Του Παύλου Νεοφύτου
ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ
Το Βραβείο Ζαχάρωφ 2024 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Ελευθερία της Σκέψης πήγε φέτος στην αντιπολίτευση της Βενεζουέλας, μία χώρα η οποία σήμερα βιώνει βαθιά πολιτική κρίση. Απονεμήθηκε την περασμένη Τρίτη, 17 Δεκεμβρίου, στη Μαρία Κορίνα Ματσιάτο, ηγέτιδα των δημοκρατικών δυνάμεων και αρχική υποψήφια της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας, που αποκλείστηκε από τις εκλογές από τις Αρχές στη χώρα, και στον υποψήφιο που τη διαδέχτηκε, Εντμούντο Γκονζάλες Ουρούτια, ο οποίος κατήγγειλε την αποτυχία της κυβέρνησης της Βενεζουέλας να δημοσιεύσει τα επίσημα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών της 28ης Ιουλίου και αμφισβήτησε τη δήλωση περί νίκης του Νικολάς Μαδούρο. Ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης έχει παρουσιάσει τουλάχιστον το 80% των εκλογικών αρχείων, που τον δείχνουν ως νικητή της κούρσας, με περισσότερο από το περίπου 70% των ψήφων. Σύμφωνα με την κυβέρνηση της Βενεζουέλας, 2.400 άνθρωποι συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων μετά τις εκλογές, ενώ μη κυβερνητικές οργανώσεις ανέφεραν τον θάνατο 24 πολιτών. Η Μαρία Κορίνα Ματσιάτο παραμένει κρυμμένη, ενώ, μετά την έκδοση εντάλματος σύλληψης, ο Εντμούντο Γκονζάλες εγκατέλειψε τη χώρα τον Σεπτέμβριο για την Ισπανία, η οποία του χορήγησε πολιτικό άσυλο.
Κάποτε εύχεται να προειδοποιούσε τη μητέρα της, ώστε να μην αναλάμβανε αυτόν τον ρόλο, αλλά συγχρόνως γνωρίζει ότι αυτό είναι κάτι μεγαλύτερο που ήρθε στη ζωή τους
Στο Στρασβούργο
Για την επόμενη μέρα στη χώρα της, τους αγώνες και τις δοκιμασίες των Βενεζουελάνων, αλλά και το πώς βιώνει προσωπικά το να είναι η κόρη της ηγέτιδας της αντιπολίτευσης, μίλησε στην «Κ» η Άννα Κορίνα Σόζα, κόρη της Μαρία Κορίνα Ματσιάτο. Τη συναντήσαμε στην έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, λίγες ώρες αφότου παρέλαβε εκ μέρους της μητέρας της το βραβείο Ζαχάρωφ, στο πλαίσιο προγραμματισμένης συνέντευξής της από τέσσερις εκπροσώπους ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης. Μιλούσε αισιόδοξα και μαχητικά, όπως προηγουμένως στην αίθουσα της Ολομέλειας η μητέρα της μέσω οθόνης και ο Εντμούντο Γκονζάλεζ, που ήταν παρών.
«Η χώρα με τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο λεηλατήθηκε από τους εχθρούς της ελευθερίας, που τη μετέτρεψαν σε θύλακα για να αποσταθεροποιήσουν τη Δύση και τη βύθισαν στη φτώχεια, τη μιζέρια και τη θλίψη», είχε αναφέρει η πρώτη. «Γνωρίζουμε ότι αργά ή γρήγορα η χώρα μας θα πάρει την κατεύθυνση που ήδη έχει χαράξει ο λαός μας. Η βία είναι ένα αδύναμο εργαλείο, δεν μπορεί να αναβάλει για πολύ το αναπόφευκτο», είχε διαμηνύσει ο δεύτερος, παραλαμβάνοντας το βραβείο από την πρόεδρο της Ευρωβουλής, Ρομπέρτα Μέτσολα.
Η Μαρία Κορίνα Ματσιάτο μίλησε κατά την απονομή μέσω οθόνης, καθώς κρύβεται, διωκόμενη από την κυβέρνηση. Στην ίδια φωτογραφία ο Εντμούντο Γκονζάλες και η Ρομπέρτα Μέτσολα.
