Kathimerini.gr
Επέζησε μιας καταδίκης, μιας σειράς παραπομπών, μιας σφαίρας και άλλης μιας απόπειρας, αλλά και της πρωτόγνωρης στην αμερικανική ιστορία αλλαγής αντιπάλου λίγο πριν από την εκπνοή της προεκλογικής κούρσας. Και επανήλθε δριμύτερος, εξασφαλίζοντας την πλειοψηφία των ψήφων, τον μαγικό αριθμό 270 των εκλεκτόρων, άρα και την προεδρία, καθώς και τον έλεγχο του Κογκρέσου για το κόμμα του. Είναι ένα από τα εντυπωσιακότερα πολιτικά comeback ενός προέδρου που εθεωρείτο τελειωμένος μετά την κατακραυγή για την υποκίνηση της βίαιης εισβολής στο Καπιτώλιο το 2021.
Πολιτικοί αναλυτές, Αμερικανοί και διεθνείς, αναρωτιούνται πώς συνέβη αυτό, πώς κατάφερε δηλαδή να χειραγωγήσει τους φόβους των ψηφοφόρων για την οικονομία και τη μετανάστευση για να επικρατήσει της Κάμαλα Χάρις, δεύτερης γυναίκας αντιπάλου του που ηττάται από τον Ντόναλντ Τραμπ μετά τη Χίλαρι Κλίντον.
«Αυτοεξόριστος στη Φλόριντα, παραπεμφθείς δις στη Δικαιοσύνη, έπαιζε γκολφ και αρνείτο να δεχθεί την ήττα του 2020. Η φωνή του στα social media σίγησε μετά την 6η Ιανουαρίου 2021 καθώς το Τwitter επικαλέστηκε τον κίνδυνο περαιτέρω υποκίνησης σε βία», γράφουν οι Νew Υork Times σε ανάλυση του φαινομένου Τραμπ. Και όμως, κατάφερε να προσεταιριστεί τον ιδιοκτήτη του πρώην Τwitter, νυν Χ, Eλον Μασκ, ως βασικό χρηματοδότη της καμπάνιας του, υποσχόμενος μάλιστα τη συμμετοχή του πλουσιότερου ανθρώπου στη Γη στην επόμενη κυβέρνησή του.
Ο χθεσινός εκλογικός του θρίαμβος δημιουργεί τις συνθήκες γι’ αυτό που πολλοί φοβούνταν: μια δεύτερη θητεία χωρίς θεσμικά αντίβαρα ούτε ανθρώπους του κατεστημένου γύρω του να αναχαιτίζουν τις σπασμωδικές και συχνά καταστροφικές αποφάσεις του.
Είναι βέβαιο ότι στο πλευρό του θα βρεθούν άνθρωποι που του είναι απολύτως πιστοί, όπως ο συνωμοσιολόγος Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, ο οποίος αποσύρθηκε από την προεκλογική μάχη υπέρ του, ή ο πρώην υπεύθυνος στρατηγικού σχεδιασμού του Στιβ Μπάνον, ο οποίος πήγε φυλακή για χάρη του.
Στον χάρτη με τις μετακινήσεις ψηφοφόρων απεικονίζεται ανάγλυφα το κόκκινο κύμα. Ο Τραμπ βελτίωσε τις επιδόσεις του σε σχέση με το 2020 σε συνολικά 2.367 κομητείες, ενώ αυτές μειώθηκαν μόλις σε 240. Κέρδισε τη Φλόριντα με 13% διαφορά, δηλαδή δέκα μονάδες παραπάνω σε σύγκριση με το 2020. Oι ισπανόφωνοι στράφηκαν προς τον Τραμπ αλλάζοντας εντελώς εκλογική συμπεριφορά σε σχέση με την προηγούμενη αναμέτρηση, όταν είχαν ψηφίσει υπέρ του Μπάιντεν σε ποσοστό 59% έναντι 36% για τον Τραμπ. Στις εκλογές της Τρίτης, αντιθέτως, η διαφορά του 23% συρρικνώθηκε στο 10%, σύμφωνα με το CNN.
Η δεξιά στροφή είναι έκδηλη ακόμη και σε πολιτείες στις οποίες προηγήθηκε η Κάμαλα Χάρις. Η αγωνία για μια δεύτερη προεδρία Τραμπ χωρίς αναστολές ήταν διάχυτη στις συμμαχικές χώρες της Ουάσιγκτον με πρώτη την Ουκρανία, η οποία ανησυχεί πως η νίκη του θα σημάνει το τέλος της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας. Με ανάρτησή του στο Χ, ο πρόεδρος της χώρας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εξέφρασε την ελπίδα για στενή συνεργασία ΗΠΑ – Ουκρανίας προκειμένου να μπει ένα τέλος στη ρωσική αγριότητα κατά της Ουκρανίας.
