Του Βασίλη Νέδου
Το δίμηνο μορατόριουμ στην Ανατολική Μεσόγειο, με πρωτοβουλία του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, φαίνεται να προκαλεί περισσότερο ενδιαφέρον εκτός της χώρας παρά μέσα σε αυτήν. Εξαίρεση αποτελούν οι επικρίσεις παραγόντων όπως ο απόστρατος ναύαρχος Τσιχάτ Γιαϊτσί, ο οποίος είναι ο ιδεολογικός «πατέρας» της ναυτικής στρατηγικής της Τουρκίας που κατέληξε να έχει το σχήμα της αποκαλούμενης «Γαλάζιας Πατρίδας».
Ο Τούρκος απόστρατος, μέσω του λογαριασμού του think tank του οποίου ηγείται (Τουρκικό Κέντρο Θαλάσσιας και Παγκόσμιας Στρατηγικής), ανέφερε: «Οι φόβοι μας έγιναν πραγματικότητα! Ο πρώτος σταθμός υπηρεσίας του γεωτρύπανου “Αμπντούλ Χαμίτ Χαν” είναι η γεώτρηση Γιορουκλέρ-1, 55 χιλιόμετρα ανοικτά του Γκαζί Πασά. Δηλαδή, εντός του χάρτη της Σεβίλλης, που μας παγιδεύει μέσα στον κόλπο της Αττάλειας… Δεν ξέρουμε τι να πούμε».
Ο χάρτης της Σεβίλλης αποτελεί ένα έγγραφο το οποίο παρουσιάζει τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες (ΑΟΖ) Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας στη μέγιστη πιθανή έκτασή τους στην Ανατολική Μεσόγειο και θεωρείται από τους Τούρκους δείγμα ελληνικού «επεκτατισμού». Οι επικρίσεις του κ. Γιαϊτσί έχουν βέβαια περιορισμένη αξία, καθώς ο απόστρατος ναύαρχος (ο οποίος βρέθηκε εκτός στρατεύματος με… αθόρυβη πρωτοβουλία του υπουργού Εθνικής Αμυνας Χουλουσί Ακάρ που δεν επιθυμούσε ανεξάρτητο πόλο ηγεσίας στο ναυτικό της γείτονος) δεν διαθέτει κάποιο σημαντικό πολιτικό εκτόπισμα, παρά τις προσπάθειές του προς αυτή την κατεύθυνση.
Την ίδια στιγμή, πάντως, τα μηνύματα που αποστέλλονται προς την Αθήνα από την Αγκυρα συντείνουν προς τη διατήρηση μιας στρατηγικής, χαμηλής μεν, υπαρκτής δε, έντασης. Με την πρακτική διαρκούς δημοσίευσης βίντεο τα οποία στο σύνολό τους έχουν ληφθεί από UAV, το Λιμενικό Σώμα κατηγορείται για βίαιες επαναπροωθήσεις. Βέβαια, το μήνυμα αυτό εμπεριέχει και μια άλλη διάσταση, καθώς ουσιαστικά κοινοποιεί, εν είδει ψυχολογικής επιχείρησης, ότι τα τουρκικά UAV μπορούν να έχουν 24 ώρες το 24ωρο επιχειρησιακή εικόνα στο Αιγαίο. Ενώ και χθες, παρότι καταγράφηκε ένας σχετικά μικρός αριθμός παραβιάσεων (13), επτά από αυτές κατέληξαν σε εικονικές αερομαχίες ανάμεσα σε ελληνικά και τουρκικά μαχητικά.