10 Ιανουαρίου
Χωρίς, για ευνόητους λόγους, να φανερώνει το πώς, ο Εντμούντο Γκονζάλεζ εκφράζει το τελευταίο διάστημα δημόσια την πρόθεσή του να επιστρέψει στη χώρα και να αναλάβει καθήκοντα προέδρου στις 10 Ιανουαρίου, που είναι η προγραμματισμένη ημερομηνία για τη μεταβίβαση της εξουσίας. Η αντιπολίτευση στη Βενεζουέλα εναποθέτει τις ελπίδες της για επικράτηση του Γκονζάλεζ στην πίεση που θα δεχτεί το καθεστώς Μαδούρο από τον διεθνή παράγοντα. Ήδη, οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. έχουν εκφράσει ανοιχτά την αναγνώριση του διπλωμάτη, πολιτικού και συγγραφέα ως νέου προέδρου. Oι αντικαθεστωτικοί φαίνεται να δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στη νέα κυβέρνηση Τραμπ, που αναλαμβάνει στις 20 Ιανουαρίου, και ιδιαίτερα στον νέο υπουργό Εξωτερικών της χώρας, Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος έχει βάλει την κρίση της Βενεζουέλας ψηλά στην ατζέντα του και βρίσκεται εδώ και καιρό σε συνεννόηση μαζί τους. Ένα επιχείρημα που προβάλλουν για το ενδιαφέρον που πρέπει να επιδειχθεί έχει να κάνει με το μεταναστευτικό, καθώς επτά εκατομμύρια Βενεζουελάνοι, το ένα τέταρτο του πληθυσμού της χώρας, κατέφυγαν σε άλλες χώρες, δημιουργώντας σε αυτές προβλήματα. Όπως διαμηνύουν οι αντιπολιτευόμενοι, οι συμπατριώτες τους θα επιστρέψουν πίσω, εάν αλλάξει η εξουσία.
Διεθνής υποστήριξη
«Περιμένουμε από τις δημοκρατικές κυβερνήσεις να είναι δίπλα στον Γκονζάλεζ, όταν μεταβεί στη Βενεζουέλα για να ορκιστεί Πρόεδρος», ανέφερε στην «Κ» η Άννα Κορίνα Σόζα, απαντώντας σε σχετική ερώτηση. Όπως εξήγησε, απαιτείται περισσότερο από ποτέ η υποστήριξη και η εμπλοκή από κυβερνήσεις του εξωτερικού. «Πρόκειται για την κυριαρχία ενός έθνους, την ελευθερία και το μέλλον της φιλελεύθερης δημοκρατίας όπως τη γνωρίζουμε, διότι στη χώρα μου έγιναν εκλογές, παρ’ όλες τις προκλήσεις που είχε επιβάλει η κυβέρνηση. Αν σκεφτείτε τα εκατομμύρια των Βενεζουελάνων στο εξωτερικό που δεν τους επετράπη να ψηφίσουν, φανταστείτε πόσα πετύχαμε. Παρά τα εμπόδια που έβαλε η κυβέρνηση, κερδίσαμε τις εκλογές. Και αν οι κυβερνήσεις του εξωτερικού δεν είναι σε θέση να το αναγνωρίσουν, θα πρέπει να το πιστέψουν, λαμβάνοντας υπόψη την ακεραιότητα όλων των δημοκρατικών κρατών, γιατί, όπως βλέπουμε τον κόσμο σήμερα, αυτό που συμβαίνει σε ένα μέρος της Γης, έχει επιπτώσεις παντού», ανέφερε.
Για την επόμενη μέρα στη χώρα της, τους αγώνες και τις δοκιμασίες των Βενεζουελάνων, αλλά και το πώς βιώνει προσωπικά το να είναι η κόρη της ηγέτιδας της αντιπολίτευσης, μίλησε στην «Κ» η Άννα Κορίνα Σόζα, κόρη της Μαρία Κορίνα Ματσιάτο.
ΗΠΑ και Ρούμπιο
Ειδικά από τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, η οποία θα έχει τον λατινοαμερικάνικης καταγωγής, Μάρκο Ρούμπιο, υπουργό Εξωτερικών, η αντιπολίτευση έχει μεγάλες προσδοκίες. «Πιστεύετε ότι η Βενεζουέλα θα είναι προτεραιότητα;», ήταν το δεύτερο ερώτημα που υποβάλαμε στην Άννα. «Νομίζω ναι», απάντησε χωρίς δεύτερη σκέψη και με λάμψη στο πρόσωπό της. Η ομάδα του Μάρκο Ρούμπιο είναι σε πολύ στενή επαφή με τις ομάδες της μητέρας της και του Εντμούντο Γκονζάλες, μάλιστα πριν οριστεί ως υπουργός Εξωτερικών, όπως είπε. «Οπότε είναι σίγουρα τρομερά καλά νέα για τη χώρα μας και για το ημισφαίριο, γιατί ο Μάρκο Ρούμπιο ήταν πάντα συνεπής. Η προώθηση των ζητημάτων της Λατινικής Αμερικής, και ειδικά η Βενεζουέλα, ήταν στην κορυφή της ατζέντας του, όταν ήταν γερουσιαστής. Περιμένω σε μεγάλο βαθμό να συνεχίσει να αποτελεί προτεραιότητα, όταν θα έχει ορκιστεί υπουργός Εξωτερικών», πρόσθεσε.
