Τασούλα Καραϊσκάκη
Tα deepfakes, βίντεο ανθρώπων που κάνουν και λένε πράγματα που δεν έχουν πράξει και δεν έχουν εκστομίσει ποτέ, είναι μια θαυμαστή τεχνολογία που δίνει λύσεις π.χ. στον κινηματογράφο, αλλά ταυτόχρονα είναι και ένα ισχυρό όπλο στα χέρια κάθε είδους επιτήδειων και κυβερνοεγκληματιών, που θέλουν να διασπείρουν κατασκευασμένες, ολότελα ψευδείς πράξεις ανυποψίαστων πολιτικών, καλλιτεχνών, αθλητών, διάσημων και άσημων ανθρώπων.
Κατασκευάζονται με σκοπό τη στρέβλωση του δημόσιου διαλόγου, τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης και των εκλογικών διαδικασιών, τη διασπορά πολιτικής προπαγάνδας, ενώ χρησιμοποιούνται και σε απάτες και εκβιασμούς. Πολύ συχνά επίσης δημιουργούνται προκειμένου να διασύρουν συγκεκριμένα άτομα, με περιεχόμενο μη συναινετικού πορνό.
Ερευνα της παγκόσμιας εταιρείας ψηφιακής ασφάλειας Kaspersky αποκάλυψε την τρομακτική ζήτηση για deepfakes στο darknet και τις αστρονομικές τιμές στις οποίες πωλούνται από τους κυβερνοεγκληματίες που τα κατασκευάζουν. Ένα deepfake βίντεο πορνογραφικού περιεχομένου για εκδίκηση ή ένα deepfake βίντεο προσομοίωσης ροών κρυπτονομισμάτων για χρήση σε κρυπτο-απάτες, διάρκειας ενός λεπτού, κοστίζει από 300 έως 20.000 δολάρια.
Η δημιουργία deepfakes υψηλής ποιότητας απαιτεί τεχνική τεχνογνωσία και προηγμένο λογισμικό, γι’ αυτό τα άτομα που επιδιώκουν να δημιουργήσουν ψεύτικα βίντεο για κακόβουλους σκοπούς στρέφονται σε υπηρεσίες δημιουργίας deepfake που είναι διαθέσιμες στο dark web.
H ζήτηση ξεπερνάει την προσφορά
Η έρευνα αποκαλύπτει ότι υπάρχει υψηλή ζήτηση για deepfakes, η οποία ξεπερνάει τη διαθέσιμη προσφορά. Το κόστος δημιουργίας deepfakes ποικίλλει ανάλογα με την πολυπλοκότητα του έργου και την ποιότητα του τελικού προϊόντος. Το υψηλότερο κόστος καταβάλλουν όσοι ζητούν deepfakes συγκεκριμένων στόχων, όπως διασημότητες ή πολιτικά πρόσωπα.
Ένας σημαντικός αριθμός deepfakes υψηλής ποιότητας αφορούν σε δημοφιλείς κρυπτο-απάτες (Cryptostreams ή Fake Crypto Giveaways), όπου οι απατεώνες συλλέγουν κρυπτονομίσματα μεταδίδοντας πλαστά giveaways. Για να δημιουργήσουν αυτά τα deepfakes, οι απατεώνες χρησιμοποιούν πλάνα διασημοτήτων ή συνδυάζουν παλιά βίντεο για να εκκινήσουν ζωντανές ροές σε πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Υπόσχονται να διπλασιάσουν κάθε πληρωμή κρυπτονομίσματος που τους αποστέλλεται και συχνά εμφανίζουν μια προ-δημιουργημένη σελίδα όπου τα θύματα καλούνται να μεταφέρουν από 2.500 έως 1.000.000 XRP, με την υπόσχεση διπλασιασμού της πληρωμής τους. Οι χρήστες που εμπλέκονται σε αυτήν την απάτη ενδέχεται να χάσουν από 1.000 έως 460.000 δολάρια.
Τα deepfakes με πορνογραφικό περιεχόμενο στοχεύουν, πέρα από την εκδίκηση και στον εκβιασμό των ανθρώπων που εμφανίζονται σε αυτά. Τα κατασκευάζουν κυβερνοεγκληματίες επί παραγγελία ή πωλούν στους πελάτες τους εγχειρίδια κατασκευής τους. Με αυτά οι αγοραστές τους εκβιάζουν τα ανυποψίαστα θύματά τους, προκαλώντας τους, πέρα από τη συναισθηματική και τεράστια οικονομική βλάβη.