Αλεξάνδρα Βουδούρη
Συνεχίζονται οι συζητήσεις των Ευρωπαίων ηγετών για το μεταναστευτικό καθώς χθες το βράδυ στη Σύνοδο Κορυφής, ύστερα από περισσότερες από επτά ώρες δεν μπόρεσαν να καταλήξουν στην υιοθέτηση κοινών συμπερασμάτων λόγω «μπλοκαρίσματος» από την Ουγγαρία και την Πολωνία.
Τόσο ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, όσο και οι Πολωνός ομόλογός του δήλωναν πως η προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το μεταναστευτικό είναι απαράδεκτη και «μπλόκαραν» τα συμπεράσματα έως ότου γίνονταν αποδεκτές οι παρεμβάσεις τους, προκειμένου να «απαντηθούν» οι δικές τους ανησυχίες.
Τελικά, οι συνομιλίες ολοκληρώθηκαν στις 2 ώρα χωρίς να αρθεί το αδιέξοδο και παρά τις προσπάθειες που κατέβαλαν τόσο ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς όσο και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν σε κοινή συνάντησή τους με τους Βίκτορ Όρμπαν και Ματέους Μοραβιέτσκι παρουσία του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλς Μισέλ.
Η Ουγγαρία συγκεκριμένα ζητούσε να συμπεριληφθεί όρος περί «συναίνεσης» στο κείμενο, ενώ η Πολωνία απαιτούσε – ανάμεσα σε άλλα – να αποφασίζει κάθε χώρα ποιους ακριβώς μετανάστες θα μπορούσε να «δεχθεί στο έδαφος της».
Επρόκειτο πάντως για μια κίνηση που διπλωματικά δεν θα αποφέρει κάτι ουσιαστικό στις δύο χώρες, σημείωναν χθες ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές– ήταν απλώς μια κίνηση διαμαρτυρίας – έναντι της πρόσφατης συμφωνίας για τη μεταρρύθμιση της μεταναστευτικής πολιτικής, που θα παραμείνει ως έχει και χωρίς την υιοθέτηση κοινών συμπερασμάτων. Απλώς Βαρσοβία και Βουδαπέστη ήθελαν να εκφράσουν με τον πιο έντονο τρόπο τις αντιρρήσεις τους στη συμφωνία.
«Η συμφωνία για το μεταναστευτικό ισχύει» είπε χαρακτηριστικά ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, καθώς αποχωρούσε χθες το βράδυ από τη Σύνοδο. «Το θέμα δεν ήταν σήμερα η συμφωνία για το μεταναστευτικό… αλλά επειδή δεν αρέσει στην Ουγγαρία και Πολωνία το σύμφωνο που έχει ήδη αποφασιστεί», προσέθεσε.
Τα πιθανά σενάρια
Καθώς το πιο πιθανό σενάριο είναι Ουγγαρία και Πολωνία να μην υποχωρήσουν ούτε στη σημερινή πρωινή συζήτηση, η Σύνοδος Κορυφής θα μπορούσε να ολοκληρωθεί χωρίς την υιοθέτηση κοινών συμπερασμάτων για το θέμα του μεταναστευτικού, ή να γίνει μια ξεχωριστή δήλωση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές.
Αυτό που επί της ουσίας θέλουν να προωθήσουν οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες είναι να ενισχύσουν την λεγόμενη εξωτερική πτυχή της μετανάστευσης και στο πλαίσιο αυτό να προωθηθούν σχέσεις με τρίτες χώρες, προκειμένου να υπάρξει περιορισμός των αναχωρήσεων παράτυπων μεταναστών.
Σε αντάλλαγμα θα δοθεί οικονομική ενίσχυση σε χώρες όπως η Τυνησία, η Λιβύη και η Αίγυπτος. Ήδη η Ε.Ε διαπραγματεύεται τη σχετική συμφωνία με το Μαρόκο -μετά από πιέσεις της Ιταλίας- και μάλιστα αναμένεται να ολοκληρωθεί την ερχόμενη εβδομάδα.
Για τον λόγο αυτό άλλωστε και το Βερολίνο πίεσε να προστεθεί και ειδική παράγραφος σχετικά με μια «ανανέωση των σχέσεων» της Ε.Ε με την Τουρκία. Ένα σχεδόν μήνα μετά την επανεκλογή του Ταγίπ Ερντογάν, το Βερολίνο προφανώς θεωρεί κρίσιμο η Ε.Ε να πιάσει το νήμα από την αρχή με την Τουρκία προκειμένου η Άγκυρα να δέχεται πίσω αιτούντες άσυλο, αλλά και να βοηθήσει στη μείωση των παράτυπων συνοριακών διελεύσεων. Σε αντάλλαγμα, οι Γερμανοί φαίνεται πως θα επιδιώξουν τη βελτίωση των εμπορικών δεσμών της Ένωσης με την Άγκυρα.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το κείμενο ικανοποιεί την Αθήνα, καθώς γίνεται αναφορά στα προηγούμενα συμπεράσματα του Μαρτίου και Ιουνίου του 2021 για τις ευρωτουρκικές σχέσεις. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί παράλληλα τον Ύπατο Εκπρόσωπο, Γιοζέπ Μπορέλ και την Κομισιόν να υποβάλλουν έκθεση σχετικά με την κατάσταση των σχέσεων της Ένωσης με την Τουρκία «βάσει των μέσων και των επιλογών που προσδιόριζε το Συμβούλιο και με σκοπό να προχωρήσουν με στρατηγικό και εμπροσθοβαρή τρόπο».
Η δεύτερη ημέρα της συνεδρίασης των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες αναμένεται να επικεντρωθεί στις σχέσεις Ε.Ε – Κίνα αλλά και στην οικονομία, καθώς επίσης και στις εξωτερικές σχέσεις, όπου θα γίνεται αναφορά εκεί και στην ανάγκη επανεκκίνησης των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό. Συζήτηση αναμένεται να γίνει και για την πρόσφατη νέα ένταση στο Βόρειο Κόσοβο, αλλά και στην προοπτική διεύρυνσης των Δυτικών Βαλκανίων.
Χθες πάντως υιοθετήθηκαν τα συμπεράσματα που αφορούν την στρατιωτική και οικονομική ενίσχυση της Ουκρανίας καθώς και για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα.
