Πολύ πίσω από το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση στον «αγώνα» για τον εμβολιασμό τον πολιτών της, με τον αριθμό των κριτικών κατά της Κομισιόν όλο ένα και να αυξάνεται.
Όπως σημειώνει σε δημοσίευμα του το Politico, τις προηγούμενες ημέρες, ο Μάρκους Σόντερ, ηγέτης της γερμανικής Χριστιανικής Κοινωνικής Ένωσης και ο Διευθύνων Σύμβουλος της BioNTech, Ουινούρ Σιαχίν, επέκριναν την Επιτροπή για την μη αγορά αρκετών εμβολίων του συνεταιρισμού Pfizer / BioNTech. Από την πλευρά της η Κομισιόν απέρριψε τις κατηγορίες τη Δευτέρα, 04 Ιανουαρίου, τονίζοντας ότι έχουν εξασφαλιστεί περισσότερες από 2 δισ. δόσεις εμβολίων από επτά διαφορετικές εταιρείες.
«Δεν νομίζω ότι το ζήτημα είναι πραγματικά ο αριθμός των εμβολίων. Είναι το γεγονός ότι βρισκόμαστε στην αρχή της διάθεσης τους», δήλωσε ο επικεφαλής εκπρόσωπος της Επιτροπής Έρικ Μάμερ. «Όλοι ασκούν κριτική σαν να βρισκόμαστε στο τέλος του εμβολιασμού, ενώ στην πραγματικότητα βρισκόμαστε μόλις στην αρχή».
Όπως σημειώνει το ειδησεογραφικό δίκτυο, πρόκειται για μια «αργή» έναρξη, με την Γερμανία, στην οποία μέχρι στιγμής έχουν εμβολιαστεί 265.000 άτομα (περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ε.Ε.), να είναι μακριά από την ολοκλήρωση των 1,3 εκατ. δόσεων που διαθέτει. Ταυτόχρονα, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει προχωρήσει στον εμβολιασμό περίπου ενός εκατ. πολιτών, ενώ στις ΗΠΑ περισσότεροι από 4 εκατομμύρια άνθρωποι, έχουν λάβει το εμβόλιο.
Το Politico αναφέρει ότι η αργή διάθεση του εμβολίου στην Ε.Ε.. οφείλεται σε καθυστερήσεις στην παραγωγή του, την γραφειοκρατία πίσω από την διαδικασία έγκρισης του, αλλά και τον κακό προγραμματισμό πολλών Κρατών-Μελών.
Αργή η αντίδραση της Ε.Ε. στο παιχνίδι του εμβολιασμού. Φωτογραφία: Politico
Η διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου
Όπως εξηγεί το ειδησεογραφικό δίκτυο, όταν η Επιτροπή άρχισε τις διαπραγματεύσεις για την απόκτηση των εμβολίων, κανείς δεν γνώριζε με βεβαιότητα κατά πόσο αυτά θα είναι αποτελεσματικά, ή πιο εμβόλιο θα ήταν πρώτο στην αγορά.
Τόσο οι BioNTech και Pfizer, καθώς και η Moderna, η AstraZeneca και η Johnson & Johnson, ήταν μεταξύ των πρώτων που ξεκίνησαν τις μεγάλης κλίμακας κλινικές δοκιμές, ενώ αρκετές από αυτές τις εταιρείες προέτασσαν παράλληλα, φιλόδοξα χρονοδιαγράμματα.
Παρά τα διαφορετικά εμπόδια που έπρεπε να ξεπεράσει η κάθε εταιρεία για την παραγωγή των εμβολίων της, κανείς δεν ανέμενε ότι κάποιο από αυτά θα είχε αποτελεσματικότητα άνω του 90%, σημειώνει το Politico, ειδικά αυτά που βασίζονται στην τεχνολογία mRNA , η οποία δεν είχε εγκριθεί ποτέ στο παρελθόν.
Για το λόγο αυτό η Επιτροπή διαφοροποίησε το χαρτοφυλάκιο της, εξασφαλίζοντας περισσότερες από 2 δισ. δόσεις από έξι εταιρείες. Παράλληλα, βρίσκεται κοντά στην συμφωνία με την Novavax, για την αγορά 200 εκατ. επιπλέον δόσεων του εμβολίου της εταιρείας.
Τεράστια η ζήτηση, μικρή η παραγωγή
Καθώς το εμβόλιο των Pfizer και BioNTech κυκλοφόρησε πρώτο στην αγορά, η ζήτηση για αυτό είναι τεράστια, κάτι που όπως σημειώνει το Politico, αποτελεί ένα βραχυπρόθεσμο ζήτημα.
