Η ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση (RN) εξασφάλισε νίκη στον πρώτο γύρο των πρόωρων βουλευτικών εκλογών της Κυριακής στη Γαλλία.
Πλέον, όλα θα εξαρτηθούν από τα αποτελέσματα του επαναληπτικού γύρου της 7ης Ιουλίου, όπου το RN ενδέχεται να κερδίσει, ωστόσο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πολιτικών αναλυτών, δύσκολα θα καταφέρει να εξασφαλίσει απόλυτη πλειοψηφία.
Τι θα συμβεί σε μία τέτοια περίπτωση; Υπάρχει δυνατότητα να αποφευχθεί η πλήρης πολιτική παράλυση της ισχυρής οικονομικής δύναμης και πανίσχυρης στρατιωτικά χώρας της Ε.Ε. μετά τις εκλογές;
Κανείς δεν το γνωρίζει με βεβαιότητα.
Το άρθρο 8 του Συντάγματος αναφέρει ότι ο πρόεδρος διορίζει τον πρωθυπουργό, αλλά δεν διευκρινίζει τα κριτήρια με τα οποία τον επιλέγει.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αναμένεται να προσφέρει την πρωθυπουργική θέση στην πρώτη κοινοβουλευτική ομάδα, που θα είναι η ευρωσκεπτικιστική και αντιμεταναστευτική Εθνική Συσπείρωση, με βάση τις δημοσκοπήσεις και τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των εκλογών.
Θα γίνει πρωθυπουργός ο Μπαρντελά;
Το RN έχει ορίσει ως υποψήφιο για την πρωθυπουργία τον 28χρονο επικεφαλής του κόμματος, Ζορντάν Μπaρντελά.
Εχει επίσης καταστήσει σαφές ότι θα απορρίψει τη θέση, εάν το κόμμα και οι σύμμαχοί του δεν κερδίσουν απόλυτη πλειοψηφία τουλάχιστον 289 εδρών στο Κοινοβούλιο.
Δεδομένου ότι το Σύνταγμα δεν αναφέρει πώς πρέπει να επιλεγεί ο πρωθυπουργός, ο Μακρόν θα μπορούσε, θεωρητικά, να επιδιώξει να δημιουργήσει μία ευρεία πολιτική συμμαχία κατά της Εθνικής Συσπείρωσης και να προσφέρει τη θέση σε άλλο κόμμα ή πρόσωπο, ακόμα και ανένταχτο κομματικά.
Αν όχι ο Μπαρντελά, ποιος;
Το Σύνταγμα δεν δίνει συγκεκριμένη απάντηση.
Οι επιλογές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν:
- δημιουργία συμμαχίας των κομμάτων που κυριάρχησαν στην πολιτική ζωή της Γαλλίας τις προηγούμενες δεκαετίες. Τέτοια συμμαχία δεν υπάρχει προσώρας, ωστόσο ο Μακρόν έχει παροτρύνει τα κόμματα να συσπειρωθούν για να κρατήσουν την Ακροδεξιά μακριά από την εξουσία.
- πρόταση προς την Αριστερά, εφόσον η συμμαχία της με το Σοσιαλιστικό Κόμμα και τους Πρασίνους αναδειχθεί ως η δεύτερη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική δύναμη, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις. Η Αριστερά θα μπορούσε να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας.
Θα λειτουργήσει κάποια από αυτές τις επιλογές;
Εάν το RN κερδίσει το μεγαλύτερο ποσοστό των ψήφων και αποδεχθεί τη θέση του πρωθυπουργού, θα ξεκινήσει περίοδος «συγκατοίκησης» με τον Μακρόν. Αυτό έχει συμβεί τρεις φορές στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Γαλλίας, αλλά με ήδη κυρίαρχα κόμματα να μοιράζονται την εξουσία.
Εάν το RN αναδειχθεί ως η νέα μεγαλύτερη δύναμη στο Κοινοβούλιο και ωστόσο δεν καταφέρει να πάρει την εξουσία, θα μπορούσε να μπλοκάρει ή να επιβάλει τροποποιήσεις στα κυβερνητικά σχέδια και στο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα του Μακρόν.
Το Σύνταγμα δίνει στην κυβέρνηση εργαλεία για να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ωστόσο και αυτή η δυνατότητα έχει το όριό της.
Τελικά, εάν το RN εξασφαλίσει την πλειοψηφία, έχει πολλές πιθανότητες να καλύψει τη θέση του πρωθυπουργού με πρόσωπο της επιλογής του. Σε αντίθετη περίπτωση, θα έχει τη δυνατότητα να εξωθήσει οποιαδήποτε κυβέρνηση με σχετική ευκολία.
Τι θα συμβεί αν δεν υπάρξει συμφωνία;
Οι τρεις κοινοβουλευτικές ομάδες –Ακροδεξιά, Κεντρώοι και Αριστερά– ενδέχεται να μην καταφέρουν να συγκεντρώσουν αρκετά υψηλά εκλογικά ποσοστά για να κυβερνήσουν. Θα μπορούσαν ωστόσο να καταλήξουν σε πολιτική συμφωνία για σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού ή κυβέρνησης μειοψηφίας.
Στη δεύτερη περίπτωση, η Γαλλία, όπως προειδοποιούν αναλυτές, θα κινδύνευε με πολιτική παράλυση, καθώς η όποια κυβέρνηση θα είχε από ελάχιστες έως καθόλου δυνατότητες να ασκήσει το νομοθετικό της έργο.
Μία υπηρεσιακή κυβέρνηση με υποβαθμισμένο ρόλο διαχείρισης βασικών καθημερινών υποθέσεων θα αποτελούσε προσωρινή λύση.
Θα παραιτηθεί ο Μακρόν;
Ο Μακρόν το έχει αποκλείσει, ωστόσο δεν αποκλείεται να το πράξει, αν όλες οι διαπραγματεύσεις καταλήξουν σε αδιέξοδο.
Ούτε το Κοινοβούλιο, πάντως, αλλά ούτε και η κυβέρνηση έχουν τη δυνατότητα να τον αναγκάσουν να παραιτηθεί.
Τι αποκλείεται να συμβεί
Με βάση το Σύνταγμα, νέες βουλευτικές εκλογές δεν μπορούν να διεξαχθούν για ένα χρόνο, οπότε νέα προσφυγή στις κάλπες δεν αποτελεί άμεση επιλογή.
Με πληροφορίες από Reuters