τι επιπλέον ζητάει ο Τούρκος πρόεδρος από τη Σουηδία, χωρίς ωστόσο να δώσει ξεκάθαρη απάντηση. Ανέφερε απλώς πως έχουν υπάρξει διαβουλεύσεις, όπως και χθες, όπου σημειώθηκε –όπως επανέλαβε– καλή πρόοδος, όμως απέφυγε να διευκρινίσει ποια θέματα «παραμένουν ακόμη άλυτα».
Τη σχετική απάντηση φαίνεται να έδωσε σε Τούρκους δημοσιογράφους ο καθ’ ύλην αρμόδιος, δηλαδή ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν, ο οποίος ανέφερε ότι «οι χώρες που επιθυμούν να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ είναι απαραίτητο να επιδείξουν σταθερή συμπεριφορά κατά της τρομοκρατίας», για να προσθέσει ότι αυτό που προβληματίζει την Άγκυρα είναι ότι η Στοκχόλμη «δεν διαθέτει μηχανισμό που να εμποδίζει την προβοκάτσια» και πως η ένταξή της «δεν πρέπει να αποτελεί “ρίσκο” για τη Συμμαχία, αλλά να συμβάλλει στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας». Επομένως, η Άγκυρα ζητάει ευθέως επιπρόσθετες εγγυήσεις από τη Σουηδία σε ό,τι αφορά Κούρδους μαχητές ή υποστηρικτές του PKK που έχουν διαφύγει στη χώρα.
«Ελπίζουμε και αναζητούμε μια θετική απόφαση την επόμενη εβδομάδα», σημείωσε από την πλευρά του ο Σουηδός υπουργός Εξωτερικών Τομπίας Μπίλστρομ στις Βρυξέλλες και ενώ ο πρωθυπουργός της χώρας Ουλφ Κρίστερσον βρέθηκε την Τετάρτη στην Ουάσιγκτον για συνομιλίες με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Παρά την αμέριστη στήριξη του Αμερικανού προέδρου ως προς την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ο Κρίστερσον παραδέχθηκε ότι «εναπόκειται αποκλειστικά στην Τουρκία να λάβει τις δικές της αποφάσεις». Για τον γ.γ. του ΝΑΤΟ οι επόμενες ώρες και μέρες είναι κρίσιμες ως προς την επίτευξη άρσης του αδιεξόδου, προκειμένου άλλωστε να «τιμήσει» με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την πρόσφατη απόφαση παράτασης της θητείας του για ένα ακόμη έτος.