Ξένια Κουναλάκη
«Κανείς δεν κέρδισε», απεφάνθη ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν μετά τον β΄ γύρο των βουλευτικών εκλογών στη χώρα. Αν και κάποιος θα μπορούσε να κατηγορήσει τον «Ερζάτς ντε Γκωλ», όπως τον αποκάλεσε το Politico, ότι αρνείται να αποδεχθεί την ήττα του, υπάρχει ένας πυρήνας αλήθειας στα λόγια του. Προσέφυγε σπασμωδικά στις κάλπες μετά την καταστροφική καταγραφή του κόμματός του στις ευρωεκλογές, χωρίς να ρωτήσει κανέναν στενό συνεργάτη του, αιφνιδιάζοντας τους αντιπάλους του, την κοινή γνώμη και τους ίδιους τους υπουργούς του. Στόχος του ήταν να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους γύρω από την παράταξή του από τον φόβο της συγκατοίκησης με μια ακροδεξιά κυβέρνηση. Το σκιάχτρο της Εθνικής Συσπείρωσης πράγματι ενεργοποίησε τα δημοκρατικά αντανακλαστικά του εκλογικού σώματος. Εν μέρει το ρίσκο που ανέλαβε απέδωσε καρπούς. Οχι προς όφελός του, όμως. Το κόμμα του έχασε 76 έδρες, σχεδόν το ένα τρίτο της κοινοβουλευτικής του δύναμης. Ο Μακρόν δεν βγήκε ούτε νικητής ούτε ηττημένος από την αναμέτρηση. Παραμένει όμως εξίσου αντιδημοφιλής με πριν. Ενα 70% των πολιτών έχει αρνητική άποψη για το πρόσωπό του.
Λείπουν 100+1 έδρες
Πρώτο σε έδρες είναι το Νέο Λαϊκό Μέτωπο στη νέα Εθνοσυνέλευση, αυξάνοντας την κοινοβουλευτική του παρουσία κατά 57 έδρες. Συγκέντρωσε, όμως, μόλις 188, πολύ μακριά από τις 289 έδρες που θα του χάριζαν αυτοδυναμία. Με δεδομένο ότι αποτελείται από τέσσερα ετερόκλητα κόμματα και ο ηγέτης του μεγαλύτερου και αριστερότερου εξ αυτών, της Ανυπότακτης Γαλλίας, ο Ζαν Λικ Μελανσόν εμφανίζεται αδιάλλακτος και απρόθυμος για συμβιβασμούς, το πιθανότερο σενάριο είναι ότι θα οδηγηθεί στη διάσπαση. Ακόμη και προεκλογικά ο Μακρόν είχε τοποθετήσει τον Μελανσόν στον αντίποδα της ακροδεξιάς Εθνικής Συσπείρωσης της Μαρίν Λεπέν, αναβιώνοντας τη θεωρία των δύο άκρων και αποκλείοντας οποιαδήποτε συνεργασία μαζί του. Στην έκκλησή του για άρση της κυβερνητικής παράλυσης ο Γάλλος πρόεδρος απευθύνθηκε στις δυνάμεις που πιστεύουν στις αρχές της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας, υπονοώντας εμμέσως ότι εξαιρεί τον Μελανσόν από αυτές. «Ολες οι πολιτικές δυνάμεις που ταυτίζονται με τους θεσμούς της Δημοκρατίας, το κράτος δικαίου, τον κοινοβουλευτισμό, τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό και την προάσπιση της γαλλικής ανεξαρτησίας, θα πρέπει να εμπλακούν σε έναν ειλικρινή διάλογο για την οικοδόμηση μιας στέρεης πλειοψηφίας», είπε χαρακτηριστικά. Αφού λοιπόν ο Μελανσόν τερμάτισε μεν πρώτος με τον ευκαιριακό συνασπισμό κομμάτων που σχημάτισε βιαστικά για να αναχαιτίσει την ακροδεξιά πρόκληση και το εκλογικό σύστημα, αλλά δεν πρόκειται να κυβερνήσει, μπορεί ταυτόχρονα να θεωρηθεί και νικητής και χαμένος. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι το κόμμα του δεν πήγε ιδιαίτερα καλά, αφού αύξησε μόλις κατά 5 τις έδρες του.
