Kathimerini.gr
Βασίλης Νέδος
Μια συνολική αλλαγή στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των Ενόπλων Δυνάμεων προβλέπει η νέα Δομή Δυνάμεων που παρουσίασε χθες ενώπιον της Επιτροπής Εξωτερικών και Αμυνας της Βουλής ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας.
Η χθεσινή παρουσίαση της νέας Δομής Δυνάμεων από τον κ. Δένδια επιβεβαιώνει πλήρως την «Κ», η οποία τις προηγούμενες δύο ημέρες παρουσίασε βασικά στοιχεία του σχεδιασμού για την περίοδο 2024-2035.
Στο επίκεντρο του σχεδιασμού βρίσκεται ένα τρίπτυχο το οποίο προβλέπει: Κατάργηση άχρηστων και άδειων μονάδων μέσω συγχωνεύσεων, μείωση του περιττού δημοσιονομικού κόστους, και εξοπλιστικά με κατεύθυνση την τεχνολογία αιχμής και την ποιότητα των συστημάτων, ακόμα και σε τομείς που σήμερα η Ελλάδα υστερεί, όπως στο σκέλος της αντιαεροπορικής άμυνας.
Ο νέος στρατός θα είναι, σύμφωνα με αυτόν τον σχεδιασμό, μικρότερος σε μέγεθος, αλλά με μεγαλύτερη ισχύ πυρός, τακτική ευελιξία και άρτιο εξοπλισμό. Σκοπός είναι να παρακαμφθεί η παρωχημένη λογική της κίνησης σε μεγάλους σχηματισμούς, αλλά να εκτελούνται επιχειρήσεις από μικρές μηχανοκίνητες μονάδες που θα διαθέτουν δυνατότητες χρήσης αλλά και αντιμετώπισης drones.
Κατάργηση 30 σχηματισμών
Από συνολικά 837 στρατόπεδα και μονάδες που λειτουργούν, θα συγχωνευθούν άμεσα (εντός του 2025) 132, απομένουν δηλαδή 705. Ο κ. Δένδιας μιλώντας χθες στους βουλευτές σημείωσε ότι σε περίπτωση που εξοικονομηθούν πόροι από αυτές τις αρχικές συγχωνεύσεις μονάδων, τίθεται στόχος για κλείσιμο ακόμα 250 μονάδων. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτές οι συγχωνεύσεις ουσιαστικά έχουν ως στόχο να κλείσουν στρατόπεδα «σφραγίδες» που δεν εξυπηρετούν ουδεμία επιχειρησιακή αναγκαιότητα, παρά μόνον εξασφαλίζουν κάποιες πρόσθετες διοικήσεις. Πρόκειται, εν ολίγοις, για μονάδες-κελύφη. Οι συγχωνεύσεις 30 σχηματισμών έχουν ως στόχο να δημιουργήσουν μονάδες με υψηλή στελέχωση, μεγαλύτερη δύναμη πυρός.
Η μείωση των στρατοπέδων θα αυξήσει το ποσοστό στελέχωσής τους σε καιρό ειρήνης στο 70%, ενώ σήμερα, ακόμα και σε κρίσιμες παραμεθόριες περιοχές, ο αριθμός αυτός κινείται μεταξύ 20%-30%. Ενώ, την ίδια στιγμή, σε μονάδες που λειτουργούν αποκλειστικά ως δημόσιες υπηρεσίες για την εξυπηρέτηση των ντόπιων, οι επανδρώσεις προσεγγίζουν το 100% και σε μια μονάδα στην Πελοπόννησο η πληρότητα ξεπερνάει το 130%.
Τι σημαίνει, όμως, μονάδες-κελύφη; Πολλοί σχηματισμοί λειτουργούν με πολύ χαμηλή πληρότητα. Πρόκειται στην πραγματικότητα για τάγματα που υπάρχουν μόνο στα χαρτιά. Σε αυτές τις μονάδες βασικός υπολογισμός (γραφειοκρατικός) ήταν έως τώρα ότι σε περίπτωση κρίσης, η στελέχωση θα αυξηθεί κατακόρυφα, προς το επιθυμητό 70%, προκειμένου να εκπληρωθεί ο στόχος της αντίδρασης. Η νέα Δομή Δυνάμεων έχει ως κεντρική παραδοχή τη σύγχρονη πραγματικότητα που υπαγορεύει ότι σε περίπτωση κρίσης, όλα θα κριθούν πολύ γρήγορα, σίγουρα στο πρώτο 24ωρο και όχι σε τρία, ώσπου να ολοκληρωθεί η επιστράτευση.
