Kathimerini.gr
Αλεξάνδρα Βουδούρη
Tο κρίσιμο για την Ευρωπαϊκή Ενωση ζήτημα του μεταναστευτικού κυριάρχησε στη χθεσινή συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στη Γρανάδα της Ισπανίας, παρά το γεγονός ότι η ημέρα ήταν «αφιερωμένη» στη διεύρυνση της Ε.Ε. αλλά και στην αναζήτηση κάποιου είδους λύσεων στην κρίση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, αλλά και μεταξύ Κοσόβου – Σερβίας.
Φαίνεται πως η αύξηση των παράτυπων αφίξεων μεταναστών στην Ε.Ε. από τις αρχές του έτους, όταν ήδη έχουν φτάσει στην Ευρώπη τις 210.000, με την πλειονότητα να προέρχεται από τη Συρία, έχει σημάνει «συναγερμό» σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη δυνατότητα φιλοξενίας, ενώ έχουν ήδη ληφθεί μέτρα ενίσχυσης των ελέγχων στα σύνορα.
Καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι πια μέλος της Ενωσης αλλά μετέχει στην Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα, ο Βρετανός πρωθυπουργός θεώρησε μια καλή ευκαιρία να διοργανώσει χθες στο περιθώριο της Συνόδου μία συνάντηση με τη συμμετοχή των Γαλλίας, Ιταλίας, Ολλανδίας, Αλβανίας, παρουσία της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προκειμένου να αναζητηθούν τρόποι «κοινής δράσης». Ο Εμανουέλ Μακρόν μάλιστα ευχαρίστησε τον Ρίσι Σούνακ για την προσπάθειά αυτή, κίνηση που κατά πώς φαίνεται ενόχλησε βαθύτατα την Ισπανία και την προεδρία της Ε.Ε. που ήταν «οικοδεσπότης» της χθεσινής συνόδου, καθώς η Μαδρίτη επιδίωκε η χθεσινή μέρα να αναλωθεί γύρω από άλλα ζητήματα (όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία), καθώς σήμερα στη διάρκεια του άτυπου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έχει προγραμματιστεί να συζητηθεί ούτως ή άλλως το μεταναστευτικό. Για αυτόν τον λόγο μάλιστα χθες δεν πραγματοποιήθηκε συνέντευξη Τύπου με τη λήξη της συνεδρίασης της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας.
Ηταν ο Γάλλος πρόεδρος που ενημέρωσε τους δημοσιογράφους ότι οι χώρες που συναντήθηκαν χθες προετοιμάζουν από κοινού ένα νέο σχέδιο πέντε σημείων, ώστε να αντιμετωπίσουν την παράτυπη μετανάστευση, κάτι που θα ολοκληρωθεί στην επόμενη συνάντηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, στο Ηνωμένο Βασίλειο του χρόνου. Το σχέδιο περιλαμβάνει ιδέες, πάντως, που σύμφωνα με τους F.T., ήδη συζητούνται στις Βρυξέλλες: αντιμετώπιση της μετανάστευσης στις χώρες προέλευσης και καταπολέμηση των δικτύων διακινητών. Ο Μακρόν δήλωσε ότι το τελευταίο είναι που απασχολεί τον Βρετανό πρωθυπουργό και συνεργάζεται στενά με την Αλβανία, με καλά έως τώρα αποτελέσματα.
Το μεταναστευτικό έχει φυσικά και πολιτική διάσταση καθώς σε αρκετά ευρωπαϊκά κράτη θα διεξαχθούν εκλογές εν μέσω ανόδου ακροδεξιών κομμάτων, ενώ αυτό που ανησυχεί αρκετούς είναι και το πόσο θα επηρεάσει τις επικείμενες ευρωεκλογές του Ιουνίου του 2024.
Την Τετάρτη πάντως επετεύχθη συμφωνία για μια κρίσιμη πτυχή του Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου γύρω από τον μηχανισμό διαχείρισης κρίσεων, μια συμφωνία επί της αρχής, που θα αποτελέσει τη βάση για τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και Κοινοβουλίου, ενώ η ολοκλήρωση του Συμφώνου ιδανικά θα πρέπει να γίνει έως τα τέλη Φεβρουαρίου. «Αγκάθι» συνεχίζει να είναι η μετεγκατάσταση προσφύγων και μεταναστών, που αποτελεί «ανάθεμα» για συγκεκριμένα κράτη-μέλη όπως η Πολωνία και Ουγγαρία, οι οποίες αντιδρούν σε πολλές πτυχές του Συμφώνου, ενώ πιέζουν οι σχετικές αποφάσεις να λαμβάνονται με ομοφωνία και όχι με ειδική πλειοψηφία όπως έχει συμβεί –και ορθά– έως τώρα.
