Ενα εκτενές δίκτυο παραγωγής «deepfakes» και διακίνησης fake news από τη Ρωσία με στόχο την προεκλογική εκστρατεία των Δημοκρατικών αποκαλύπτουν ρωσικά έγγραφα που έχει στην κατοχή της η Washington Post.
Πρωταγωνιστικό ρόλο στο δίκτυο φέρεται να παίζει ένας Αμερικανός πρώην βοηθός σερίφη της κομητείας Παλμ Μπιτς, ο οποίος κατέφυγε στη Μόσχα και «έγινε ένας από τους πιο παραγωγικούς προπαγανδιστές του Κρεμλίνου, συνεργαζόμενος απευθείας με τις ρωσικές στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες» για την παραγωγή και διασπορά deepfakes, σημειώνεται στο δημοσίευμα της αμερικανικής εφημερίδας.
Σύμφωνα με τα έγγραφα, ο Τζον Μαρκ Ντούγκαν -ο οποίος έχει υπηρετήσει στο αμερικανικό σώμα Πεζοναυτών- χρηματοδοτήθηκε από αξιωματικό της GRU, της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών της Ρωσίας. Κάποιες από τις καταβολές χρημάτων πραγματοποιήθηκαν όταν οι ιστότοποι ψευδών ειδήσεων που δημιούργησε, άρχισαν να έχουν δυσκολία πρόσβασης αυτήν την άνοιξη στα δυτικά συστήματα τεχνητής νοημοσύνης – και για τον λόγο αυτό κρίθηκε απαραίτητη η αναβάθμισή τους.
Ο «Yury Khoroshevsky» και ο ρόλος του
Ο σύνδεσμος του Ντούγκαν στην GRU είναι ένα ανώτερο στέλεχος της ρωσικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών που εμφανίζεται με το ψευδώνυμο «Yury Khoroshevsky», όπως προκύπτει από τα έγγραφα, μια δυσδιάκριτη παραλλαγή του πραγματικού του ονόματος που είναι Yury Khoroshenky.
Υπηρετεί στη Μονάδα 29155 της GRU – η οποία έχει την επίβλεψη επιχειρήσεων δολιοφθορών, πολιτικών παρεμβάσεων και κυβερνοπολέμου με στόχο τη Δύση, σύμφωνα με δύο Ευρωπαίους αξιωματούχους ασφαλείας που μίλησαν υπό καθεστώς ανωνυμίας, λόγω του ευαίσθητου των πληροφοριών.
BBC Verify has extensively reported on an AI-powered influence operation run by Moscow-based former Florida cop John Mark Dougan.
— Shayan Sardarizadeh (@Shayan86) October 24, 2024
Now @washingtonpost says it's seen documents that show Dougan has been directly working with Russian military intelligence.https://t.co/C2dxLIsts2 https://t.co/FnmsG5B3np pic.twitter.com/Rj4mRedsYK
Σε γνώση της Washington Post περιήλθαν περισσότερα από 150 έγγραφα – τα οποία, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ενδεικτικά του εύρους της ρωσικής ανάμιξης μέσω του Ντούγκαν. Τα έγγραφα αποκαλύπτουν δε, για πρώτη φορά μέρος του modus operandi ενός δικτύου, το οποίο, σύμφωνα με ερευνητές και αξιωματούχους των μυστικών υπηρεσιών, έχει αναδειχθεί τον τελευταίο χρόνο στην πιο ισχυρή πηγή ψευδών ειδήσεων από τη Ρωσία με στόχο τους Αμερικανούς ψηφοφόρους.
Ερευνητές με εξειδίκευση σε θέματα παραπληροφόρησης υποστηρίζουν πως το δίκτυο του Ντούγκαν βρισκόταν πιθανότατα πίσω από ένα viral fake βίντεο που διακινήθηκε προσφάτως και συκοφαντούσε τον υποψήφιο αντιπρόεδρο των Δημοκρατικών, Τιμ Γουόλς. Σύμφωνα με αξιωματούχους των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, το βίντεο δημιουργήθηκε από τη Ρωσία και σε λιγότερο από ένα 24ωρο είχε σχεδόν 5 εκατομμύρια προβολές στο X.
Deepfakes και fake news
Όπως υποστηρίζει η ΜακΚένζι Σάντεγκι, ερευνήτρια του NewsGuard, μιας εταιρείας που εντοπίζει και καταγράφει την online παραπληροφόρηση, αναρτήσεις, άρθρα και βίντεο που δημιούργησε ο Ντούγκαν και κάποιοι από τους Ρώσους συνεργάτες του, είχαν πάνω από 64 εκατομμύρια προβολές έως τον Οκτώβριο του 2023 (από 37,7 εκατομμύρια τον Μάιο).
