ΠΗΓΗ: Reuters
Από τα πυρά ρωσικού αντιαεροπορικού όπλου, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, καταρρίφθηκε το αεροσκάφος των αερογραμμών του Αζερμπαϊτζάν, το οποίο συνετρίβη έξω από το αεροδρόμιο του Ακτάου προκαλώντας τον θάνατο 38 ανθρώπων. Το επιβατικό αεροσκάφος Embraer 190 είχε απογειωθεί από το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού, εκτελώντας πτήση προς το Γκρόζνι της Τσετσενίας στον βόρειο Καύκασο την Τετάρτη, όταν άλλαξε ξαφνικά πορεία. Το αεροσκάφος συνετρίβη λίγη ώρα αργότερα, τρία χιλιόμετρα από το αεροδρόμιο του Ακτάου στο Καζακστάν, αφού διέσχισε την Κασπία. Είκοσι εννέα επιβαίνοντες διασώθηκαν.
Ο εναέριος χώρος του Γκρόζνι καλύπτεται από τη ρωσική αεράμυνα, με την πόλη να έχει δεχθεί επιθέσεις από ουκρανικά drones τους τελευταίους μήνες. Εικόνες από τηλέφωνα επιβατών δείχνουν το αεροσκάφος να πραγματοποιεί απότομη βουτιά προτού προσκρούσει στο έδαφος. Το ουραίο τμήμα της ατράκτου παρέμεινε σχετικά άθικτο, ενώ εκεί εντοπίσθηκαν οι επιζώντες.
Η στιγμή της συντριβής του Εμπραέρ κοντά στην πόλη Άχταου – Φωτ.: Social Media/via REUTERS
Προκαταρκτική έρευνα των Αρχών του Αζερμπαϊτζάν φέρεται να κατέληξε στο ότι ρωσικός πύραυλος εδάφους – αέρος εκτοξεύθηκε στην περιοχή πτήσης του αεροπλάνου, τη στιγμή που το Γκρόζνι δεχόταν επίθεση από drones. Θραύσματα από την κεφαλή πυραύλου που εξερράγη εκεί χτύπησαν τον κινητήρα του Embraer. Παρά τις εκκλήσεις του πιλότου για αναγκαστική προσγείωση, κανένα από τα ρωσικά αεροδρόμια δεν αποδέχθηκε το αίτημά του, με τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας να του ζητούν να κατευθυνθεί στο Ακτάου του Καζακστάν, στην ανατολική όχθη της Κασπίας.
Φωτογραφίες και βίντεο από τα συντρίμμια του αεροσκάφους δείχνουν οπές που μοιάζουν να έχουν προκληθεί από θραύσματα πυραύλου – Φωτ.: Social Media/via REUTERS
Σε χθεσινές δηλώσεις του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ υπογράμμισε ότι κάθε εικασία για τα αίτια της συντριβής είναι παρακινδυνευμένη πριν από την ολοκλήρωση της έρευνας των Αρχών. Η ρωσική υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας Rosaviatsia ανέφερε χθες ότι τα πρώτα στοιχεία των ερευνών της δείχνουν πως οι χειριστές του Embraer άλλαξαν πορεία ύστερα από χτύπημα πουλιού στον κινητήρα, αχρηστεύοντάς τον. Η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν κήρυξε χθες εθνικό πένθος, με τις σημαίες να παραμένουν μεσίστιες σε όλη τη χώρα. Η κίνηση στους δρόμους διακόπηκε στις δώδεκα για ένα λεπτό, ενώ σήμαιναν σειρήνες από πλοία και τρένα. Σε μήνυμα στο δίκτυο Telegram ο Ρώσος αμυντικός αναλυτής Ιλια Τουμάνοφ δημοσίευσε απόσπασμα βίντεο που δείχνει την ουρά του αεροσκάφους και εμφανείς τρύπες θραυσμάτων σε αυτήν. Ο Τουμάνοφ εκτιμά ότι τέτοιες ζημιές δεν μπορούν να προκληθούν από σμήνος πουλιών.
