Βασίλης Κωστούλας
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων προειδοποιούσε τις κυβερνήσεις στην Ελλάδα, όπως και την Κομισιόν, τουλάχιστον από το 2014 για τα κενά ασφαλείας στον ελληνικό σιδηρόδρομο. Με αυτόν τον τρόπο τοποθετήθηκε στις ερωτήσεις της «Κ» ο εκτελεστικός διευθυντής του οργανισμού, Γιόζεφ Ντόπελμπαουερ, ο οποίος παραπέμπει στις εκθέσεις που αναδεικνύουν τις αδυναμίες του ελληνικού συστήματος σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Πάντως, διστάζει να συνδέσει ευθέως την τραγωδία στα Τέμπη με τις διαχρονικές καθυστερήσεις στην αναβάθμιση του δικτύου, αναμένοντας να ολοκληρωθεί η έρευνα για τα ακριβή αίτια του δυστυχήματος.
«Με τα χρόνια έχουμε αναφερθεί σε διάφορες πτυχές του ζητήματος. Έχουμε τη νομική υποχρέωση να εκπονούμε κάθε δύο χρόνια μια έκθεση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με βάση τις πληροφορίες που λαμβάνουμε από τις χώρες-μέλη. Έχουμε δημοσιεύσει τις κατατάξεις με βάση τις στατιστικές για τη θνησιμότητα στους σιδηροδρόμους των κρατών-μελών. Εδώ και χρόνια η Ελλάδα κατατάσσεται ανάμεσα στις χώρες με υψηλή θνησιμότητα. Το γεγονός αυτό συνιστά κάθε φορά υπενθύμιση ότι υπάρχουν ανοιχτά ζητήματα τα οποία θα πρέπει να επιλυθούν στο πλαίσιο του ελληνικού συστήματος. Επιπλέον, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας, ελέγχουμε τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ). Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε εντοπίσει μια σειρά ελλείψεων και έχουμε προβεί σε σειρά παρατηρήσεων. Τα έχουμε μοιραστεί με τις ελληνικές Αρχές, οι οποίες ανταποκρίθηκαν με ένα σχέδιο δράσης το οποίο θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή. Έχουμε επίσης εγείρει ανησυχία γύρω από το θέμα της ύπαρξης ενός επίσημου σώματος διερεύνησης για σιδηροδρομικά ατυχήματα. Αυτές είναι σε γενικές γραμμές οι παρατηρήσεις που έχουμε κάνει σε σχέση με την κατάσταση του ελληνικού σιδηροδρόμου. Σας παραπέμπω στις εκθέσεις μας που επισημαίνουν τις αδυναμίες του ελληνικού σιδηροδρομικού συστήματος σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες», αναφέρει στην «Κ» ο κ. Ντόπελμπαουερ, κληθείς να παραθέσει τους τρόπους με τους οποίους ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων (ERA) έχει ελέγξει το ελληνικό δίκτυο. Κληθείς να προσδιορίσει τη χρονική περίοδο μέσα στην οποία έχει απευθύνει τις προειδοποιήσεις προς τις ελληνικές και τις ευρωπαϊκές Αρχές, διευκρινίζει: «Από το 2014, τουλάχιστον. Και επαναλαμβάνουμε αυτές τις εκθέσεις κάθε δύο χρόνια».
«O σιδηρόδρομος είναι ένα πολύ ασφαλές μέσο μεταφοράς παγκοσμίως, ιδίως σε σύγκριση με τις οδικές μεταφορές. Αυτό ισχύει και για την Ελλάδα. Δυστυχώς, κατά καιρούς ερχόμαστε αντιμέτωποι με κάποια καταστροφικά δυστυχήματα όπως αυτό που συνέβη στη χώρα σας», σχολίασε ο κ. Γιόζεφ Ντόπελμπαουερ.
Το Σύστημα Διαχείρισης
Κύρια εκκρεμότητα στο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο είναι η εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Συστήματος Διαχείρισης Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS), το οποίο η Ελλάδα έχει σε δεύτερο χρόνο δεσμευθεί να παραδώσει μέχρι το τέλος του 2023. Βασικό ερώτημα αποτελεί κατά πόσον το δυστύχημα στα Τέμπη θα είχε αποφευχθεί αν το σύγχρονο σύστημα ήταν ήδη ενεργό την ημέρα της τραγωδίας. «Αυτήν τη στιγμή η έρευνα είναι ακόμη σε εξέλιξη. Όσο δεν έχουμε ακόμη καθαρές ενδείξεις ως προς τις ρίζες και τα συμπληρωματικά αίτια του δυστυχήματος, ό,τι και να πούμε θα είναι εικασία. Σίγουρα, η συζήτηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η εφαρμογή ανάλογων συστημάτων ώστε να περιορίζεται ο χώρος για το ανθρώπινο λάθος. Αλλά μέχρι να αποκτήσουμε καθαρές ενδείξεις για το τι συνέβη, δεν μπορούμε να πούμε ακριβώς ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα αν είχαμε σε ισχύ το σύστημα», σημειώνει ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων, ο οποίος για τα επόμενα βήματα εστιάζει στην ολοκλήρωση της έρευνας μέσα από την οποία θα προκύψουν οι κατευθύνσεις «για την ενδυνάμωση του ελληνικού σιδηροδρόμου και την ενίσχυση του ρόλου και της ευθύνης όλων των εμπλεκομένων».
Σε επικίνδυνες σιδηροτροχιές
Σύνολο θανάτων ανά εκατομμύριο σιδηροδρομικών χιλιομέτρων
2018-20: Η Ελλάδα είχε τη χειρότερη επίδοση σε δείγμα 29 χωρών της Ευρώπης.
2010-20: Η Ελλάδα είχε την 7η χειρότερη επίδοση σε δείγμα 25 χωρών της Ευρώπης.
Επίσης, η χώρα έχει τη 2η χειρότερη επίδοση σε ατυχήματα που έχουν σημειωθεί σε σιδηροδρομικές διαβάσεις και την τελευταία στον τομέα των αυτοκτονιών στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
* Οι συγκεκριμένες στατιστικές προκύπτουν από την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων, που δημοσιεύθηκε το 2022.