«Σε σύγκριση με άλλες ρωσικές εκστρατείες παραπληροφόρησης, ο Ντούγκαν έχει σαφή αντίληψη του τι θα είχε απήχηση στο δυτικό κοινό και στην πολιτική ατμόσφαιρα, γεγονός που νομίζω ότι το έκανε πιο αποτελεσματικό», δήλωσε η ίδια.
«Η σημαντική αύξηση των προβολών και της ρητορικής τους δείχνει ότι, παρά τις επανειλημμένες αποκαλύψεις και καταγγελίες, η παραπληροφόρηση εξακολούθησε να φτάνει σε μεγάλο ακροατήριο», δήλωσε η ίδια.
Προς το παρόν, ο Ντούγκαν και οι συνεργάτες του φέρεται να επικεντρώνονται στο να πλήξουν τη Χάρις. Ωστόσο, οι ειδικοί εκφράζουν ανησυχίες για τη δυνατότητα παραγωγής σοβαρότερων απομιμήσεων μέσω ΑΙ που θα μπορούσαν να απειλήσουν την ακεραιότητα των αμερικανικών εκλογών.
Σύμφωνα με τα έγγραφα και τους ερευνητές, ο Ντούγκαν ευθύνεται για το περιεχόμενο δεκάδων ιστοσελίδων με ψευδείς ειδήσεις, με ονομασίες όπως DC Weekly, Chicago Chronicle και Atlanta Observer. Κατά τους μήνες που ακολούθησαν την επανεκκίνησή τους με τον νέο διακομιστή και τη γεννήτρια τεχνητής νοημοσύνης που διευκολύνθηκε από την GRU, οι ιστότοποι και τα βίντεο ψεύτικων ειδήσεων που διακινήθηκαν από τον Ντούγκαν και τους συνεργάτες του, αναπαρήγαγαν μερικά από τα πιο ιογενή βίντεο ρωσικής παραπληροφόρησης με στόχο την εκστρατεία της Κάμαλα Χάρις, σύμφωνα με τη Microsoft και την NewsGuard.
Μεταξύ αυτών, και ένα ηχητικό deepfake τον Αύγουστο που εμφάνιζε τον Μπαράκ Ομπάμα να υπαινίσσεται πως ήταν οι Δημοκρατικοί που είχαν διατάξει την απόπειρα δολοφονίας κατά του Ντόναλντ Τραμπ τον Ιούλιο.
Ο Ντούγκαν φέρεται να ήταν ο αρχικός διακινητής και ενός ψευδούς βίντεο όπου υποστηριζόταν πως Γουόλς κακοποίησε έναν μαθητή στο λύκειο όπου δίδασκε, με τη NewsGuard να εκτιμά πως το δίκτυό του ίσως ευθύνεται για την περαιτέρω διακίνησή του.
WEAPONS meant for UKRAINE used in DEVASTATING TERROR ATTACK in ISRAEL! Biden Admin's SHOCKING REFUSAL on arms tracking, paired w/ Ukraine's notorious BLACK MARKET, fuels a terrifying threat for all. MUCH MORE coming soon through the #Southernborder near you! #UkraineArmsScandal pic.twitter.com/BScIUA31WD
— John Mark Dougan (@RealBadVolf) October 9, 2023
Άλλες υποκινούμενες από το Κρεμλίνο απόπειρες επιρροής στις αμερικανικές εκλογές περιελάμβαναν την «εκστρατεία Doppelgänger», μία καμπάνια Ρώσων σχεδιαστών στρατηγικής που «κλωνοποιούσε» έγκυρα ειδησεογραφικά δίκτυα όπως η Washington Post και το Fox News.
Μάλιστα, η ρωσική αυτή εκστρατεία βρέθηκε στο επίκεντρο του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης, το οποίο μεταξύ άλλων κατηγόρησε το κρατικό Russia Today (RT) για τη διάθεση εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων σε Αμερικανούς φορείς επιρροής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ώστε να αναπαράγουν την ατζέντα του Κρεμλίνου.
Η εμπλοκή του Αλεξάντερ Ντούγκιν
Τα έγγραφα δείχνουν ακόμη ότι ο Ντούγκαν επιδοτείτο και δεχόταν εντολές και από ένα ινστιτούτο της Μόσχας που ιδρύθηκε από τον Αλεξάντερ Ντούγκιν, τον ακροδεξιό, υπερεθνικιστή «μέντορα» του Πούτιν. Εγγραφο του 2022 δείχνει ότι το κίνημα Ευρασία του Ντούγκιν, το οποίο προωθεί τις θεωρίες του για μία μεγάλη ρωσική αυτοκρατορία, «συνεργάζεται ενεργά με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας».
