Kathimerini.gr
Στο τέλος της περασμένης χρονιά, όλοι είχαν την ελπίδα ότι τα χειρότερα της πανδημίας ήταν πίσω μας και ότι σύντομα η ζωή μας θα επέστρεφε στην κανονικότητα. Δυστυχώς η «Όμικρον», μας επιφύλασσε άλλα.
Η μετάλλαξη αυτή, μεταδίδεται γρηγορότερα από οποιοδήποτε άλλο ιό στην ιστορία. Παρά το γεγονός ότι οι έρευνες δείχνουν την «Όμικρον» να είναι λιγότερο επικίνδυνη, ειδικότερα για τους εμβολιασμένους, κράτη σε ολόκληρο τον κόσμο βιώνουν τα υψηλότερα ποσοστά μολύνσεων από την έναρξη της πανδημίας, και ταυτόχρονα πολλά συστήματα υγείας βρίσκονται για μια ακόμη φορά σε κίνδυνο κατάρρευσης.
Παρά τις προκλήσεις αυτές, εξακολουθούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι η πανδημία μπορεί να τελειώσει το 2022. Η παγκόσμια συνεργασία στον τομέα της καινοτομίας – που να φτάνει σε όλους – είναι το κλειδί τόσο για την καταπολέμηση της COVID-19 όσο και για την πρόληψη μιας μελλοντικής πανδημίας.
Μέσα από το αξιοθαύμαστο έργο των ερευνητών, της βιομηχανίας και των δημόσιων αρχών σε όλο τον κόσμο, είδαμε την επιστήμη να κινείται με ταχύτητες-ρεκόρ στην ανάπτυξη εμβολίων και θεραπευτικών σκευασμάτων για τον ιό COVID-19, σώζοντας εκατομμύρια ζωές, αλλάζοντας την πορεία αυτής της νόσου και δείχνοντας φως στην άκρη σε ένα πολύ μακρύ τούνελ.
Τώρα πρέπει να αξιοποιήσουμε αυτήν την καινοτομία με περισσότερες και καλύτερες λύσεις, συμπεριλαμβανομένων εμβολίων που δρουν κατά όλων των μεταλλάξεων και μπορούν να φτάσουν ταχύτερα σε περισσότερους ανθρώπους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Ίδρυμα Gates και το Wellcome Trust αυξάνουν κατά 50% την υποστήριξη τους στον Συνασπισμό για τις Καινοτομίες Επιδημιολογικής Ετοιμότητας (CEPI) ακρογωνιαίο λίθο της παγκόσμιας πρόληψης της πανδημίας, σε 264 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεχίζει την στήριξή της σε ένα διευρυμένο ρόλο για το CEPI.
Καλούμε τους παγκόσμιους ηγέτες να προσφέρουν γενναιόδωρα στο CEPI, ώστε να μπορέσει να επιτύχει τον στόχο των 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων και να προωθήσει το ζωτικής σημασίας έργο του.
Ο CEPI δημιουργήθηκε αρχικά από έναν συνασπισμό κυβερνήσεων και οργανώσεων το 2017, μετά την κρίση του Έμπολα στη Δυτική Αφρική, και έχει ως αποστολή να διασφαλίσει ότι οι μελλοντικές επιδημίες θα αντιμετωπιστούν ταχύτερα, επιταχύνοντας την ανάπτυξη εμβολίων και βοηθώντας να κυκλοφορήσουν πιο γρήγορα και πιο δίκαια στις χώρες που έχουν ανάγκη. Ακόμη και προτού χτυπήσει ο COVID-19, ο CEPI υποστήριζε την έρευνα για τα εμβόλια mRNA, την επιστημονική ανακάλυψη που συνέβαλε στην επιτάχυνση της παγκόσμιας αντίδρασης στην κρίση.
Ήδη από τον Ιανουάριο του 2020, ο CEPI άρχισε να διαμορφώνει συνεργασίες με τους προγραμματιστές εμβολίων για την αντιμετώπιση του COVID-19, εξασφαλίζοντας κρίσιμα τμήματα της αλυσίδας εφοδιασμού (όπως τα γυάλινα φιαλίδια που απαιτούνται για τις δόσεις) και συνεργαζόμενο με άλλους παγκόσμιους οργανισμούς για να διασφαλίσει ότι τα έθνη με χαμηλό εισόδημα δεν θα μείνουν εκτός.
Χρηματοδότησαν 14 υποψήφια εμβόλια COVID-19 (σε τρία έχει χορηγηθεί άδεια επείγουσας χρήσης από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και έξι συνεχίζουν να αναπτύσσονται με χρηματοδότηση από τον CEPI) και πολλές δοκιμές “mix and match” ετερόλογων εμβολίων για να επιβεβαιώσουν ότι τα διάφορα εμβόλια και τα ενισχυτικά εμβόλια δύο δόσεων παραμένουν ασφαλή και αποτελεσματικά όταν το ένα συνδυάζεται με το άλλο. Πρόσφατα, σε συνεργασία με την μονάδα παραγωγής της Novavax στην Τσεχική Δημοκρατία, ο CEPI εξασφάλισε ένα δισεκατομμύριο δόσεις Novavax για διανομή μέσω του COVAX.
Ως παγκόσμιος φορέας με στόχο την προστασία ολόκληρης της υφηλίου, ο CEPI έχει να διαδραματίσει ισχυρό συμπληρωματικό ρόλο με τις εθνικές και περιφερειακές προσπάθειες στον τομέα της υγείας, συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατα δημιουργηθείσας Αρχής Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Έκτακτων Κρίσεων Υγείας της ΕΕ (HERA).
