Kathimerini.gr
Το «πάγωμα» των περιουσιακών στοιχείων του Βλαντιμίρ Πούτιν και του Σεργκέι Λαβρόφ ετοιμάζονταν να εγκρίνουν οι υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε., σύμφωνα με ρεπορτάζ των Financial Times, για το υπό επεξεργασία τρίτο «πακέτο» ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Ρωσίας ύστερα από την εισβολή στην Ουκρανία. Δεν είναι γνωστό αν ο πρόεδρος και ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας έχουν περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό, αλλά σε κάθε περίπτωση η απόφαση θα έχει συμβολική σημασία: οι Ρώσοι ηγέτες απειλούνται να γίνουν αποσυνάγωγοι της διεθνούς κοινότητας, τουλάχιστον στη Δύση και τους συμμάχους της, αν δεν ανακρούσουν πρύμναν.
Αλλες κυρώσεις που ήδη δρομολογήθηκαν έχουν πολύ μεγαλύτερο πρακτικό αντίκρισμα. Η Ρωσία δεν μπορεί πλέον να εκδίδει χρέος σε Ευρώπη και Αμερική, αρκετές ρωσικές τράπεζες είδαν περιουσιακά στοιχεία δεκάδων δισ. δολαρίων να «παγώνουν», ενώ μεγάλες βιομηχανίες (αεροναυπηγική, σιδηρόδρομοι, ενέργεια, πετροχημικά) θα στερηθούν πολύτιμα εξαρτήματα υψηλής τεχνολογίας. Η πιο δραματική εξέλιξη ήταν το «πάγωμα» του αγωγού Nord Stream 2 από τη Γερμανία – προσωρινό μεν, αλλά πολύ πιθανό να γίνει οριστικό αν, όπως όλα δείχνουν, ο Πούτιν τραβήξει το σκοινί μέχρι τα άκρα.
Από τη στιγμή που ΗΠΑ και ΝΑΤΟ έκαναν σαφές ότι δεν εννοούσαν να στείλουν στρατεύματα στην Ουκρανία, διακινδυνεύοντας πόλεμο με μια πυρηνική υπερδύναμη, οι κυρώσεις ήταν το βασικό πολιτικό όπλο για τη συγκράτηση ή την τιμωρία του Πούτιν. Το πόσο αποτελεσματικό είναι αυτό το όπλο μένει να αποδειχθεί. Κατ’ αρχάς, οι Ευρωπαίοι δεν έχουν ακόμη πειστεί να χρησιμοποιήσουν την «οικονομική ατομική βόμβα», δηλαδή τον εξοστρακισμό της Ρωσίας από το σύστημα διεθνών τραπεζικών συναλλαγών SWIFT, καθώς φοβούνται τις επιπτώσεις στις οικονομίες τους και πρώτα απ’ όλα τη διακοπή των ροών ενέργειας από τη Ρωσία.
Επειτα, όπως επισημαίνουν αναλυτές της Citibank, τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της ρωσικής οικονομίας είναι αυτή την ώρα ισχυρά: τεράστια συναλλαγματικά αποθέματα, πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, χρέος μόλις 10% του ΑΕΠ κ.ά. Στα χρόνια που πέρασαν από την κρίση του 2014, η Ρωσία αύξησε την αυτάρκειά της και προετοιμάστηκε για την απορρόφηση νέων μελλοντικών κυρώσεων.
Μεσοπρόθεσμα, όμως, τα πράγματα θα είναι πιο δύσκολα. Οι βιομήχανοι έχουν αρχίσει να διαμαρτύρονται για τη διακοπή των αλυσίδων εφοδιασμού και ολιγάρχες που στηρίζουν τον πρόεδρο θα δυσφορούν σε λίγο που δεν θα μπορούν να στείλουν τα παιδιά τους σε αγγλικά σχολεία ή να αράξουν τα γιοτ τους σε ελληνικά λιμάνια. Οι επιπτώσεις στον καταναλωτή θα γίνονται ολοένα και πιο αισθητές, δοκιμάζοντας την ανοχή της λαϊκής πλειονότητας απέναντι σε έναν πόλεμο για τον οποίο πολλοί ήδη αντιδρούν και περισσότεροι τον αντιμετωπίζουν με καχυποψία.
