ΠΗΓΗ: AP
Καθισμένοι σε άνετες πολυθρόνες σε ένα δωμάτιο με χαμηλό φωτισμό που μυρίζει λεβάντα και πεύκο, οι άντρες παίρνουν βαθιές ανάσες καθώς κλείνουν τα μάτια τους και ακούνε μουσική διαλογισμού.
Δεν πρόκειται περί σπα. Ένστολοι Ουκρανοί στρατιώτες κάνουν ένα διάλειμμα σε αυτό το κέντρο αποκατάστασης στην περιοχή του Χαρκόβου για να αποκαταστήσουν το σώμα και το μυαλό τους πριν επιστρέψουν στην πρώτη γραμμή.
Ο αδυσώπητος πόλεμος των 10 μηνών ώθησε έναν τοπικό διοικητή να μετατρέψει ένα σανατόριο της σοβιετικής εποχής σε κέντρο αποκατάστασης για στρατιωτικούς για τη θεραπεία ψυχικών και σωματικών παθήσεων.
«Αυτή η αποκατάσταση βοηθά τους στρατιώτες, τουλάχιστον για μια εβδομάδα, να αναδιοργανωθούν», δήλωσε ο Ολεξάντερ Βασιλκόφσκι, αντισυνταγματάρχης των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων στο Associated Press, που αφιερώνει αναλυτικό ρεπορτάζ στο θέμα.
Μουσική διαλογισμού κατά τη διάρκεια συνεδρίας αρωματοθεραπείας. (©Α.Ρ.)
Ο Βασιλκόφσκι θυμάται τους στρατιώτες να υποφέρουν σιωπηλά μετά την επιστροφή στις πατρίδες τους από τη μάχη με τη Ρωσία στο Ντονμπάς το 2014. Τα ποσοστά αυτοκτονιών μεταξύ βετεράνων αυξήθηκαν τα επόμενα χρόνια, με πολλές περιπτώσεις διαταραχής μετατραυματικού στρες να μην έχουν θεραπευτεί. Ελπίζει ότι ένα κέντρο όπως αυτό μπορεί να ευαισθητοποιήσει την ανάγκη για φροντίδα ψυχικής υγείας και να αποτρέψει τις αυτοκτονίες στο μέλλον.
Εδώ, στους στρατιώτες προσφέρεται μια ποικιλία θεραπειών: υδροθεραπεία σε ζεστή πισίνα για να θεραπεύσουν τους μυϊκούς πόνους. θεραπεία με κόκκινο φως για τη βελτίωση της καρδιάς και της κυκλοφορίας του αίματος, ένα δωμάτιο αλατιού για καλύτερη αναπνοή. Και για όσους έχουν εφιάλτες, θεραπεία με… σοβιετική ηλεκτροθεραπεία χαμηλής συχνότητας που λέγεται ότι χαλαρώνει το νευρικό σύστημα και επιφέρει ύπνο.
Διατίθενται επίσης ψυχολόγοι όχι μόνο για τους στρατιώτες αλλά και για τις οικογένειές τους που αντιμετωπίζουν τα τραύματα του πολέμου.
Οι στρατιώτες υποβάλλονται επίσης σε ιατρικούς ελέγχους, εξήγησε ο Βασιλκόφσκι. «Είναι το πιο σημαντικό πράγμα γιατί ένα άτομο αναπτύσσει πολλές ασθένειες από το άγχος της μάχης».
Θεραπεία με λέιζερ για τους στρατιώτες του μετώπου. (©Α.Ρ.)
Εκτός από τις ψυχολογικές ουλές του πολέμου, στρατιώτες έρχονται επίσης εδώ για να θεραπεύσουν μηνιγγίτιδα, μώλωπες, ακρωτηριασμούς, φλεγμονές πνευμόνων και νεύρων, διαταραχές ύπνου, δερματικές και καρδιαγγειακές παθήσεις, μεταξύ άλλων.
«Αν κάποιος έχει τραύμα και δεν μπορεί να περπατήσει, το τμήμα μου θα τον “ξαναβάλει στα πόδια του”», είπε ο Άρτεμ, φυσιοθεραπευτής που εργάζεται στο κέντρο και δεν θέλησε να αποκαλύψει το επώνυμό του για λόγους ασφαλείας.
