Πλήγμα στη σύνοδο κορυφής των κρατών του G20 αποτελεί η απόφαση του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ να απουσιάσει από τη συνάντηση στο Νέο Δελχί το Σαββατοκύριακο, προκαλώντας την ενόχληση της Ινδίας και δημιουργώντας ερωτήματα για τις προθέσεις του Πεκίνου. Την Κίνα θα εκπροσωπήσει στη σύνοδο ο πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ, σύμφωνα με χθεσινή συνέντευξη Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών στο Πεκίνο. Η Μάο Νικγκ, εκπρόσωπος του υπουργείου, απέφυγε να δώσει διευκρινίσεις για τους λόγους της απουσίας του προέδρου Σι. Από όταν ανέλαβε την προεδρία το 2012, ο Κινέζος ηγέτης συμμετείχε σε κάθε σύνοδο κορυφής του G20, στο οποίο ανήκουν 19 κράτη και η Ε.Ε. Η απόφασή του συμπίπτει, όμως, με περίοδο έντασης μεταξύ της Κίνας και πολλών κρατών-μελών του G20, όπως οι ΗΠΑ και η Ινδία, γύρω από τη συνεχιζόμενη στήριξη που προσφέρει το Πεκίνο στη Ρωσία. Ουάσιγκτον και Νέο Δελχί αντιτίθενται επίσης στις ολοένα και μεγαλύτερες διεκδικήσεις της Κίνας στην ασιατική ήπειρο και τον Ειρηνικό.
Η αδιαφάνεια της κινεζικής πολιτικής σκηνής και η κρυψίνοια του Πεκίνου δεν επιτρέπουν αξιόπιστη ερμηνεία της απουσίας του Σι από τη σύνοδο. Αναλυτές εκτιμούν ότι αυτό μπορεί να αντικατοπτρίζει την προτίμηση του Σι να συμμετέχει σε διεθνή όργανα, στα οποία η Κίνα κατέχει πρωταγωνιστικό ρόλο, όπως η προσφάτως ολοκληρωθείσα στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής σύνοδος των αναδυόμενων οικονομιών των BRICS. Δεδομένου ότι ο Σι Τζινπίνγκ χάνει την ευκαιρία μιας συνάντησης στο περιθώριο της συνόδου με τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζο Μπάιντεν, δείχνει ότι ο Κινέζος πρόεδρος επιθυμεί να αποκλιμακώσει την ένταση με την Ουάσιγκτον υπό τους δικούς του όρους.
Η σύνοδος του G20 συμπίπτει επίσης με μια από τις δυσκολότερες περιόδους των τελευταίων ετών για την κινεζική οικονομία, η οποία πλήττεται από κρίση του στεγαστικού τομέα, ικανή να αποσταθεροποιήσει την εξουσία του Σι. Η προεδρική απουσία μπορεί έτσι να αποτελεί ένδειξη του επείγοντος χαρακτήρα της κινεζικής οικονομικής κρίσης.
Η συγκέντρωση της εξουσίας στα χέρια του προέδρου της Κίνας σημαίνει, όμως, ότι οι ηγέτες των άλλων κρατών του G20 δεν θα είναι σίγουροι εάν ο πρωθυπουργός Λι θα έχει την αρμοδιότητα να συνάψει δεσμευτικές συμφωνίες στη σύνοδο κορυφής. «Κάθε ακύρωση επίσκεψης από τον Κινέζο πρόεδρο προκαλεί αμέσως φήμες και αβεβαιότητα, καθώς όλα εξαρτώνται από αυτόν. Η υπερσυγκέντρωση εξουσιών σε ένα πρόσωπο τροφοδοτεί την αστάθεια, ανεξάρτητα από πόσο ισχυρό είναι το πρόσωπο», λέει ο Ιαν Τσονγκ, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης. Στην Ινδία, η απουσία του Σι είναι βέβαιο ότι θα αντιμετωπιστεί ως σκόπιμη προσβολή στο πρόσωπο του Ναρέντρα Μόντι, ο οποίος ήλπιζε ότι η σύνοδος θα ενίσχυε το διεθνές προφίλ του. Η ένταση μεταξύ Πεκίνου και Νέου Δελχί έχει ενισχυθεί μετά την προσχώρηση της Ινδίας στην αμυντική ένωση Quad, στην οποία συμμετέχουν η ΗΠΑ, η Αυστραλία και η Ιαπωνία.
Κίνα και Ινδία ερίζουν επίσης γύρω από τα κοινά τους σύνορα στα Ιμαλάια. H αντιπαράθεση αναζωπυρώθηκε την περασμένη εβδομάδα, όταν το κινεζικό υπουργείο Φυσικών Πόρων δημοσίευσε χάρτη, ο οποίος εμφάνιζε ως κινεζικό όλο το ινδικό κρατίδιο του Αρουνταστάλ Πραντές και τον γειτονικό διαφιλονικούμενο ορεινό όγκο του Ακτσάι Τσιν.
«Οι χάρτες αυτοί αποτελούν πολιτικά μηνύματα. Μερίδα του κινεζικού Τύπου επέλεξε να δώσει έμφαση στην πρωτοβουλία του υπουργείου Φυσικών Πόρων. Αυτό, όμως, δεν θα είχε γίνει χωρίς επίσημη έγκριση», επισημαίνει ο Κόλιν Κο, ερευνητής της Σχολής Διεθνών Σχέσεων Ραζατνάμ της Σιγκαπούρης.
Κόντρα για τα Ιμαλάια
Η σινοϊνδική αντιπαράθεση για τον χάρτη των συνόρων των δύο χωρών δημιουργεί εύλογα ερωτήματα όσον αφορά την πρόοδο που φέρεται να συντελέσθηκε στο περιθώριο της πρόσφατης συνόδου κορυφής των κρατών BRICS στη Νότια Αφρική. Στο Γιοχάνεσμπουργκ, οι κύριοι Σι και Μόντι είχαν μακρά συνομιλία, μακριά από τα βλέμματα του Τύπου, όπου φέρεται να συμφώνησαν να προσκαλέσουν έξι νέα μέλη στον οικονομικό τους διεθνή οργανισμό, που αποτελείται μέχρι στιγμής από τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική. Τους τελευταίους μήνες, ο Κινέζος πρόεδρος έχει ταξιδέψει μόνο σε χώρες όπου η υποδοχή του είναι εξασφαλισμένα θερμή, όπως η Σαουδική Αραβία, η Ρωσία και πιο πρόσφατα, η Νότια Αφρική. Η Ινδία υπέστη δεινή ήττα στον πόλεμό της κατά της Κίνας στα Ιμαλάια το 1962, ενώ η διαχωριστική συνοριακή γραμμή συμφωνήθηκε μόλις το 1993. Εκτοτε, θερμά συνοριακά επεισόδια σημειώνονται στη μεθοριακή γραμμή, με το πιο πρόσφατο να χρονολογείται στον Ιανουάριο του 2021. Σε μία προσπάθεια αποφυγής εκτεταμένου επεισοδίου, οι στρατιωτικοί διοικητές των δύο πλευρών έδωσαν διαταγή οι συγκρούσεις να γίνουν χωρίς όπλα, με τους στρατιώτες των δύο πλευρών να πολεμούν με ξύλα και πέτρες στη χειρότερη μάχη του ακήρυχτου αυτού πολέμου τον Ιούνιο του 2020 με 80 νεκρούς.
