Πούτιν – Κιμ: Τι φέρνει η συνάντηση των «εχθρών της Δύσης»

Η συνάντηση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν με τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν έγινε πρώτο θέμα στα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά δίκτυα της Δύσης χθες Τετάρτη.

Ρεπορτάζ κάλυψαν λεπτομερώς καθετί που αφορούσε στη σύνοδο κορυφής «δύο εχθρών της Δύσης», από τις δηλώσεις τους μέχρι το τι έφαγαν και τι φορούσαν.

Το Κρεμλίνο έκανε λόγο για «πολύ ουσιαστικές» συζητήσεις. Ωστόσο, πέρα από τα ομολογουμένως εντυπωσιακά φωτορεπορτάζ, ελάχιστα έγιναν γνωστά για το τι ελέχθη πίσω από τις κλειστές πόρτες.

Ο Πούτιν και ο Κιμ έδωσαν τα χέρια στο κοσμοδρόμιο Βοστότσνι στην περιοχή Αμούρ της Ρωσίας. Ο Βορειοκορεάτης ηγέτης πήγε βόλτα με τη ρωσικής κατασκευής λιμουζίνα Aurus του Πούτιν, ενώ δήλωσε βέβαιος για το ότι η Ρωσία θα θριαμβεύσει επί του «κακού». Εξέφρασε έτσι εμμέσως την πλήρη στήριξή του στον Πούτιν ως προς τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Τόνισε, παράλληλα, πως η Ρωσία έχει ξεκινήσει «ιερή μάχη για να προστατεύσει την ασφάλειά της ενάντια στις ηγεμονικές δυνάμεις» της Δύσης. «Πάντα θα υποστηρίζουμε τις αποφάσεις του προέδρου Πούτιν και της ρωσικής ηγεσίας… και θα δώσουμε μαζί τη μάχη ενάντια στον ιμπεριαλισμό», τόνισε.

Η διαφαινόμενη σύγκλιση των δύο χωρών απέναντι στη Δύση επιβεβαιώθηκε, ωστόσο, οι δύο ηγέτες δεν παραχώρησαν συνέντευξη Τύπου και δεν εξέδωσαν ανακοινωθέν. Καμία συμφωνία δεν ανακοινώθηκε δημοσίως.

Ο απολογισμός της συνάντησης Πούτιν – Κιμ αποτελεί πρόκληση, παρόλο που το παγκόσμιο διακύβευμα είναι υψηλό.

Χωρίς πυρομαχικά

Τον Ιούλιο, ο Ρώσος υπουργός Αμυνας Σεργκέι Σοϊγκού επισκέφθηκε την Πιονγιάνγκ με «λίστα αγορών», υπενθυμίζει χαρακτηριστικά το CNN σε άρθρο του την Πέμπτη, σε μια προσπάθεια να φωτίσει το «παρασκήνιο» της συνάντησης.

Επειτα από ενάμιση χρόνο μαχών στην Ουκρανία, τα αποθέματα πυρομαχικών της Ρωσίας έχουν εξαντληθεί σε μεγάλο βαθμό.

Η σύγκλιση Μόσχας – Πιονγιάνγκ αποκαλύπτει, μεταξύ άλλων, την απελπισία του Ρώσου προέδρου, ο οποίος αναζητά τρόπους για να συνεχίσει να πολεμά στην Ουκρανία όσο περισσότερο μπορεί, σχολιάζει η Washington Post.

Η «κούρσα» των εξοπλιστικών

Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει ότι η Βόρεια Κορέα και η Ρωσία εξετάζουν πιθανές συμφωνίες με σκοπό την αναπλήρωση των ρωσικών προμηθειών για να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες στον πόλεμο στην Ουκρανία, δεδομένου ότι η Πιονγιάνγκ διαθέτει σημαντικό οπλοστάσιο.

Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει απόδειξη για τέτοια συμφωνία. Ωστόσο, εφόσον επιβεβαιωθεί, θα σηματοτήσει την «είσοδο» της Πιονγιάνγκ σε «κούρσα» με την αμυντική βιομηχανία των ΗΠΑ και των μελών του ΝΑΤΟ, που παρέχουν σταδιακά αλλά σταθερά στην Ουκρανία πυρομαχικά για να αντιμετωπίσει τη Ρωσία.

Πρόκειται για αγώνα ζωής ή θανάτου, με τον Πούτιν να υπολογίζει προφανώς στη μείωση της υποστήριξης προς την Ουκρανία, καθώς οι ΗΠΑ εισέρχονται σε περίοδο προεδρικών εκλογών. Και να υπογραμμίζει παράλληλα χθες Τετάρτη τις προοπτικές στρατιωτικής συνεργασίας με τον Κιμ.

Αποδέχθηκε πρόσκληση του Κιμ

Επιπλέον, ο Ρώσος πρόεδρος αποδέχθηκε πρόσκληση να επισκεφθεί τον Κιμ στη Βόρεια Κορέα και να γίνει έτσι ένας από τους ελάχιστους αρχηγούς κράτους που έχουν βρεθεί στο απομονωμένο κράτος.

Putin accepted Kim Jong-un's invitation to visit North Korea

This was reported by the North Korean Central News Agency. pic.twitter.com/S5jClIxtRH

— NEXTA (@nexta_tv) September 14, 2023

Υπογράμμισε άλλωστε, υποδεχόμενος τον Βορειοκορεάτη ηγέτη, τους ιστορικούς δεσμούς που ενώνουν τις δύο χώρες, λέγοντας πως «ένας παλιός φίλος είναι καλύτερος από δύο νέους».

Η πιθανότητα ανταλλάγματος προς την Πιονγιάνγκ δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Το καθεστώς του Κιμ είναι σε μεγάλο βαθμό απομονωμένο: Πολλαπλοί γύροι κυρώσεων αποσκοπούν στο να ασκήσουν πίεση στη Βόρεια Κορέα για τα πυρηνικά και βαλλιστικά πυραυλικά της προγράμματα. Ακόμη και η Ρωσία έχει υπογράψει στο παρελθόν κυρώσεις σε βάρος της.

Πλέον, ο Πούτιν απλώνει σανίδα σωτηρίας στον Κιμ, καθώς και η Μόσχα βρίσκεται υπό καθεστώς κυρώσεων μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Η πρόσβαση στη ρωσική τεχνολογία αποτελεί κάτι που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «καρότο» του Κιμ.

Γιατί πήγαν στο κοσμοδρόμιο

Οσο οι δύο ηγέτες βρίσκονταν στο ρωσικό κοσμοδρόμιο, δημοσιογράφος ρώτησε τον Πούτιν αν η Ρωσία θα βοηθήσει τη Βόρεια Κορέα «να εκτοξεύσει τους δικούς της δορυφόρους και πυραύλους» – και ο Πούτιν απάντησε: «Γι′ αυτό ακριβώς ήρθαμε εδώ».

«Ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για το Διάστημα, για τους πυραύλους και προσπαθεί να αναπτύξει τη διαστημική τεχνολογία. Θα δείξουμε τα νέα μας αντικείμενα», δήλωσε ο Πούτιν.

Το ενδιαφέρον του Κιμ για τα… λαμπερά αντικείμενα μοιάζει αθώο. Ωστόσο, η διατύπωση του επικεφαλής του Κρεμλίνου, όπως χαρακτηριστικά σχολιάζει το CNN, φέρνει στο μυαλό το παλιό ανέκδοτο που αποδίδεται στον Αμερικανό κωμικό και δημοσιογράφο Μορτ Σαλ, γνωστό για την κοινωνική και πολιτική του σάτιρα, σχετικά με τον Βέρνερ φον Μπράουν.

