Kathimerini.gr
10 Δεκεμβρίου 2011: Στον απόηχο των βουλευτικών εκλογών που είχαν προηγηθεί λίγες ημέρες νωρίτερα, χιλιάδες Ρώσοι βγαίνουν στους δρόμους της Μόσχας, φωνάζοντας συνθήματα ενάντια στον (τότε πρωθυπουργό) Πούτιν και στο κυβερνών κόμμα της Ενωμένης Ρωσίας. Οι διαδηλωτές καταγγέλλουν εκλογική νοθεία και, με το βλέμμα στραμμένο στο δίδυμο Πούτιν-Μεντβέντεφ, διαμηνύουν ότι δεν θα ήθελαν να δουν μια νέα θητεία Πούτιν στην προεδρία της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Τα δυτικά ΜΜΕ «καλωσορίζουν» τις διαμαρτυρίες· ο ρωσικός αντιπολιτευόμενος Τύπος «υπερθεματίζει»· και το Κρεμλίνο, προφανώς, ενοχλείται.
20 Ιουλίου 2012: Με τον Πούτιν ξανά πρόεδρο (επανεξελέγη με ποσοστό 64,35% την άνοιξη του 2012), η ρωσική ηγεσία θεσπίζει νόμο ενάντια στους επονομαζόμενους «ξένους πράκτορες». Τα επόμενα χρόνια, με βάση αυτόν τον νόμο και τις τροποποιήσεις του (που ακολούθησαν την περίοδο 2017-2020), η ρωσική ηγεσία επιβάλλει διοικητικές και ποινικές κυρώσεις σε μη κυβερνητικές οργανώσεις, ΜΜΕ, μεμονωμένους δημοσιογράφους, ακτιβιστές, μπλόγκερ και δημιουργούς περιεχομένου, η δράση των οποίων στοχοποιείται ως υπαγορευόμενη από το εξωτερικό και υπονομευτική των ρωσικών εθνικών συμφερόντων όπως εκείνα γίνονται αντιληπτά από τη ρωσική ηγεσία.
14 Ιουνίου 2022: Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων βλέπει παραβιάσεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου πίσω από τον ρωσικό νόμο για τους «ξένους πράκτορες» (βλ. υπόθεση «Ecodefence και άλλοι κατά Ρωσίας»). Στις 22 Οκτωβρίου του 2024 ακολουθεί νέα απόφαση (βλ. υπόθεση «Kobaliya και άλλοι κατά Ρωσίας») που διαπιστώνει εκ νέου παραβιάσεις της ΕΣΔΑ, με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο να κρίνει ότι η ισχύουσα ρωσική νομοθεσία χρησιμοποιείται με υπερβολικά ευρύ/απρόβλεπτο τρόπο και τιμωρητική/εκφοβιστική πρόθεση.
14 Μαΐου 2024: Eπειτα από μήνες έντασης και πολιτικών αντιπαραθέσεων στο εσωτερικό, η Γεωργία αποκτά τον δικό της αμφιλεγόμενο νόμο ενάντια στους «ξένους πράκτορες», έναν νόμο τον οποίο, διόλου τυχαία, προώθησαν φιλορωσικές πολιτικές δυνάμεις όπως το «Γεωργιανό Oνειρο» του Μπιτζίνα Ιβανισβίλι. Για «δημοκρατική οπισθοδρόμηση» κάνουν λόγο πολλοί στη Δύση.
Νοέμβριος 2024: Κινούμενοι στον δρόμο που χάραξαν Ρώσοι και Γεωργιανοί, οι βουλευτές στην Τουρκία ξεκινούν να συζητούν το νομοσχέδιο για τους «ξένους πράκτορες» που προωθείται από την κυβερνώσα πλειοψηφία των κ.κ. Ερντογάν (AKP) και Μπαχτσελί (MHP). Σύμφωνα με το εν λόγω νομοσχέδιο, όποιος κριθεί ότι πλήττει τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας «ευθυγραμμιζόμενος με τα στρατηγικά συμφέροντα ή τις οδηγίες ξένης κυβέρνησης ή οργανισμού» μπορεί να καταδικαστεί σε κάθειρξη έως και επτά ετών. Εάν το «έγκλημα» διαπραχθεί, δε, εν μέσω πολέμου ή κριθεί ότι βλάπτει τις πολεμικές δυνατότητες της χώρας, τότε η ποινή της φυλάκισης μπορεί να ανέβει στα 12 χρόνια, ενώ στο στόχαστρο των Αρχών, ως δυνητικά «ένοχα», μπαίνουν παράλληλα και όσα γράφονται στις αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Αυτή η τουρκική εκδοχή του νόμου για τους «ξένους πράκτορες» εκτιμάται ότι τελικώς θα περάσει με τις ψήφους των κομμάτων της ισλαμοεθνικιστικής «Λαϊκής Συμμαχίας» που έχουν την απλή πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση. Το αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) αναμένεται να κοντράρει τον εν λόγω νόμο, αμφισβητώντας τον ως αντισυνταγματικό ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου… το οποίο Συνταγματικό Δικαστήριο είχε όμως στο πρόσφατο παρελθόν «υπερασπιστεί» άλλους αμφιλεγόμενους νόμους όπως για παράδειγμα εκείνον ενάντια στην «παραπληροφόρηση».
Τούρκοι δημοσιογράφοι, ποικίλων πολιτικών αποχρώσεων, εκφράζουν εντονότατες ανησυχίες αναφορικά με τις δυνητικά παραλυτικές επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει αυτή η νομοθεσία στις ελευθερίες του Τύπου, της έκφρασης και της πληροφόρησης στη γείτονα.
Νόμοι για τους «ξένους πράκτορες» και τη δράση τους υπάρχουν βέβαια και σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα στις ΗΠΑ (ο Foreign Agents Registration Act-FARA), ωστόσο εκεί είναι πολύ σαφείς και συγκεκριμένες οι προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούνται προκειμένου κανείς να χαρακτηριστεί «ξένος πράκτορας».
Στη Ρωσία από την άλλη πλευρά, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διαπίστωσε ότι αυτός ο νόμος χρησιμοποιείται κατά τρόπο αυθαίρετα ευέλικτο, πράγμα που πολλοί τώρα φοβούνται ότι θα μπορούσε να γίνει και στην Τουρκία, μια χώρα που άλλωστε πια δεν φημίζεται ούτε για τη μιντιακή πολυφωνία της αλλά ούτε για τις επιδόσεις της στο μέτωπο της ελευθερίας του Τύπου.
