Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, ο αμερικανικός στρατός δεχόταν επίθεση από έναν «τρομερό εχθρό»: τον προϋπολογισμό.
Η στρατηγική «New Look» του προέδρου Ντουάιτ Αϊζενχάουερ επεδίωκε να αναδιοργανώσει τη χρηματοδότηση του Ψυχρού Πολέμου, ώστε να επικεντρωθεί στα τακτικά πυρηνικά όπλα ως το κύριο μέσο αποτροπής επιθέσεων από το ανατολικό μπλοκ. Οι αμυντικές δαπάνες θα μοιράζονταν πλέον μεταξύ της Πολεμικής Αεροπορίας (49%), του Ναυτικού (29%) και του Στρατού, στον οποίο αναλογούσε το μικρότερο μερίδιο (22%).
Αποφασισμένος να διατηρήσει το καθεστώς του, ο στρατός επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη πυραύλων ως βασικό εργαλείο αποτροπής πυρηνικού ολέθρου. Αυτό που χρειαζόταν ο στρατός ήταν ένα έδαφος που βρισκόταν σε απόσταση βολής από τα σοβιετικά σύνορα.
Χώρος βρέθηκε στην παγωμένη άγρια φύση της Γροιλανδίας, η οποία έγινε το σκηνικό για το «Σχέδιο Iceworm», ένα άκρως απόρρητο σχέδιο με σκοπό τη μετατροπή μέρους της Αρκτικής σε πεδίο εκτόξευσης πυρηνικών πυραύλων – και ταυτόχρονα την κατασκευή «μιας πόλης κάτω από τον πάγο».
Η σκέψη να τοποθετηθούν πυρηνικοί πύραυλοι κάτω από τους πάγους της Γροιλανδίας ήταν του Μπερντ Μπάλχεν, ενός νορβηγικής καταγωγής συνταγματάρχη του αμερικανικού στρατού, ο οποίος τη δεκαετία του 1930 είχε πρωτοστατήσει στην «πολική αεροπορία» και είχε επισημάνει το στρατηγικό πλεονέκτημα της θέσης της Γροιλανδίας μεταξύ των υπερδυνάμεων.
Το σχέδιο προέβλεπε τη διάνοιξη υπόγειων τάφρων, μέσω των οποίων θα μπορούσαν να αναπτυχθούν βαλλιστικοί πύραυλοι μεσαίου βεληνεκούς (MRBM). Πριν όμως εγκατασταθεί ο απαιτούμενος αριθμός πυρηνικών κεφαλών, το Project Iceworm ήρθε αντιμέτωπο με μια δύναμη μεγαλύτερη από τη Σοβιετική Eνωση ή με περιορισμούς στον προϋπολογισμό: τη Μητέρα Φύση.
Οι πάγοι της Γροιλανδίας έθεσαν σε κίνδυνο ένα από τα πιο τολμηρά σχέδια του αμερικανικού στρατού.
Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ είχαν και ένα άλλο πρόβλημα: να μην παραβιασuεί η πολιτική της Δανίας του 1957 για την απαλλαγή από τα πυρηνικά. Η λύση ήταν η κατασκευή μιας εκπαιδευτικής μονάδας που θα λειτουργούσε και ως κάλυψη για το σκάψιμο στους πάγους. Το στρατόπεδο «Century» ιδρύθηκε το 1958, περίπου 150 μίλια ανατολικά της Thule, και παρουσιάστηκε στους Δανούς ως χώρος επιστημονικής έρευνας και δοκιμαστικής περιοχής για κατασκευαστικές εργασίες σε αρκτικές συνθήκες.
Στην πραγματικότητα, το Camp Century ήταν μια σημαντική στρατιωτική εγκατάσταση, με σχεδόν δύο μίλια καλυμμένων χαρακωμάτων καθώς και εργαστήρια, μια υπόγεια σιδηροδρομική γραμμή και έναν φορητό πυρηνικό αντιδραστήρα PM-2A για την παροχή ενέργειας. Αλλά χρησίμευε μόνο ως ένας μικρόκοσμος αυτού που προοριζόταν να γίνει το Iceworm.
Η λεγόμενη υπόγεια πόλη σχεδιάστηκε να έχει τελικά τριπλάσιο μέγεθος από τη Δανία, 52.000 τετραγωνικά μίλια, και να περιλαμβάνει περισσότερες από 2.000 θέσεις βολής, μέσω των οποίων θα μπορούσαν να μετακινηθούν οι 600 MRBM με σιδηροδρομικά βαγόνια. Εντεκα χιλιάδες μέλη του προσωπικού των υπηρεσιών θα ζούσαν κάτω από τον πάγο.
Η βάση θα διέθετε νοσοκομείο, σχολείο και κινηματογράφο, ενώ ήταν προγραμματισμένο να λάβει δύο ακόμη πυρηνικές γεννήτριες για την ενεργειακή τροφοδοσία της εγκατάστασης μόλις αυτή θα είχε κατασκευαστεί πλήρως.
Ωστόσο η μετακίνηση του πάγου αποδείχθηκε η καταστροφή του προγράμματος (μαζί με την εκτιμώμενη τιμή των 2,37 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που ισοδυναμεί με 25,24 δισεκατομμύρια δολάρια σήμερα). Η αργή αλλά σταδιακή μετακίνηση του στρώματος πάγου της Γροιλανδίας προκάλεσε τη στρέβλωση των τάφρων, με την οροφή της αίθουσας του πυρηνικού αντιδραστήρα να πέφτει κατά πέντε πόδια το 1962. Εν τέλει οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν την τοποθεσία και το project, οριστικά το 1967.
Πηγή: Washington Post