Τον Γερμανό επιστήμονα που πρωτοστάτησε στην τεχνολογία βαλλιστικών πυραύλων της ναζιστικής Γερμανίας κατά τη διάρκεια του Β′ Παγκοσμίου Πολέμου: «Στόχευε τα αστέρια, αλλά μερικές φορές χτυπούσε την Αγγλία».

Το έργο του Φον Μπράουν άνοιξε τον δρόμο τόσο για την εξερεύνηση του Διαστήματος όσο και για την ανάπτυξη του διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου, ο οποίος είναι ικανός να εκτοξεύσει πυρηνικά όπλα σε όλη την υφήλιο.

Παραβίαση αποφάσεων

Η Βόρεια Κορέα έχει προσπαθήσει δύο φορές να εκτοξεύσει κατασκοπευτικό δορυφόρο, αλλά απέτυχε. Η Πιονγιάνγκ έχει υποσχεθεί να αναπτύξει έναν για να ενισχύσει τα μέσα στρατιωτικής επιτήρησης που διαθέτει.

Οι ΗΠΑ θεωρούν ότι το δορυφορικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας αποσκοπεί επίσης στην ενίσχυση των δυνατοτήτων της σε βαλλιστικούς πυραύλους, καθώς η τεχνολογία είναι παρόμοια.

Την Τετάρτη ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών Μάθιου Μίλερ, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, συμφώνησε πως υπάρχει ανησυχία ότι η ρωσική βοήθεια στη δορυφορική τεχνολογία θα οδηγήσει σε αναβάθμιση του βορειοκορεατικού πυραυλικού προγράμματος.

U.S. officials have warned both Kim Jong Un and Vladimir Putin against an arms deal as the two leaders meet in Russia. pic.twitter.com/Sl9vs15udB

— USA TODAY (@USATODAY) September 13, 2023

«Αυτό είναι αρκετά ανησυχητικό και ενδεχομένως θα αποτελούσε παραβίαση πολλαπλών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ», τις οποίες η ίδια η Ρωσία είχε ψηφίσει στο παρελθόν, ανέφερε.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες προειδοποίησαν επίσης ότι «δεν θα διστάσουν να αναλάβουν δράση για να καταστήσουν υπόλογους, αν χρειαστεί» τους δύο ηγέτες. Το Κρεμλίνο απάντησε, από την πλευρά του, πως σημασία έχουν τα συμφέροντα της Ρωσίας και της Βόρειας Κορέας «και όχι οι προειδοποιήσεις της Ουάσινγκτον».

Στο ζήτημα παρενέβη και η Ιαπωνία την Πέμπτη, προειδοποιώντας εναντίον κάθε «παραβίασης» των κυρώσεων του ΟΗΕ.

«Παρακολουθούμε με ανησυχία», κυρίως επειδή υπάρχει ο κίνδυνος οι συζητήσεις «να καταλήξουν σε παραβίαση της απαγόρευσης από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών των συναλλαγών με τη Βόρεια Κορέα που συνδέονται με τα όπλα», δήλωσε η νέα υπουργός Εξωτερικών της χώρας Γιόκο Καμικάουα.

Ο μεγάλος «άγνωστος»

Το τι φέρνει η συνάντηση Πούτιν – Κιμ, μέχρι στιγμής, αποτελεί τον μεγάλο άγνωστο, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά σε πιθανή ανταλλαγή τεχνολογίας μεταξύ της Βόρειας Κορέας και της Ρωσίας.

Οι ΗΠΑ θεωρούν ότι η Πιονγιάνγκ έχει ήδη συμμετάσχει στον πόλεμο της Ουκρανίας, παρέχοντας όπλα στη ρωσική μισθοφορική ομάδα Wagner.

Ο Γεβγκένι Πριγκόζιν, ιδρυτής της Wagner, απέρριψε τον ισχυρισμό ως «τίποτα περισσότερο από κουτσομπολιά και εικασίες», λίγο πριν πεθάνει λόγω της πτώσης του αεροσκάφους όπου επέβαινε τον περασμένο μήνα.

