Kathimerini.gr
Οι Ηνωμένες Πολιτείες προέβησαν στο «πάγωμα» της αποστολής όπλων στο Ισραήλ, μεταξύ των οποίων βρίσκονται και ισχυρές βόμβες που ο σύμμαχος της Ουάσιγκτον έχει χρησιμοποιήσει στην εκστρατεία του κατά της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, στο πλαίσιο της οποίας έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 34.000 Παλαιστίνιοι.
Η αναστολή αυτή έρχεται τη στιγμή που ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου συνεχίζει τη στρατιωτική επίθεση στην παλαιστινιακή πόλη της Ράφα, παρά τις ενστάσεις του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν.
Τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής για την εν λόγω απόφαση των ΗΠΑ και ποιο ήταν το σκεπτικό που οδήγησε σε αυτήν;
Τι είδους όπλα μπλοκάρει η απόφαση;
Η Ουάσιγκτον έβαλε στον «πάγο» την αποστολή εξοπλισμού που αποτελείται από 1.800 βόμβες βάρους περίπου ενός τόνου και 1.700 βόμβες περίπου 226 κιλών, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους.
Τέσσερις πηγές αναφέρουν στο Reuters ότι οι αποστολές όπλων, οι οποίες είχαν καθυστερήσει τουλάχιστον δύο εβδομάδες, περιελάμβαναν πυρομαχικά κατασκευασμένα από την Boeing, τα οποία μετατρέπουν βόμβες ελεύθερης πτώσης ή «ανόητες βόμβες» (dumb bombs) σε καθοδηγούμενες βόμβες ακριβείας, καθώς και βόμβες μικρής διαμέτρου (SDB-1). Πρόκειται για βόμβες ολίσθησης (glide bombs) υψηλής ακριβείας που κουβαλούν περίπου 110 κιλά εκρηκτικών.
Οι παραπάνω εξοπλισμοί αποτελούσαν μέρος ενός πακέτου για το Ισραήλ που είχε εγκριθεί νωρίτερα και δεν ανήκουν στο πακέτο βοήθειας που εγκρίθηκε πρόσφατα από το Κογκρέσο.
Γιατί οι ΗΠΑ μπλοκάρουν αυτά τα όπλα;
Οι ΗΠΑ επανεξετάζουν τη «βραχυπρόθεσμη βοήθεια ασφαλείας», δήλωσε ο υπουργός Αμυνας, Λόιντ Οστιν, σε ακρόαση στην αμερικανική Γερουσία την Τετάρτη. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό συμβαίνει λόγω «των γεγονότων που βρίσκονται σε εξέλιξη στη Ράφα».
«Ημασταν πολύ ξεκάθαροι από την αρχή, ότι το Ισραήλ δεν θα έπρεπε να εξαπολύσει μια μεγάλη επίθεση στη Ράφα χωρίς να λάβει υπόψη και να προστατεύσει τους αμάχους που βρίσκονται στη ζώνη των συγκρούσεων», πρόσθεσε ο Οστιν.
Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Παλαιστίνιοι άμαχοι έχουν αναζητήσει καταφύγιο στη Ράφα, καθώς πολλοί εξ αυτών αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν στα σπίτια τους σε άλλες περιοχές της Γάζας, ύστερα από εντολές εκκένωσης του Ισραήλ.
Η απόφαση των ΗΠΑ ελήφθη εξαιτίας των ανησυχιών για τη χρήση των προαναφερθεισών βομβών «και τον αντίκτυπο που θα μπορούσαν να έχουν σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές όπως έχουμε δει και σε άλλα μέρη της Γάζας», δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας. Πρόσθεσε μάλιστα ότι οι ΗΠΑ έχουν εξετάσει προσεκτικά την αποστολή των όπλων που ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν στη Ράφα.
Επιπλέον, εκτιμάται ότι η κίνηση των ΗΠΑ λειτουργεί ως μοχλός πίεσης προς το Ισραήλ, ενώ ο Λευκός Οίκος εντείνει τις προσπάθειές του να αποτρέψει τον Νετανιάχου από το να προχωρήσει σε μια πλήρους κλίμακας εισβολή στη Ράφα.
Πότε ελήφθη η απόφαση; Εμπλέκεται σε αυτήν ο Μπάιντεν;
Η απόφαση ελήφθη την περασμένη εβδομάδα, αναφέρουν αξιωματούχοι των ΗΠΑ. Ο Μπάιντεν εμπλέκεται άμεσα σε αυτήν, ενώ σε χθεσινή συνέντευξή του στο CNN επιβεβαίωσε και ο ίδιος για πρώτη φορά την απόφαση περί «παγώματος» της αποστολής όπλων.
