ΠΗΓΗ: AP
Σχεδόν το ένα τέταρτο των ζώων που ζουν σε ποτάμια, λίμνες και άλλες πηγές γλυκού νερού απειλούνται με εξαφάνιση, σύμφωνα με επιστημονική έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature.
«Τεράστια ποτάμια όπως ο Αμαζόνιος μπορεί να φαίνονται πανίσχυρα, αλλά ταυτόχρονα τα περιβάλλοντα με γλυκό νερό είναι πολύ εύθραυστα», επισημαίνει η συν-συγγραφέας της μελέτης, Πατρίσια Τσάρβετ, βιολόγος στο Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο Ceará της Βραζιλίας.
Από την πλευρά της, η ζωολόγος Κάθριν Σάιερ, της Διεθνούς Ενωσης για τη Διατήρηση της Φύσης στην Αγγλία, εξηγεί ότι οι βιότοποι του γλυκού νερού –συμπεριλαμβανομένων ποταμών, λιμνών, λιμνών, ρεμάτων, ελών με τύρφη και υγροτόπων– καλύπτουν λιγότερο από το 1% της επιφάνειας του πλανήτη, αλλά υποστηρίζουν το 10% των ζωικών ειδών του.
Οι ερευνητές εξέτασαν περίπου 23.500 είδη όπως λιβελούλες, ψάρια, καβούρια και άλλα ζώα που εξαρτώνται αποκλειστικά από τα οικοσυστήματα του γλυκού νερού. Διαπίστωσαν ότι το 24% κινδύνευε με εξαφάνιση –ταξινομημένο ως ευάλωτο, απειλούμενο ή κρίσιμο με εξαφάνιση– λόγω ρύπανσης, φραγμάτων, πηγαδιών, γεωργίας, χωροκατακτητικών ειδών, κλιματικής αλλαγής και άλλων διαταραχών.
«Τα περισσότερα είδη δεν απειλούνται μόνο από έναν κίνδυνο, οδηγώντας τα σε εξαφάνιση. Συνήθως υπάρχουν ταυτόχρονα πολλές απειλές», λέει η Κάθριν Σάιερ.
Πρόκειται για τον πρώτο επιστημονικό απολογισμό για τους κινδύνους που απειλούν τα είδη που ζουν εξαρτώμενα από το γλυκό νερό. Αλλες έρευνες στο παρελθόν είχαν επικεντρωθεί σε ζώα της ξηράς, συμπεριλαμβανομένων των θηλαστικών, των πτηνών και των ερπετών.
«Εξαιρετικά σημαντική μελέτη»
Σύμφωνα με τον ειδικό σε θέματα Οικολογίας του Πανεπιστημίου Duke, Στιούαρτ Πιμ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, πρόκειται για μια «πολυαναμενόμενη και εξαιρετικά σημαντική εργασία».
«Σχεδόν κάθε μεγάλος ποταμός στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη τροποποιείται μαζικά» μέσω φραγμάτων, θέτοντας σε κίνδυνο τα είδη του γλυκού νερού, επισήμανε ο Στιούαρτ Πιμ.
Στη Νότια Αμερική, το αχανές οικοσύστημα του Αμαζονίου αντιμετωπίζει επίσης απειλές, όπως η αποψίλωση των δασών, οι πυρκαγιές και η παράνομη εξόρυξη χρυσού, είπε η Πατρίσια Τσάρβετ.
Οι παράνομοι εμπρησμοί, για να αποψιλωθεί το δάσος και μετά να χρησιμοποιηθεί η γη για άλλους σκοπούς, έχουν ως αποτέλεσμα κύματα τέφρας να μολύνουν τον ποταμό, πρόσθεσε, ενώ σημείωσε ότι και οι χρυσωρύχοι που δεν έχουν άδειες ρίχνουν υδράργυρο στο νερό.
Τα ποτάμια και οι υγρότοποι «συμπυκνώνουν όλα όσα συμβαίνουν γύρω τους», εξήγησε η βιολόγος. «Αν κάτι πάει πραγματικά στραβά, όπως μια διαρροή οξέος ή πετρελαίου, μπορεί να απειληθεί ένα ολόκληρο είδος. Δεν έχουν πουθενά αλλού να πάνε αυτά τα ζώα».