Περισσότεροι από 2.000 στρατιώτες έχουν νοσηλευτεί εδώ από τότε που άνοιξε το κέντρο τον Ιούνιο. Το κέντρο λαμβάνει υποστήριξη από διεθνείς εταίρους στη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Ρουμανία, την Πολωνία, τις ΗΠΑ και την Ισπανία. Το κόστος μίας ημέρας αποκατάστασης για έναν στρατιώτη είναι περίπου 20 ευρώ, σύμφωνα με τον Βασιλκόφσκι. Αλλά χρειάζεται ακόμη περισσότερη χρηματοδότηση, είπε, «επειδή ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει».
Ο Βίκτορ, του οποίου το επίθετο δεν μπορεί να δημοσιευθεί για λόγους ασφαλείας, εργάστηκε ως ανθρακωρύχος πριν ενταχθεί στον στρατό. Συμμετείχε στη στρατιωτική επιχείρηση που απώθησε τις ρωσικές δυνάμεις κατοχής από την περιοχή του Χαρκόβου.
Στην αίθουσα φυσικοθεραπείας. (©Α.Ρ.)
Για μήνες κοιμόταν σε λασπωμένα, κρύα χαρακώματα. «Δουλέψαμε σε συνθήκες που ήταν βλαβερές για την υγεία μας», εξήγησε ο Βίκτορ καθώς καθόταν σε ένα δωμάτιο όπου οι τοίχοι και το δάπεδο είναι καλυμμένα με παχύρρευστο αλάτι για να καθαρίσουν τους κατεστραμμένους πνεύμονές του. «Έχουμε πόνους στην πλάτη, πόνο στα πόδια, κουβαλάμε βαρύ εξοπλισμό», πρόσθεσε.
Τέσσερις μέρες στο κέντρο αποκατάστασης και ένιωθε ανανεωμένος. «Είμαι ήδη αποφασισμένος να προχωρήσω παραπέρα, να συνεχίσω το έργο μου, να καταστρέψω τον εχθρό και να μας φέρνω κάθε μέρα πιο κοντά στη νίκη», είπε ο Βίκτορ.
Αλλά ίσως η πιο ελκυστική πτυχή αυτού του κέντρου αποκατάστασης δεν είναι η θεραπεία, αλλά η ικανότητα να φέρει κανείς μαζί την οικογένειά του για μερικές μέρες.
Ηλεκτροθεραπεία ύπνου… (©Α.Ρ.)
Ο Μαξίμ, ο οποίος, όπως και ο Βίκτορ, δεν μπορεί να αποκαλύψει το επίθετό του για λόγους ασφαλείας, δεν είχε δει τη σύζυγο και τον γιο του εδώ και πέντε μήνες. Ένα από τα πιο δύσκολα μέρη αυτού του πολέμου, είπε, είναι όταν «δεν μπορείς να συνδεθείς και να μιλήσεις με τους αγαπημένους σου». Ήταν ανακουφισμένος που μπορούσαν να τον συνοδεύσουν για λίγες μέρες στο κέντρο αποκατάστασης και να χαλαρώσουν μαζί. Χωρίς επίσημες διακοπές, αυτός είναι ο μόνος τρόπος που πολλοί στρατιώτες μπορούν να ξεκουραστούν όπως πρέπει.
«Καταλαβαίνω ότι οι άνδρες επιστρέφουν στη μονάδα έπειτα από μία εβδομάδα, ξεκουράζονται και αποκτούν περισσότερη δύναμη. Και οι σκέψεις που είχαν πριν εξαφανίζονται», είπε ο Μαξίμ. Ορισμένες από αυτές τις στοιχειωμένες σκέψεις είναι οι αναμνήσεις φίλων που πέθαναν στο πεδίο της μάχης.
Ερωτηθείς πόσους συντρόφους είχε χάσει, ο Μαξίμ χαμήλωσε τα μάτια του και απάντησε χωρίς δεύτερη σκέψη: «Πάρα πολλούς».