O Tραμπ έχει πλέξει το εγκώμιο των αυταρχικών ηγετών της Κίνας, της Βόρειας Κορέας και της Ρωσίας, αδιαφορώντας ταυτόχρονα για δημοκρατικούς πολιτικούς παραδοσιακούς εταίρους της Ουάσιγκτον σε Ευρώπη και Ασία. Ερώτημα παραμένει ποια στάση θα κρατήσει έναντι του ΝΑΤΟ, ενώ στη Μέση Ανατολή δεν έχει επιδείξει κάποια ιδιαίτερη διάθεση να κατευνάσει τις περιφερειακές εντάσεις μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει αποφύγει να ασκήσει πιέσεις στον Μπέντζαμιν Νετανιάχου πριν από τις εκλογές παρά την ενόχλησή της για θέματα όπως η παρεμπόδιση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα, η σύγκρουσή του με τον ΟΗΕ, η κωλυσιεργία του για τη σύναψη συμφωνίας απελευθέρωσης των ομήρων και η υποστήριξη της κυβέρνησής του στους βίαιους εποίκους της Δυτικής Οχθης. Ωστόσο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ήταν από τους πρώτους που συνεχάρησαν τον Τραμπ, με τον οποίο διατηρεί στενή προσωπική σχέση. Η επιστροφή του στον Λευκό Οίκο αναμένεται, λοιπόν, να ενισχύσει περαιτέρω την ισραηλινή επιθετικότητα. «Πρόκειται για σοβαρό πλήγμα στη δράση κατά της κλιματικής αλλαγής, αλλά δεν μπορούμε και δεν θα το κάνουμε, να σταματήσουν τις αλλαγές που βρίσκονται σε εξέλιξη για την πλήρη απανθρακοποίηση της οικονομίας και την εκπλήρωση των στόχων του Παρισιού», σχολίασε η Κριστιάνα Φιγκουέρες, πρώην επικεφαλής του ΟΗΕ για το κλίμα από το 2010 έως το 2016.
«Πρέπει να αποδεχθούμε το αποτέλεσμα, είτε μας αρέσει είτε όχι», σχολίασε η πρώην Ρεπουμπλικανή γερουσιαστής Λιζ Τσέινι, η οποία υποστήριξε προεκλογικά τη Χάρις υπό τον φόβο για το μέλλον της δημοκρατίας στις ΗΠΑ.
Αδηλο είναι το μέλλον της χώρας, εξάλλου, σε ζητήματα εσωτερικής πολιτικής, αφού έχει υποσχεθεί ότι θα απελάσει όλους τους παράτυπους μετανάστες, θα θεσπίσει δασμούς 20% σε όλα τα είδη εισαγωγής και θα περιορίσει ή θα απαγορεύσει πλήρως τις αμβλώσεις. Παράλληλα, θα επιχειρήσει να ελέγξει πλήρως τη Δικαιοσύνη με διορισμούς ημέτερων, ενδεχομένως και στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο ούτως ή άλλως ελέγχει.
Η Κάμαλα Χάρις δεν κατάφερε να ξεφύγει από το αρνητικό φορτίο που είχε η σύνδεσή της με την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν, μια από τις λιγότερο δημοφιλείς των τελευταίων δεκαετιών. Επιχείρησε ανεπιτυχώς να πείσει το εκλογικό σώμα ότι δεν αποτελεί συνέχεια ενός προέδρου του οποίου υπήρξε αντιπρόεδρος. Ηταν ένα «πολιτικό άλμπατρος» που βάραινε με τη σκιά του την εκστρατεία της. Ούτε οι αμβλώσεις στάθηκε επαρκές διακύβευμα προκειμένου να συσπειρώσει η Χάρις τις γυναίκες σε πρωτόγνωρους αριθμούς, όπως ήλπιζαν οι Δημοκρατικοί. Πράγματι, το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων ήταν μεγάλο, αλλά όχι πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με την προηγούμενη αναμέτρηση. Πολλοί προβλέπουν τώρα ότι το Δημοκρατικό Κόμμα θα περιέλθει σε βαθιά κρίση με ζυμώσεις για τη μελλοντική ιδεολογική του πορεία, αλλά και κριτική στην ολιγωρία του Μπάιντεν να αποσυρθεί εγκαίρως από την κούρσα και να ανοίξει τον δρόμο για συντεταγμένες προκριματικές διαδικασίες.
Οσμιζόμενος το πρόβλημα της υποψηφιότητας Χάρις, ένας από τους παραδοσιακούς υποστηρικτές των Δημοκρατικών, ο ιδρυτής της Αmazon Τζεφ Μπέζος, ο οποίος είχε συγκρουστεί με τον Τραμπ κατά την πρώτη θητεία του, αποφάσισε να μην πάρει θέση η εφημερίδα του «Ουάσιγκτον Ποστ» στις εκλογές του Νοεμβρίου. Η απόφαση προκάλεσε εσωτερική κρίση στην εφημερίδα και παραιτήσεις συντακτών, ενώ πολλοί αναλυτές διέβλεψαν ότι ο μεγιστάνας δεν θέλει να χάσει την εύνοια ενός πιθανού προέδρου με δεδομένο ότι εκκρεμούν αναθέσεις σε εταιρείες του. Χθες ο Μπέζος συνεχάρη τον Τραμπ για το εντυπωσιακό πολιτικό comeback του και την αποφασιστική νίκη του. «Καμία άλλη χώρα δεν έχει μεγαλύτερες ευκαιρίες», έγραψε σε ανάρτησή του και ευχήθηκε «κάθε επιτυχία στην ηγεσία του και τη συσπείρωση της Αμερικής που όλοι αγαπάμε».
Δηλώσεις Χάρις
Με ένα τηλεφώνημα, η Κάμαλα Χάρις παραδέχθηκε χθες το απόγευμα (ώρα Ελλάδος) την ήττα της στον Ντόναλντ Τραμπ και τον συνεχάρη για την εκλογική του νίκη, αναφέρει η Washington Post, επικαλούμενη έναν σύμβουλο της απερχόμενης αντιπροέδρου.
Λίγες ώρες αργότερα, η Χάρις εμφανίστηκε στην είσοδο του Πανεπιστημίου Χάουαρντ στην Ουάσιγκτον από όπου απευθύνθηκε σε πλήθος συγκεντρωμένων. «Οι εκλογές τελείωσαν αλλά δεν τελειώνει η δύναμή μας», δήλωσε, ενώ πρόσθεσε πως «είμαστε πιστοί στο σύνταγμα της χώρας και θα συνεχίσουμε να δίνουμε μάχη για τη Δημοκρατία και το κράτος δικαίου».