Αν η Ρωσία μοιραστεί τις γνώσεις της στην τεχνολογία εκτόξευσης με τη Βόρεια Κορέα, τότε ο κόσμος θα μπορούσε να γίνει μάρτυρας των ευρύτερων παγκόσμιων επιπτώσεων του μεγαλύτερου χερσαίου πολέμου στην Ευρώπη από το 1945. Και η σύγκλιση δύο κρατών-παριών μπορεί να εξελιχθεί με απροσδόκητους και επικίνδυνους τρόπους.

«Νέος συναγερμός»

Ο Πούτιν και ο Κιμ ενίσχυσαν τους δεσμούς τους σε μία σύνοδο που σηματοδότησε νέα εποχή στις σχέσεις τους, με κοινό έδαφος την εχθρότητά τους προς τη Δύση, τονίζεται σε άρθρο των New York Times σχετικά με τη συνάντηση.

Για «νέο συναγερμό» προειδοποιεί η γαλλική Monde, τονίζοντας πως «ο αγώνας κατά της διάδοσης των πυρηνικών όπλων μοιάζει με το πιθανό παράπλευρο θύμα του κατακερματισμού του κόσμου που επιτείνεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία».

«Αν αυτή η απειλή επιβεβαιωθεί, η Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν θα λογοδοτήσει», καταλήγει η Monde.

Εχουν αποτέλεσμα οι κυρώσεις;

Εν τω μεταξύ, βαθύτερο ερώτημα που τίθεται στον απόηχο της συνάντησης είναι το κατά πόσον οι αυστηρές κυρώσεις κατά της Ρωσίας και της Βόρειας Κορέας έχουν αποτελέσματα.

Ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, κάλεσε όλες τις χώρες να σεβαστούν τις κυρώσεις κατά της Βόρειας Κορέας, τη στιγμή που ο Κιμ πραγματοποιούσε την επίσκεψη στη Ρωσία.

UN Secretary General Antonio Guterres calls for all countries to respect UN sanctions on North Korea as leader Kim made rare foreign visit to Russia, where President Putin pledged his cooperation pic.twitter.com/jX9xYufGrK

— TRT World Now (@TRTWorldNow) September 13, 2023

Ο Ρόρι Ντάνιελς, διευθύνων σύμβουλος του Asia Society Policy Institute, τον οποίο επικαλείται το βρετανικό BBC, τόνισε ότι η συνάντηση έδειξε πως οι διεθνείς κυρώσεις έχουν δημιουργήσει «τείχος προστασίας». Οι δύο χώρες «μπορούν να συναλλάσσονται χωρίς τον φόβο περαιτέρω τιμωρίας», εξήγησε.

«Οσο περισσότερα κράτη υπό καθεστώς αυστηρών κυρώσεων αναπτύσσουν σχέσεις μεταξύ τους, τόσο λιγότερο οι ΗΠΑ θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τις κυρώσεις ως μοχλό πίεσης για την επίλυση των υποκείμενων συγκρούσεων», τόνισε ο ίδιος.

Πάντως, οι εξελίξεις ενέχουν κινδύνους για την Πιονγιάνγκ, επισημαίνει ο Παρκ Γουόν-γκον, αναπληρωτής καθηγητής Βορειοκορεατικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Ewha Womans.

Αν προκύψουν στοιχεία που να δείχνουν ότι τα βορειοκορεατικά όπλα χρησιμοποιήθηκαν από τη Ρωσία στην Ουκρανία, «ολόκληρη η συμμαχία του ΝΑΤΟ θα μπορούσε να στραφεί εναντίον της Πιονγιάνγκ», όπως εξήγησε ο Παρκ.

Με πληροφορίες από CNN, BBC, Reuters, New York Times, Washington Post, Monde