«Αμαχοι έχουν χάσει τη ζωή τους στη Γάζα από αυτές τις βόμβες και από άλλες επιθέσεις που πραγματοποιούν σε κέντρα όπου συγκεντρώνεται πληθυσμός», τόνισε ο ίδιος, απαντώντας σε σχετική ερώτηση.
Πόσο μεγάλη ζημιά προκαλούν αυτές οι βόμβες;
Μεγάλες βόμβες όπως εκείνες με βάρος 907 κιλών έχουν την ικανότητα να επηρεάσουν μια ευρύτερη γεωγραφική περιοχή. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η πίεση από την έκρηξη μπορεί μεταξύ άλλων να καταστρέψει τους πνεύμονες και να προκαλέσει την αποκόλληση άκρων ακόμη και σε απόσταση εκατοντάδων μέτρων.
Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού ανέφερε σε εκθέσεις της το 2022 ότι η χρήση εκρηκτικών μεγάλου εύρους σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή «είναι πολύ πιθανό να επηρεάσει αδιακρίτως όσους βρίσκονται εκεί ή να παραβιάσει την αρχή της αναλογικότητας».
Ποια ήταν η αντίδραση του Ισραήλ;
Η ισραηλινή πλευρά αρνείται ότι στοχεύει Παλαιστίνιους αμάχους, ισχυριζόμενη ότι ο μοναδικός της στόχος είναι να αφανίσει τη Χαμάς και ότι λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να αποφύγει τους θανάτους αθώων.
Ο πρεσβευτής του Ισραήλ στα Ηνωμένα Εθνη Γκιλάντ Ερντάν δήλωσε σήμερα Πέμπτη ότι η απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να διακόψουν τις μεταφορές όπλων προς το Ισραήλ θα μειώσει σημαντικά την ικανότητα της χώρας του να εξουδετερώσει την ισχύ της Χαμάς, όπως μετέδωσε το ισραηλινό κρατικό ραδιόφωνο.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρώην επικεφαλής της αμυντικής παραγωγής και προμηθειών του Ισραήλ απέρριψε την Πέμπτη τον ισχυρισμό ότι η χώρα του θα μπορούσε να τα καταφέρει χωρίς αμερικανικά όπλα. Το Ισραήλ θα αναγκαστεί να προμηθευτεί όπλα από αλλού, σύμφωνα πάντα με το ισραηλινό κρατικό ραδιόφωνο.
Είναι νόμιμη η χρήση τέτοιων βομβών στη Γάζα;
Το συγκεκριμένο ζήτημα αποτελεί το αντικείμενο μιας έντονης αντιπαράθεσης. Το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο δεν απαγορεύει με σαφήνεια τους εναέριους βομβαρδισμούς σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, αν και απαγορεύεται να τίθενται στο στόχαστρο άμαχοι, ενώ ένας στρατιωτικός στόχος θα πρέπει να πλήττεται λαμβάνοντας υπόψη τον κίνδυνο ανθρώπινων απωλειών και υλικών ζημιών.
Τι αναφέρει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο;
Το καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, το οποίο πραγματοποιεί έρευνα για τον πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς, θεωρεί ως έγκλημα πολέμου το να πραγματοποιείται μια επίθεση γνωρίζοντας ότι θα οδηγήσει σε σαφώς υπέρμετρες απώλειες αμάχων ή υλικές ζημιές συγκριτικά με οποιοδήποτε άμεσο στρατιωτικό όφελος.
Εχει ληφθεί και στο παρελθόν μια τέτοια απόφαση;
Ναι, το 1982. Ο πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν επέβαλε εξαετή απαγόρευση σε μια σειρά από πωλήσεις όπλων στο Ισραήλ, αφού έρευνα του Κογκρέσου διαπίστωσε ότι το Ισραήλ τα είχε χρησιμοποιήσει σε κατοικημένες περιοχές κατά την εισβολή του στον Λίβανο εκείνο το έτος.
Η χρήση αμερικανικής κατασκευής βομβών διασποράς από το Ισραήλ τέθηκε στο μικροσκόπιο και επί της προεδρίας του Τζορτζ Μπους, λόγω ανησυχιών ότι χρησιμοποιήθηκαν στον πόλεμο με αντάρτες της Χεζμπολάχ στον Λίβανο το 2006.
Με πληροφορίες από Reuters