Για τον σκοπό αυτό, στις συγχωνεύσεις που θα προχωρήσουν άμεσα βρίσκονται στο επίκεντρο οι μονάδες του Εβρου και των νησιών του Αιγαίου, όπου οι στελεχώσεις σε επίπεδο ταξιαρχίας θα πρέπει να προσεγγίσουν άμεσα τον επιθυμητό στόχο του 70%. Σύμφωνα με απόλυτα αξιόπιστες πηγές της «Κ», στον Εβρο και στα νησιά η μαχητική ισχύς των μονάδων θα αυξηθεί κατά δύο και τρεις φορές με βάση τον νέο σχεδιασμό.
Στις μονάδες που βρίσκονται στη βόρεια μεθόριο της χώρας θα επέλθει, ακόμα, ένας εξορθολογισμός, καθώς αναθεωρείται η ανάγκη ύπαρξης μονάδων που βρίσκονταν πάνω σε δύσβατες περιοχές, με βάση τον σχεδιασμό του από Βορρά κινδύνου. Θα ληφθεί υπόψη η σύγχρονη πραγματικότητα, με τη μετακίνηση προσωπικού προς τις μονάδες που βρίσκονται κοντά στον άξονα της Εγνατίας Οδού που ενώνει τα δύο άκρα του Βορρά της χώρας. Οι μονάδες με χαμηλή στελέχωση σε ορεινές περιοχές θα συγχωνευθούν.
Στην παρούσα φάση ο τρέχων σχεδιασμός έχει ως αποκλειστικό στόχο την ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος του Στρατού, με μονάδες που θα είναι στιβαρές και όχι κενές περιεχομένου διοικήσεις. Προς το παρόν δεν υπάρχει κάποιος σχεδιασμός για μείωση των ανωτάτων προκειμένου να μειωθεί η δυσλειτουργική αναλογία αξιωματικών προς υπαξιωματικούς (θα έπρεπε να είναι ένας αξιωματικός προς 9 υπαξιωματικούς και δεν αγγίζει την αναλογία 1 προς 1,5). Κάτι τέτοιο είναι πιο μακροπρόθεσμο και θα απαιτούσε νομοθέτηση διαφορετικού τρόπου προαγωγών και αμοιβών και, βεβαίως, πύκνωση των τάξεων των σχολών των υπαξιωματικών οι οποίοι θα έφταναν το ανώτατο έως τον βαθμό του ανθυπασπιστή. Η μείωση, σε αρχικό στάδιο, των ταξιάρχων από τους 98 στους 88, είναι στο μυαλό του κ. Δένδια, ωστόσο οι συγκεκριμένες αλλαγές απαιτούν χρόνο. Οι ταξίαρχοι που θα περισσέψουν από τις τρέχουσες συγχωνεύσεις δεν θα αποστρατευθούν, αλλά θα οδηγηθούν σε άλλες υπηρεσίες.
Η νέα Δομή Δυνάμεων προβλέπει και αλλαγές στη θητεία και την εφεδρεία, αλλά και αναβάθμιση της μέριμνας για το προσωπικό με μεταρρύθμιση των στρατιωτικών νοσοκομείων και δημιουργία υποστηρικτικού μηχανισμού στρατιωτικής οικογένειας.
Στο ΚΥΣΕΑ
Μετά την παρουσίαση της φιλοσοφίας της νέας Δομής Δυνάμεων στη Βουλή, αυτή θα εγκριθεί στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας (ΚΥΣΕΑ) σε προσεχή συνεδρίαση. Δεν αποτελεί νόμο. Υπέρ της νέας Δομής Δυνάμεων εξέφρασαν θετική γνώμη η Ν.Δ. και οι Σπαρτιάτες. Από το ΠΑΣΟΚ εκφράστηκαν κάποιες επιφυλάξεις, κυρίως ως προς το περιεχόμενο των εξαγγελιών του κ. Δένδια. Ο τομεάρχης του ΠΑΣΟΚ Μιχάλης Κατρίνης εξέφρασε τη διαφωνία του για τη φημολογούμενη μείωση προσωπικού, λέγοντας ότι δεν ήταν ξεκάθαρη η ενημέρωση από τον υπουργό Εθνικής Αμυνας, ενώ έθεσε έντονους προβληματισμούς και σχετικά με τη μείωση των μονάδων.