Ο ειδικός της ασφάλειας πτήσεων Σερίκ Μουκμπάγεφ είπε χθες μιλώντας στο δίκτυο Orda ότι η θεωρία του σμήνους πουλιών δεν ευσταθεί, καθώς το αεροσκάφος πετούσε την ώρα εκείνη σε πολύ μεγάλο ύψος. Η πιθανότερη εξήγηση αφορά εξωτερικό πλήγμα από βλήμα ή θραύσμα. Η εφαρμογή παρακολούθησης πτήσεων Flightradar εμφάνισε το Embraer να αναστρέφει ξαφνικά πορεία την ώρα που πλησίαζε στο αεροδρόμιο του Ακτάου για να πραγματοποιήσει αναγκαστική προσγείωση, ενώ το υψόμετρο πτήσης αυξομειωνόταν διαρκώς τα τελευταία λεπτά πριν από τη συντριβή στο έδαφος.
Η περιοχή της συντριβής, γεμάτη με διάσπαρτα συντρίμμια του αεροσκάφους, όπως την κατέγραψε drone – Φωτ.: REUTERS/Azamat Sarsenbayev
Παρεμβολή
Σύμφωνα με την εφαρμογή Flightradar, το αεροσκάφος δεχόταν εκείνη τη στιγμή ισχυρές ηλεκτρονικές παρεμβολές στο σύστημα εντοπισμού γεωγραφικού στίγματος GPS, κάνοντάς το να μεταδίδει εσφαλμένα στοιχεία, γνωστά ως ADS-B. Τα δεδομένα αυτά επιτρέπουν στις εφαρμογές παρακολούθησης πτήσεων να ακολουθούν τα αεροσκάφη σε πραγματικό χρόνο. Η Ρωσία έχει κατηγορηθεί κατά το παρελθόν για χρήση συστημάτων παρεμβολής των εκπομπών σήματος GPS στην περιοχή του Καυκάσου.
Η ρωσική αεράμυνα χρησιμοποιεί τέτοια τεχνολογία παρεμβολών στα συστήματα GPS προκειμένου να εμποδίζει επιθέσεις με drones. Ορισμένα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν χθες ότι η Τσετσενία είχε θέσει σε λειτουργία τέτοιο σύστημα ανήμερα τα Χριστούγεννα προκειμένου να αντιμετωπίσει επίθεση βομβαρδιστικών drones από την Ουκρανία.
Το πρωί των Χριστουγέννων ο Χαμζάτ Καντίροφ, ανώτατο στέλεχος των υπηρεσιών ασφαλείας της Τσετσενίας και ανιψιός του ηγέτη της ρωσικής περιοχής, Ραμζάν Καντίροφ, έγραψε σε μήνυμά του στην πλατφόρμα Instagram: «Ολα τα βομβαρδιστικά drones καταρρίφθηκαν επιτυχώς». Τον τελευταίο μήνα η Τσετσενία έχει γίνει επανειλημμένως στόχος ουκρανικών drones, με ένα από τα πλήγματα να καταστρέφει κοιτώνες αστυνομικών έξω από την πρωτεύουσα, Γκρόζνι.
Επιφυλακτικός εμφανίσθηκε χθες ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγεφ ως προς τα αίτια της συντριβής, επισημαίνοντας ότι είναι πολύ νωρίς ακόμη για συμπεράσματα, για να προσθέσει ότι η αλλαγή πορείας του Embraer ίσως να οφείλεται στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή του Καυκάσου.
Σύμφωνα με το κρατικό ειδησεογραφικό δίκτυο του Αζερμπαϊτζάν, Azertac, αντιπροσωπεία κυβερνητικών αξιωματούχων, δικαστικών και ο πρόεδρος των κρατικών αερογραμμών της χώρας έχουν μεταβεί στο Ακτάου του Καζακστάν για να πραγματοποιήσουν αυτοψία στο σημείο της πτώσης του Embraer.
Μιλώντας χθες στην πρωτεύουσα του Καζακστάν, Αστάνα, ο επικεφαλής της δικαστικής έρευνας Τιμούρ Σουλεϊμένοφ είπε ότι τα μαύρα κουτιά του αεροσκάφους, όπου καταγράφονται τα δεδομένα πτήσης και οι συνομιλίες στον ασύρματο, έχουν εντοπισθεί και μεταφέρθηκαν στο κέντρο επιχειρήσεων. Εκπρόσωπος των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης του Καζακστάν είπε χθες ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες συνέχιζαν το έργο αναγνώρισης σορών θυμάτων που βρίσκονταν στο σημείο της ατράκτου που ανεφλέγη.