Ο Ζαν Λικ Μελανσόν εμφανίζεται αδιάλλακτος και απρόθυμος για συμβιβασμούς, το πιθανότερο σενάριο είναι ότι το Νέο Λαϊκό Μέτωπο θα οδηγηθεί στη διάσπαση. Ακόμη και προεκλογικά ο Μακρόν είχε τοποθετήσει τον Μελανσόν στον αντίποδα της ακροδεξιάς Εθνικής Συσπείρωσης της Μαρίν Λεπέν, αναβιώνοντας τη θεωρία των δύο άκρων και αποκλείοντας οποιαδήποτε συνεργασία μαζί του. [A.P. Photo/Thomas Padilla]
Από πρώτη, τρίτη…
Οσο για τη Μαρίν Λεπέν, είναι το κατεξοχήν πρόσωπο στο οποίο βρίσκει την επαλήθευσή της η διαπίστωση του Μακρόν. Η Εθνική Συσπείρωση (RN) εξασφάλισε την πρωτιά με 33,3% στον πρώτο γύρο, αλλά στον δεύτερο τερμάτισε τρίτη, αν και διαθέτει πλέον 53 επιπλέον βουλευτές. Κι ενώ έβαλε νερό στο κρασί της, εγκαταλείποντας τόσο τον αντισημιτισμό του πατέρα της Ζαν Μαρί Λεπέν όσο και τις εξαγγελίες περί Frexit, οι ψηφοφόροι στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν θέλουν να της αναθέσουν την εξουσία. Δεν πείθονται από το ήπιο πρόσωπό της, άλλωστε αρκετοί υποψήφιοι του κόμματος διαπομπεύτηκαν προεκλογικά επειδή πόζαραν με σβάστικες ή είχαν προβεί σε ρατσιστικές αναρτήσεις στα σόσιαλ μίντια. Η λεοντή της μετριοπάθειας μπορεί να προσελκύει τους δυσαρεστημένους αντιελιτιστές εκτός αστικών κέντρων, το πλαφόν της επιρροής της όμως είναι συγκεκριμένο. Κι αυτό για τις προσωπικές της φιλοδοξίες είναι απογοητευτικό. Αφού το κόμμα της δεν κατάφερε να γίνει κυβέρνηση με επικεφαλής τον φωτογενή «προτεζέ» της, τον Ζορντάν Μπαρντελά, πώς θα μπορέσει η ίδια να βγει πρόεδρος σε τρία χρόνια;
Η Μαρίν Λεπέν έβαλε νερό στο κρασί της, εγκαταλείποντας τόσο τον αντισημιτισμό του πατέρα της, Ζαν-Μαρί, όσο και τις εξαγγελίες περί Frexit, ωστόσο οι ψηφοφόροι δεν θέλουν να της αναθέσουν την εξουσία. Η λεοντή της μετριοπάθειας μπορεί να προσελκύει τους δυσαρεστημένους αντιελιτιστές εκτός αστικών κέντρων, το πλαφόν της επιρροής της όμως είναι συγκεκριμένο. [A.P. Photo/Louise Delmotte]
Συντριβή
Οι μόνοι που μπορούν με βεβαιότητα να αισθανθούν ότι ηττήθηκαν κατά κράτος είναι οι συντηρητικοί Ρεπουμπλικανοί. Το κόμμα, που συνεχίζει την παράδοση του στρατηγού Ντε Γκωλ, έχει χάσει μέσα σε 7 χρόνια 10 ποσοστιαίες μονάδες και την περασμένη Κυριακή περιορίστηκε στο 6%. Η απώλεια 13 εδρών ήρθε μετά τις παλινωδίες της ηγεσίας του, που αρχικά άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο της συνεργασίας με την Εθνική Συσπείρωση στον β΄ γύρο, για να αναδιπλωθεί στη συνέχεια και να αποπέμψει εκείνον που τόλμησε να διαρρήξει την υγειονομική ζώνη γύρω από τη Μαρίν Λεπέν, τον Ερίκ Σιοτί.
Κερδισμένοι – χαμένοι λοιπόν οι βασικοί πρωταγωνιστές του γαλλικού δράματος καρκινοβατούν παρασκηνιακά με στόχο τον σχηματισμό μιας βιώσιμης κυβέρνησης. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες που ξεκινούν στα τέλη Ιουλίου επιβραδύνουν τις διεργασίες. Ο πρόεδρος ζήτησε από τον πρωθυπουργό του να παραμείνει προσωρινά στη θέση του. Η βραδύτητα ενθαρρύνει τις εσωκομματικές έριδες. Στη Συσπείρωση έχουν βγει ήδη τα μαχαίρια για τις ευθύνες της ήττας (;). Οι εταίροι στο Νέο Λαϊκό Μέτωπο προσπαθούν να εμφυσήσουν λίγο ρεαλισμό στις φιλοδοξίες του Μελανσόν. Κι ο Μακρόν κρύβεται επειδή έχει συνειδητοποιήσει πόσο μισητός είναι, ακόμη και μεταξύ των υπουργών του. Παρεμβαίνει πλέον κυρίως με ανοιχτές επιστολές.