Εξοπλιστικό πρόγραμμα ύψους 12,8 δισ.
Κατά τη χθεσινή ενημέρωση της Βουλής ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας αναφέρθηκε σε μια σειρά από εξοπλιστικά προγράμματα που θα ωριμάσουν και θα αναπτυχθούν τα επόμενα χρόνια. Επίκεντρο του σχεδιασμού, όπως η «Κ» έχει γράψει επανειλημμένως, αποτελεί η δημιουργία ενός θόλου αντιαεροπορικής άμυνας πολλαπλών επιπέδων, που θα «κλείνει» ενδοχώρα και Αιγαίο, με προϋπολογισμό περί τα 2 δισ. ευρώ και το Ισραήλ να διαδραματίζει ρόλο-κλειδί. Η «Κ» αναφέρθηκε σε αυτό λεπτομερώς τόσο χθες όσο και σε προηγούμενα ρεπορτάζ. Αναφερόμενος στο Πολεμικό Ναυτικό ο κ. Δένδιας σημείωσε ότι τα επόμενα 10 χρόνια μπορεί να έρθουν στην ελληνική ναυπηγική βιομηχανία περί τα 6-7 δισ. ευρώ. «Είναι ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ, είναι ο εκσυγχρονισμός των υποβρυχίων, είναι ο εκσυγχρονισμός των πυραυλακάτων (σ.σ. κλάση Ρουσέν), είναι η νέα φρεγάτα Constellation που σχεδιάζεται μαζί με τις ΗΠΑ. Είναι η νέα κορβέτα που σχεδιάζεται μαζί με την Ε.Ε., είναι τα νέα υποβρύχια για τα οποία έχουμε μπει σε αρχικές συζητήσεις», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Δένδιας. Μάλιστα, προανήγγειλε εικοσαετές εξοπλιστικό, το οποίο θα είναι έτοιμο στις αρχές του νέου έτους και θα κατατεθεί προς έγκριση από τη Βουλή.
Στην Πολεμική Αεροπορία ο κ. Δένδιας έκανε λόγο για ομογενοποίηση των τύπων προκειμένου να υπάρξει μια οροφή 200 μαχητικών αεροσκαφών, με F-16 Viper, Rafale και F-35. «Αυτό θα μας επιτρέψει τεράστιες οικονομίες κλίμακας, απελευθέρωση ανθρωπίνων πόρων ώστε να μπορέσουμε να συντηρήσουμε την ισχυρότερη αεροπορία που είχαμε ποτέ. Είναι περίπου κατά 30 αεροπλάνα σε αριθμό μικρότερη, σε ισχύ είναι 3-4 φορές ισχυρότερη από οτιδήποτε είχαμε ποτέ», ανέφερε ενδεικτικά ο υπουργός Εθνικής Αμυνας.
Στον τομέα των drones, αλλά και των συστημάτων αντιμετώπισής τους (anti-drones) ο κ. Δένδιας έδωσε ιδιαίτερη σημασία και στις δυνατότητες παραγωγής από την εγχώρια αμυντική βιομηχανία, κάνοντας μάλιστα αναφορά στο επιτυχές σύστημα «Κένταυρος» που ανέπτυξε η ΕΑΒ και χρησιμοποιείται από τις φρεγάτες τύπου ΜΕΚΟ του Π.Ν., οι οποίες συμμετέχουν τους τελευταίους μήνες στην επιχείρηση «Ασπίδες» στο κόλπο του Αντεν. Ο ευρύτερος σχεδιασμός, ανέφερε ο κ. Δένδιας, περιλαμβάνει και την παραγωγή μη επανδρωμένων οχημάτων σε στεριά, θάλασσα, αέρα και υποβρύχια. Επιπλέον, για τον Στρατό Ξηράς προβλέπεται να παραμείνουν σε ενέργεια μόνο άρματα μάχης τρίτης γενιάς.
Ο κ. Δένδιας προχώρησε και σε αναφορές σχετικά με το οικονομικό κόστος όλων όσα προβλέπονται τα επόμενα χρόνια. Οι ανειλημμένες υποχρεώσεις για το διάστημα 2024-2035 ανέρχονται στα 12,8 δισ. ευρώ. Ενώ θα πρέπει να προτεραιοποιηθεί και να σχεδιαστεί ένας κατάλογος συνολικά 852 αυτοτελών προγραμμάτων συνολικού προϋπολογισμού 53 δισ. ευρώ.
