Sarantos Nikos / Λήψη από drone - Γράφει ο Γιώργος Λιάλιος
Αιφνιδιάστηκαν οι επιστήμονες από τον χθεσινό ισχυρό σεισμό στο Αρκαλοχώρι Ηρακλείου, στην Κρήτη. Οπως εκτιμούν, τα 5,8 Ρίχτερ ήταν πιθανότατα η κατάληξη μιας παρατεταμένης και ασυνήθιστης για την περιοχή σεισμικής ακολουθίας, που ξεκίνησε πριν από μερικούς μήνες.
Το φαινόμενο παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς το Ινστιτούτο Φυσικής Εσωτερικού Γης και Γεωκαταστροφών του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, που διαθέτει δίκτυο 18 σεισμικών σταθμών στην Κρήτη, στη Νότια Πελοπόννησο, στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα. «Των 5,8 Ρίχτερ προηγήθηκε μια συνεχής, επίμονη σεισμική δραστηριότητα που ξεκίνησε περίπου πριν από τέσσερις μήνες και έφθασε να δώσει στις αρχές του καλοκαιριού σεισμό μεγέθους 4,7 Ρίχτερ, που προκάλεσε ζημιές σε πολλά κτίρια», εξηγεί ο Φίλιππος Βαλλιανάτος, διευθυντής του Ινστιτούτου και καθηγητής Γεωφυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
«Μετά τα 4,7 Ρίχτερ ακολούθησε μια μακρά ακολουθία, η οποία αντί να τελειώσει, έδινε ανά διαστήματα μερικές ομάδες σεισμών και κατόπιν σταμάτησε εντελώς. Ηταν δηλαδή ασυνήθιστη σεισμική δραστηριότητα. Το πιθανότερο είναι τα 5,8 Ρίχτερ να ήταν το αποκορύφωμα της προηγηθείσας σεισμικής ακολουθίας. Σημαντικό πάντως είναι ότι ο χθεσινός σεισμός αλλάζει την εικόνα που είχαν πολλοί για την περιοχή: μέχρι πρότινος θεωρούνταν ότι στην Κρήτη συμβαίνουν μόνο υποθαλάσσιοι σεισμοί και επομένως το νησί είναι προστατευμένο. Τώρα γνωρίζουμε πως αυτό δεν ισχύει και επομένως πρέπει να λάβουμε τα μέτρα μας».
Σοβαρές ζημιές στην εκκλησία Αγία Φωτεινή στα Ρουσσοχώρια του Δήμου Αρκαλοχωρίου (φωτ. ΑΠΕ – ΜΠΕ / ΝΙΚΟΣ ΧΑΛΚΙΑΔΑΚΗΣ).
Μετασεισμική ακολουθία
Οπως εκτιμά ο κ. Βαλλιανάτος, η μετασεισμική ακολουθία θα κρατήσει για αρκετό καιρό. «Παρακολουθούμε συνεχώς το φαινόμενο με τους σταθμούς μας στην περιοχή του Ηρακλείου. Μάλιστα, στα Χανιά έχουμε εικόνα του τρόπου που ο σεισμός επηρέασε διαφορετικά τμήματα της πόλης – ανάλογο σύστημα προετοιμάζουμε και για το Ηράκλειο, αλλά μας πρόλαβε ο σεισμός. Με δεδομένο ότι η μετασεισμική ακολουθία θα συνεχιστεί για αρκετό διάστημα, καλό θα ήταν να αποφεύγουμε τα παλιά σπίτια και γενικώς τα κτίρια με ζημιές, ακόμα κι αν είναι καινούργιες κατασκευές. Επίσης να προσέχουμε πολύ τις καταπτώσεις ετοιμόρροπων κτιρίων, για να μην έχουμε επανάληψη τραγικών περιστατικών όπως αυτό της Σάμου».
Την ίδια εκτίμηση για το φαινόμενο κάνει και ο Θανάσης Γκανάς, διευθυντής Ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο. «Μας προβληματίζει γιατί δεν περιμέναμε τόσο ισχυρό σεισμό στο συγκεκριμένο σημείο. Υπήρχε μια σεισμική δραστηριότητα από την άνοιξη, που έμοιαζε με σμηνοσειρά, η οποία όμως θα έπρεπε να βαίνει μειούμενη. Τελικά αποδείχθηκε ότι επρόκειτο για προσεισμική ακολουθία».
Σύμφωνα με τον κ. Γκανά, τα ρήγματα στην περιοχή του Ηρακλείου είναι χαρτογραφημένα. Πρόσφατη εικόνα δόθηκε μέσω του ερευνητικού προγράμματος «Ασπίδα» (επιστημονικός υπεύθυνος Κώστας Μακρόπουλος, υπεύθυνος χαρτογράφησης Θανάσης Γκανάς). «Υπάρχουν δύο πιθανά σενάρια για την προέλευση του σεισμού. Το πιθανότερο είναι να προήλθε από το ρήγμα Καστελλίου, αλλά προκειμένου να αποφανθούμε με βεβαιότητα θα πρέπει να περιμένουμε δύο ημέρες τα αποτελέσματα από την επεξεργασία των δορυφορικών εικόνων. Η δεύτερη πιθανότητα είναι να έχει προέλθει από κάποιο “τυφλό” ρήγμα, που δεν έχει δηλαδή εκδήλωση στην επιφάνεια και επομένως δεν το γνωρίζαμε, όπως τα 6,3 Ρίχτερ στο Δαμάσι».
Στην πληγείσα περιοχή μετέβη χθες κλιμάκιο 20 μηχανικών του υπουργείου Υποδομών, για να συμμετάσχει σε ελέγχους κτιρίων και υποδομών (φωτ. ΑΠΕ ΜΠΕ/ΝΙΚΟΣ ΧΑΛΚΙΑΔΑΚΗΣ).
Άρχισαν οι αυτοψίες
Την ίδια ώρα, ομάδες μηχανικών, μεταξύ των οποίων και του υπουργείου Υποδομών, βρίσκονται από νωρίς το πρωί στον δήμο Μινώα – Πεδιάδος στο Ηράκλειο Κρήτης και πραγματοποιούν αυτοψίες στα κτίσματα που έχουν πληγεί από τον σεισμό.
Σύμφωνα με τον υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Χρήστο Στυλιανίδη έχει δοθεί προτεραιότητα στην άμεση ολοκλήρωση της καταγραφής της κατάστασης.
Όπως συμπλήρωσε από το πρωί γίνεται προσπάθεια ενημέρωσης των πολιτών προκειμένου οι πληγέντες να συνεργαστούν και να διαμείνουν σε ξενοδοχειακές μονάδες και σε εγκαταστάσεις κατασκήνωσης κοντά στο Αρκαλοχώρι, σημεία που έχει προβλεφθεί να φιλοξενήσουν κατοίκους της περιοχής.
Σύμφωνα με ενημέρωση από το υπουργείο Υποδομών, σήμερα ενισχύθηκε το δυναμικό (20 είχαν μεταβεί εχθές) και ο αριθμός των μηχανικών του Υπουργείου, ανήλθε σε 56:
10 μηχανικοί του ΟΑΚ ΑΕ
6 μηχανικοί της ΚΤΥΠ ΑΕ
40 μηχανικοί του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών
Οι μηχανικοί κάνουν αποτίμηση των ζημιών στα πληγέντα κτίρια (κατοικίες, δημόσια κτίρια, σχολικές μονάδες, κέντρα υγείας).