Σε σύγκριση με άλλα εμβόλια, αυτό των Pfizer και BioNTech είναι δύσκολο να διανεμηθεί λόγω των αναγκών αποθήκευσης του, ενώ παράλληλα είναι πιο ακριβό (περίπου €12 ανά δόση). Σημειώνεται ότι το εμβόλιο της Οξφόρδης/AstraZeneca, κοστίζει λιγότερο από €2 ανά δόση, σύμφωνα με τιμοκατάλογο που διέρρευσε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξασφάλισε 200 εκατ. δόσεις του εμβολίου με την επιλογή να αγοράσει άλλα 100 εκατομμύρια. Συγκριτικά, οι ΗΠΑ αγόρασαν μέχρι στιγμής 200 εκατ. δόσεις του εμβολίου με την επιλογή να αγοράσουν 500 εκατ. ακόμη τον Ιούλιο.
Σύμφωνα με το Bloomberg το οποίο επικαλείται πηγές με γνώση των διαπραγματεύσεων το νέο, υπό διαπραγμάτευση συμβόλαιο μεταξύ Ε.Ε. και Pfizer και BioNTech θα περιλαμβάνει 100 εκατ. δόσεις με επιλογή για για επιπλέον 200 εκατ. δόσεις.
Καθώς το εμβόλιο των Pfizer και BioNTech κυκλοφόρησε πρώτο στην αγορά, η ζήτηση για αυτό είναι τεράστια.
Μια πανευρωπαϊκή προσπάθεια
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, κατά τη διάρκεια εξάπλωσης της γρίπης των χοίρων του 2009, οι φαρμακευτικές εταιρείες χρησιμοποίησαν τα Κ-Μ της ΕΕ για να ανεβάσουν τις τιμες των εμβολίων τους. Αυτή τη φορά, τα Κράτη-Μέλη συμφώνησαν να επιτρέψουν στην Επιτροπή να χειριστεί τις διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, επτά Κ-Μ συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις, ενώ οι συμφωνίες πρέπει να εγκριθούν από όλα τα Κ-Μ πριν υπογραφούν.
Όπως αναφέρει το Politico, δεν είναι βέβαιο σε ποιο βαθμό ο οικονομικός παράγοντας αποτέλεσε λόγο για την μη αγορά επιπλέον εμβολίων, καθώς σχεδόν όλες οι πληροφορίες που αφορούν τις συμφωνίες αυτές, παραμένουν μυστικές. Η Επιτροπή χρησιμοποίησε περίπου 2,1 δισ. ευρώ ως προκαταβολές για τα εμβόλια και ζήτησε από τα Κ-Μ άλλα 750 εκατ. ευρώ το φθινόπωρο. Παράλληλα κάθε Κ-Μ πληρώνει ανά δόση όταν υποβάλλει παραγγελίες για εμβόλια.
Το φθινόπωρο, η Γερμανία αγόρασε επιπλέον 30 εκατ. δόσεις των εμβολίων των BioNTech / Pfizer και της CureVac, παρόλο που αυτό αντίκειται στη στρατηγική της ΕΕ. Όταν ρωτήθηκε από το Politico, ο Γερμανός υπουργός Υγείας σημείωσε ότι η χώρα του ήθελε να αγοράσει περισσότερα, αλλά «δεν υπήρχε μεγαλύτερη ανάγκη από τα Κ-Μ σε αυτό το στάδιο». Με την δημοσιοποίηση αυτής της κίνησης, η Δανία προχώρησε στην αγορά 2,6 εκατ. επιπλέον δόσεων.
Η Γερμανία και η Ένωση
Τον περασμένο Ιούνιο, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ολλανδία, προχώρησαν στην συμφωνία για την απόκτηση έως και 400 εκατ. δόσεων του εμβολίου της Οξφόρδης και της AstraZeneca, με σκοπό την αποτροπή της αγοράς τους από τις ΗΠΑ. Μερικά Κ-Μ, επέκριναν την πρωτοβουλία, με αποτέλεσμα την παρέμβαση της Επιτροπής και τον τελικό μεταβιβασμό της συμφωνίας στις Βρυξέλλες.
Η μεταβίβαση αυτή είναι γνωστή στα γερμανικά ΜΜΕ ως «η αρχή της καταστροφής του εμβολίου», με την Bild να αναφέρει ότι ο υπουργός Υγείας της χώρας ζήτησε συγνώμη για την κίνηση αυτή. Παρόλα αυτά, ο Στέφεν Σάιμπερτ, επικεφαλής του γραφείου Τύπου της γερμανικής κυβέρνησης, την Δευτέρα υποστήριξε την απόφαση αυτή, σημειώνοντας ότι ήταν «ο σωστός τρόπος».