Πολίτες και στρατός
Δύο άλλοι σημαντικοί παράγοντες για την αλλαγή στην εξουσία της χώρας είναι το πώς θα αντιδράσει η πλειοψηφία των πολιτών και αυτή του στρατού. Για τους πρώτους διαβεβαίωσε ότι η υποστήριξη θεωρείται δεδομένη, καθώς το 70% των ψήφων απέρριψαν την παρούσα κυβέρνηση. Είναι πεπεισμένοι να μας υποστηρίξουν, είπε, καθώς αγωνιζόμαστε για το μέλλον μας και ο αγώνας δεν έχει να κάνει πλέον με τις πολιτικές παρατάξεις, αλλά με μία ευκαιρία, ώστε το ένα τέταρτο του πληθυσμού να μπορέσει να επιστρέψει πίσω στη χώρα. Όσον αφορά τον στρατό, παραδέχθηκε ότι είναι ένα περίπλοκο ζήτημα και ότι μέσα σε αυτόν υπάρχουν σε εξέλιξη κινήσεις για τις οποίες δεν μπορεί να μιλήσει, αλλά και, για να είναι ειλικρινής, δεν γνωρίζει, ωστόσο αρκέστηκε στο να πει ότι στρατιωτικοί έχουν αποδείξει την υποστήριξή τους σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως την ημέρα των εκλογών της 28ης Ιουλίου, όπου δεν θα είχαν πρόσβαση στο 83% των ψηφοδελτίων, ώστε να γνωρίζουν σήμερα τη νίκη τους, χωρίς τη βοήθεια –τουλάχιστον την ασφάλεια– από τους στρατιώτες που ήταν παρόντες για τη φύλαξη. Γι’ αυτό, τόνισε, υπάρχουν ενδείξεις που τους λένε ότι ένα μεγάλο μέρος του στρατού είναι με το μέρος τους.
Υπάρχουν ενδείξεις που λένε στην αντιπολίτευση ότι μεγάλο μέρος του στρατού είναι μαζί της, ώστε να γίνει μετάβαση της εξουσίας και 7 εκατ. Βενεζουελάνοι να επιστρέψουν.
Πολιτικοί κρατούμενοι
Η πραγματικότητα για χιλιάδες πολίτες στη Βενεζουέλα είναι πολύ επικίνδυνη, λέει στη συνέχεια, υπενθυμίζοντας ότι περίπου 2.000 άνθρωποι βρίσκονται στις φυλακές μετά τις εκλογές της 28ης Ιουλίου, μάλιστα σε απάνθρωπες συνθήκες. Μόλις την προηγούμενη μέρα πέθανε ο τρίτος πολιτικός πρόσφυγας στη φυλακή, όπως διαβεβαίωσε. Παράλληλα, κατήγγειλε ότι όσοι είναι φυλακισμένοι με την κατηγορία για τρομοκρατία, είναι εκτεθειμένοι σε καθημερινό κίνδυνο, χωρίς νομική υποστήριξη, χωρίς πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη, πόσιμο νερό και κατάλληλο φαγητό, χωρίς την επαφή με τα άλλα μέλη της οικογένειάς τους. «Συνεπώς, η ζωή στη Βενεζουέλα για τον αντιπολιτευόμενο ή για έναν αγωνιστή της ελευθερίας, όπως αποκαλείται, είναι πολύ επικίνδυνη», ανέφερε.
«Κοντά στο τέλος»
Μιλώντας για τη μητέρα της, τονίζει ότι νιώθει προνομιούχα με το να έχει κάποιον να θαυμάζει τόσο πολύ στη ζωή της. Την ίδια ώρα εκμυστηρεύεται ότι βιώνει μία διπλή πραγματικότητα σκέψεων: κάποτε συλλαμβάνει τον εαυτό της να εύχεται να την προειδοποιούσε, ώστε να μην αναλάμβανε αυτόν τον ρόλο και την ευθύνη, αλλά συγχρόνως γνωρίζει ότι ως οικογένεια πολλά χρόνια πριν έφτασαν στη συνειδητοποίηση ότι αυτό είναι απλώς κάτι μεγαλύτερο που ήρθε στη ζωή τους –και η μητέρα τους συνέβαλε σε αυτό– νιώθοντας ότι έχουν την ευθύνη να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Καταλήγοντας η Άννα Κορίνα ομολογεί ότι επηρεάζεται από τη θετικότητα της Μαρία Κορίνα Ματσιάτο. Λέει ότι πιστεύει σε αυτή τη θετικότητα, ενδόμυχα νιώθει ότι «βρισκόμαστε πιο κοντά στο τέλος».