Ο σύνδεσμος του Ντούγκαν στο ινστιτούτο Center for Geopolitical Expertise της Μόσχας, είναι ο επικεφαλής του, Βαλέρι Κοροβίν. Σύμφωνα με τη σελίδα του Κοροβίν στη ρωσική έκδοση του Facebook, του απονεμήθηκε μετάλλιο από τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν το 2023 για «υπηρεσίες προς την πατρίδα» για την «εκτέλεση ειδικών καθηκόντων». Ο Κοροβίν συνεργάζεται επίσης στενά με τον Khoroshenky, ο οποίος με το ψευδώνυμό του υπηρετεί ως αναπληρωτής διευθυντής του ινστιτούτου, δείχνουν τα έγγραφα.
Τα έγγραφα αναδεικνύουν πληρωμές απευθείας από τον Khoroshenky στον τραπεζικό λογαριασμό του Ντούγκαν στη Μόσχα από τον Απρίλιο του 2022, αλλά και συχνές συναντήσεις μεταξύ των δύο και του Κοροβίν.
«Δεν θα ηττηθούμε», είπε ο Khoroshenky σε μια συζήτηση με τον Κοροβίν, σύμφωνα με τα έγγραφα, μετά την έναρξη λειτουργίας ενός νέου διακομιστή αυτό το καλοκαίρι που επέτρεψε στον Ντούγκαν να κάνει περαιτέρω προσθήκες στους ιστότοπους που είχε ήδη δημιουργήσει και να επανεκκινήσει ένα από τα domains που είχαν μπλοκαριστεί.
Διαψεύδει ο Ντούγκαν
Σε τηλεφωνική επικοινωνία της WP με τον Ντούγκαν, ο ίδιος αρνήθηκε την όποια σχέση με ιστοτόπους όπως ο DC Weekly, επιμένοντας πως δεν γνωρίζει τον Κοροβίν ή τον Khoroshenky, ούτε σχετίζεται με οποιονδήποτε τρόπο με την στρατιωτική μυστική υπηρεσία και τη ρωσική κυβέρνηση.
«Κανείς δεν μου στέλνει χρήματα για τίποτα» υποστήριξε ο Ντούγκαν, λέγοντας πως λειτουργούσε ανεξάρτητα. Επιπλέον, ισχυρίστηκε ότι εργαζόταν ως σύμβουλος πληροφορικής για μια αμερικανική εταιρεία και δήλωσε ότι τα έγγραφα τα οποία επικαλείται η Washington Post, είναι κατασκευασμένα.
Ο Ντούγκαν είχε εργαστεί στο γραφείο του σερίφη στο Παλμ Μπιτς από το 2005 έως το 2008 και προτού φύγει είχε βρεθεί στο επίκεντρο 11 εσωτερικών ερευνών. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι οι έρευνες εσωτερικών υποθέσεων ήταν συνέπεια κάποιων καταγγελιών κατά συναδέλφου του – ο οποίος φέρεται να καυχιόταν μέσω social media για την κακοποίηση συλληφθέντων.
Μετά την αποχώρησή του από το γραφείο του σερίφη, μετακόμισε στο Μέιν, όπου σύντομα απολύθηκε από ένα αστυνομικό τμήμα λόγω καταγγελιών για σεξουαλική παρενόχληση, δήλωσαν αξιωματούχοι στο Μέιν.
Προβληματική ήταν και η θητεία του στο Σώμα Πεζοναυτών, όπου υπηρέτησε από τον Μάιο του 1996 έως τον Ιούλιο του 1998 – μια θητεία σύντομη, δεδομένου του ότι οι περισσότεροι πεζοναύτες υπηρετούν τουλάχιστον τέσσερα χρόνια. Επιπλέον, έφυγε με τον βαθμό του δεκανέα, που περισσότεροι πεζοναύτες αποκτούν μετά από λίγους μήνες, και δεν ανελίχθηκε ποτέ στην ιεραρχία, σύμφωνα με το Πεντάγωνο – το οποίο δεν αναφέρθηκε περαιτέρω στις συνθήκες απόταξής του, επικαλούμενο λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων.
Ο βαθμός του Ντούγκαν κατά την απόταξή του και ο χρόνος κατά τον οποίο έγινε δεκανέας, τον Απρίλιο του 1998, σχεδόν δύο χρόνια μετά τη θητεία του στο σώμα, είναι «ενδεικτικά του γεγονότος ότι ο χαρακτήρας της θητείας του ήταν ασύμβατος με τις προσδοκίες και τα πρότυπα του Σώματος των Πεζοναυτών», περιορίστηκε να δηλώσει η Ιβόν Κάρλοκ, εκπρόσωπος της υπηρεσίας.
Πηγή: Washington Post