Δεν είναι βέβαιο σε ποιο βαθμό ο οικονομικός παράγοντας αποτέλεσε λόγο για την μη αγορά επιπλέον εμβολίων.
Η δυσκολία του χρόνου
Είναι γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ κατάφεραν να εμβολιάσουν εκατοντάδες χιλιάδες άτομα προτού καν ο ΕΜΑ εγκρίνει το πρώτο εμβόλιο.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για αυτή την καθυστέρηση, όπως για παράδειγμα η διαδικασία της «υπό όρους άδειας κυκλοφορίας» του εμβολίου, η οποία είναι αρκετά πιο χρονοβόρα από την «κυκλοφορία έκτακτης ανάγκης» που χρησιμοποίησε το Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με την διαδικασία που ακολούθησε η Ε.Ε., εάν υπάρξουν απρόβλεπτα ζητήματα με τα εμβόλια, οι εταιρείες που τα κατασκευάζουν, θα βρεθούν στο επίκεντρο.
Όπως αναφέρει το Politico, τα Κ-Μ χώρες υποστήριξαν σε μεγάλο βαθμό αυτή την διαδικασία, αλλά μετά την έναρξη των εμβολιασμών στη Βρετανία και τις ΗΠΑ, χώρες όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Γερμανία και η Ιταλία πίεσαν την Ε.Ε. να προχωρήσει με πιο γρήγορους ρυθμούς. Παρά όμως την προσπάθεια, φαίνεται πιθανό ότι η διαδικασία που ακολουθεί η Ένωση, θα συνεχίσει να διαρκεί περισσότερο.
Την Τετάρτη, ο ΕΜΑ θα συνεχιστεί την συζήτηση για την υπό όρους σύσταση έγκρισης και του εμβολίου της εταιρείας Moderna, αν και η αμερικανική εταιρεία έχει περιορισμένη παραγωγική ικανότητα στην Ε.Ε.
Από την παραγωγή στην διανομή
Μετά και το «πράσινο φως» του ΕΜΑ, οι Pfizer και BioNTech έπρεπε να διανέμουν το εμβόλιο στα Κ-Μ, για την έναρξη του εμβολιασμού. Εκεί παρατηρούνται και τα μεγαλύτερα προβλήματα. Όπως αναφέρει το Politico, οι δύο εταιρείες δεν μπόρεσαν να διανέμουν στην Ε.Ε. τα 12,5 εκατ. εμβόλια που υποσχέθηκαν, έως το τέλος του 2020, κυρίως λόγω ζητημάτων στην αλυσίδα εφοδιασμού.
Από την πλευρά του, ο Διευθύνων Σύμβουλος της BioNTech, μιλώντας στο Der Spiegel ανέφερε ότι περισσότερα εμβόλια πρέπει να λάβουν έγκριση, ενώ η εταιρεία θα αυξάνει την παραγωγική της ικανότητα. «Εμφανίζεται μια “τρύπα” που πρέπει να καλύψουμε, επειδή υπάρχει έλλειψη άλλων εγκεκριμένων εμβολίων», σημείωσε.
Μερικά Κ-Μ ήταν απροετοίμαστα
Όσον αφορά την έναρξη των εμβολιασμών, τα περισσότερα Κ-Μ ξεκίνησαν στις 27 Δεκεμβρίου σε μια επίδειξη αλληλεγγύης στην Ε.Ε., ενώ η Γερμανία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία ξεκίνησαν μια μέρα νωρίτερα.
Στη χώρα μας ο εμβολιασμός εισέρχεται στη Φάση Β’, όπου θα λάβει το εμβόλιο η ηλικιακή ομάδα άνω των 80 ετών. Ο εμβολιασμός θα γίνεται μετά από ραντεβού, μέσω της Πύλης του ΓεΣΥ.
Η Ολλανδία αναμένεται να ξεκινήσει τον εμβολιασμό εντός της εβδομάδας, με τον υπουργό Υγείας Χιούγκο ντε Τζόνκε να σημειώνει ότι συνέβη επειδή πίστευαν ότι το εμβόλιο της Οξφόρδης / AstraZeneca θα ήταν το πρώτο που θα λάμβανε έγκριση.
Τέλος, στη Γαλλία το θέμα της καθυστέρησης του εμβολιασμού έχει προκαλέσει μια θύελλα αντιδράσεων, καθώς η χώρα είναι τελευταία σε εμβολιασμούς από ολόκληρη τη Ε.Ε.
Με Πληροφορίες: Politico
Φωτογραφίες: ΚΥ.Π.Ε., Politico