Σήμερα οι ηγέτες της Ε.Ε. θα συζητήσουν την τρέχουσα κατάσταση στην Ιταλία, αλλά και τη συμφωνία Ε.Ε. – Τυνησίας, ιδιαίτερα μετά την άρνηση του προέδρου της βορειοαφρικανικής χώρας, Καΐς Σαγιέντ, να δεχθεί τα προβλεπόμενα ευρωπαϊκά κονδύλια, καθώς τα θεωρεί πολύ λίγα. Παρά την αμφιλεγόμενη αυτή συμφωνία, οι ηγέτες πάντως εξετάζουν ήδη την υπογραφή και άλλων παρόμοιων με χώρες της Βόρειας Αφρικής και ιδιαίτερα με το Μαρόκο και την Αίγυπτο.
Η Ουκρανία και οι «άλλοι»
Η τρίτη κατά σειρά συνάντηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, «πνευματικό παιδί» του Μακρόν, συνεδρίασε και με τον στόχο να υπάρξει μια διαμεσολάβηση μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν και αποκλιμάκωσης μεταξύ Σερβίας – Κοσόβου, αλλά και να υπάρξει μια γενικότερη συζήτηση γύρω από την ασφάλεια της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Η παρουσία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι έδωσε την ευκαιρία στους Ευρωπαίους ηγέτες να στείλουν σαφή μηνύματα στήριξης στην Ουκρανία «για όσο χρειαστεί», αλλά δεν κατάφεραν να δώσουν καμία λύση σε κανένα άλλο ζήτημα, καθώς απουσίαζαν «βασικοί παίκτες».
Αρχικά είχε σχεδιαστεί να πραγματοποιηθεί πολυμερής συνάντηση με τη συμμετοχή της Γαλλίας και της Γερμανίας με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν και τον πρωθυπουργό της Αρμενίας, παρουσία του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ωστόσο την τελευταία στιγμή ο Αζέρος Ιλχάν Αλίεφ αρνήθηκε να μετάσχει σε συνάντηση με τον πρωθυπουργό της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, ένιωσε πως «μια ατμόσφαιρα κατά του Αζερμπαϊτζάν» είχε αναπτυχθεί μεταξύ αυτών που επρόκειτο να συμμετάσχουν. Ο Αλίεφ διεκδικούσε συμμετοχή και του Ταγίπ Ερντογάν στη συνάντηση, αλλά η Γαλλία αρνήθηκε και έτσι αμφότεροι οι δύο ηγέτες δεν μετέβησαν στην Γρανάδα. Ο Σαρλ Μισέλ, που είχε αναλάβει προσωπικά τη διαχείριση της κρίσης στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ –πριν από τη νίκη του Μπακού επί των Αρμένιων αυτονομιστών–, είχε σκοπό νέα διαμεσολάβηση εν μέσω της κρίσης στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, μετά τη στρατιωτική επιχείρηση του Αζερμπαϊτζάν εκεί, που έχει οδηγήσει 100.000 Αρμενίους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
Και οι προσπάθειες πάντως να εκτονωθεί η τρέχουσα σοβαρή κρίση μεταξύ Κοσόβου – Σερβίας απέβησαν άκαρπες, καθώς η πρόεδρος του Κοσόβου, Βιόσα Οσμάνι, αρνήθηκε να μετάσχει σε συνομιλίες με τον Σέρβο ομόλογό της Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ζητώντας ως όρο την επιβολή κυρώσεων εναντίον του Βελιγραδίου, μετά το πρόσφατο επεισόδιο εισβολής σερβικών παραστρατιωτικών δυνάμεων στο βόρειο Κόσοβο.
Ολα τα παραπάνω οδήγησαν την ισπανική προεδρία της Ε.Ε. να ακυρώσει την τελευταία στιγμή τη συνέντευξη Τύπου για τους 700 δημοσιογράφους που βρέθηκαν στη Γρανάδα για τη διήμερη σύνοδο. Η ισπανική προεδρία αρνήθηκε μάλιστα να εξηγήσει τους λόγους που ακυρώθηκε η συνέντευξη Τύπου, αλλά μάλλον ο λόγος ήταν ότι δεν υπήρξε κάτι ουσιαστικό να ανακοινωθεί.