Όπως και ο CEPI, η HERA εργάζεται για την καλλιέργηση της διεθνούς συνεργασίας, για την ενδυνάμωση της παγκόσμιας παραγωγής εμβολίων, την επίλυση προβλημάτων όπως τα σημεία συμφόρησης της αλυσίδας εφοδιασμού, την υποστήριξη κλινικών δοκιμών και της έρευνας για νέες καινοτομίες, καθώς και τη βοήθεια προς τις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος για την ανάπτυξη της ρυθμιστικής και παραγωγικής τους ικανότητας.
Σε μια σειρά από μέτωπα, η HERA και ο CEPI θα συνεργαστούν στενά για την πρόληψη μελλοντικών πανδημιών, διότι, όπως ακριβώς κανείς δεν γνωρίζει πού θα εκδηλωθεί η επόμενη μετάλλαξη ή ο επόμενος ιός – μόνο ότι θα εξαπλωθεί αν δεν αντιμετωπιστεί – έτσι και η επόμενη καινοτομία που θα αλλάξει το σκηνικό μπορεί να προκύψει οπουδήποτε.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ένας από τους βασικούς στόχους της HERA είναι να θέσει την παγκόσμια ετοιμότητα για υγειονομικές κρίσεις στο επίκεντρο της διεθνούς ατζέντας. Για παράδειγμα, η ΕΕ συνεργάζεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αμφότεροι τεχνολογικοί ηγέτες σε προηγμένες πλατφόρμες εμβολίων, για να νικήσουν την πανδημία και να διευκολύνουν τον παγκόσμιο εμβολιασμό. Η συνεργασία με εταίρους όπως ο CEPI είναι εξίσου σημαντική για την προώθηση αυτής της εξέλιξης.
Μετά την «Όμικρον», ο CEPI έχει διευρύνει περαιτέρω τις επιστημονικές του συνεργασίες για την ανάπτυξη ενός δυνητικού εμβολίου “ανθεκτικού στις μεταλλάξεις” που προσφέρει προστασία έναντι όλων των σημερινών και μελλοντικών παραλλαγών του COVID-19. Συνεργάζεται επίσης με παγκόσμιους εταίρους για την καταπολέμηση έξι άλλων δυνητικά επιδημικών ασθενειών και δημιουργεί επιπλέον μια συλλογή εμβολίων κατά ασθενειών για τις οποίες ελάχιστοι έχουν ακούσει, ώστε να τα έχουμε στη διάθεσή μας όταν χρειαστεί. Η φιλοδοξία του CEPI να επιταχύνει την ανάπτυξη εμβολίων – στόχος που μοιράζονται τα κράτη της ομάδας των G7 – θα αποτελέσει τεράστιο μέρος των μελλοντικών προσπαθειών αντιμετώπισης και θα σώσει εκατομμύρια ζωές και τρισεκατομμύρια δολάρια. Στην πορεία, το έργο τους προωθεί επίσης εμβόλια για άλλες μακροχρόνιες μάστιγες όπως ο HIV και η φυματίωση. Στο επίκεντρο όλων των προσπαθειών του CEPI βρίσκεται η αρχή ότι οι καινοτομίες πρέπει να ωφελούν όλους.
Δύο χρόνια μετά την εμφάνιση του COVID-19, είμαστε όλοι δικαιολογημένα εξαντλημένοι από το πλήγμα που έχει επιφέρει αυτός ο ιός στις χώρες και τις κοινότητές μας. Υπάρχουν όμως πολλοί λόγοι για να ελπίζουμε. Δουλεύοντας χέρι με χέρι οι νέοι, καινοτόμοι φορείς όπως ο CEPI και η HERA έχουν πλάνο για να κερδίσουν τον COVID-19 και να προετοιμαστούν καλύτερα για το μέλλον. Με τη δημιουργία αντιμέτρων κατά όλων των δυνητικά επικίνδυνων παθογόνων, ο CEPI μπορεί να συμβάλει στην αναχαίτιση μιας περιφερειακής επιδημίας προτού γίνει άλλη πανδημία. Συνεργαζόμενο με την HERA και άλλους, ο CEPI ενδυναμώνει την επιστήμη που επιφέρει παγκόσμια οφέλη, οικοδομώντας καινοτόμες συνεργασίες μεταξύ καθιερωμένων και αναπτυσσόμενων κατασκευαστών εμβολίων και ενισχύοντας περιφερειακά θεσμικά όργανα και αλυσίδες εφοδιασμού, ώστε περισσότερα έθνη να μπορούν να ανοσοποιήσουν γρήγορα τους πολίτες τους και απειλές όπως το COVID-19 να αποτραπούν έγκαιρα.
Για να τους βοηθήσουμε να επιτύχουν, πρέπει και εμείς να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να δώσουμε σε αυτά τα καινοτόμα, πολυμερή ιδρύματα δημόσιας υγείας την υποστήριξη που χρειάζονται για να καταφέρουν την προστασία όλων. Η επένδυση στην καινοτομία τώρα, είναι ο καλύτερος τρόπος για να ενισχύσουμε την ικανότητά μας να ανταποκριθούμε σε υγειονομικές κρίσεις όπου κι αν αυτές προκύψουν. Και να διασφαλίσουμε ότι πανδημία όπως αυτή που ζούμε δεν θα ξανασυμβεί ποτέ. Είμαστε ευτυχείς που μπορούμε να βοηθήσουμε σε αυτό το κομμάτι, και προτρέπουμε και άλλους να ενώσουν δυνάμεις μαζί μας.
Ο Bill Gates είναι συνιδρυτής της Microsoft και συμπρόεδρος του Ιδρύματος Bill & Melinda Gates. Η Στέλλα Κυριακίδου είναι Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
