Kathimerini.gr
Την αυστηρότερη ποινική μεταχείριση όσων συλλαμβάνονται για ρίψη μολότοφ σε συγκεντρώσεις προωθεί η Κυβέρνηση της χώρας με τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή στο περιθώριο του σχεδίου νόμου του υπουργείου Δικαιοσύνης για τον νέο ποινικό κώδικα.
Το άρθρο 2 της σχετικής τροπολογίας με τίτλο «Κατασκευή και κατοχή εκρηκτικών και εμπρηστικών υλών» ορίζει επί λέξει ότι «όποιος κατασκευάζει, προμηθεύεται ή κατέχει εκρηκτικές ή εμπρηστικές ύλες, βόμβες ή μηχανισμούς από τις οποίες μπορεί να προκληθεί κίνδυνο για άνθρωπο τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών».
Επίσης, σύμφωνα με τη δεύτερη παράγραφο του σχετικού άρθρου, ως επιβαρυντική περίσταση που τιμωρείται με ποινή κάθειρξης έως 10 χρόνια αναφέρεται η παρουσία σε δημόσια συνάθροιση. «Η πράξη της προηγούμενης παραγράφου τιμωρείται με κάθειρξη έως δέκα έτη εάν ο υπαίτιος την τελεί ενώ συμμετείχε σε δημόσια συνάθροιση πλήθους ή αφορά στην κατοχή μεγάλης ποσότητας των ανωτέρω υλικών ή αντικειμένων», αναφέρεται.
Η τροπολογία στο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης συντάχθηκε κατόπιν συνεννόησης με το συναρμόδιο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Σε ότι αφορά το πρώτο σκέλος της τροπολογίας στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται ότι «το πρόβλημα εντοπίζεται στην ποινική προβληματική για την έννοια των εκρηκτικών υλών με εμπρηστικό αποτέλεσμα, η οποία επιλύεται με τη συμπερίληψη στα επικίνδυνα αντικείμενα και των εμπρηστικών υλών και των μηχανισμών».
Σε ότι αφορά αντίστοιχα στις δημόσιες συναθροίσεις, στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται ότι «συχνά συμμετέχουν σε δημόσιες συναθροίσεις, πρόσωπα που φέρουν τα εν λόγω επικίνδυνα μέσα πρόκλησης έκρηξης και εμπρησμού, με σκοπό τη χρήση τους».
Οι προωθούμενες αλλαγές έρχονται λίγες ημέρες πριν από τις εκδηλώσεις για τις επετείους του Πολυτεχνείου (17 Νοέμβρη) και της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου (6η Δεκεμβρη) για τις οποίες εκφράζονται από την Αστυνομία φόβοι για πρόκληση επεισοδίων.
Ισόβια για βιασμό ανηλίκων και βαριά εγκλήματα
Βαρύτερες ποινές για σειρά αδικημάτων προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης που κατατέθηκε στη Βουλή.
Με βάση την τροπολογία, για εγκλήματα όπως ανθρωποκτονία, βιασμός, θανατηφόρος ληστεία η προβλεπόμενη ποινή θα είναι ισόβια κάθειρξη. Περαιτέρω αυστηροποιούνται τα αδικήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής που τελούνται είτε σε βάρος ενηλίκων είτε σε βάρος ανηλίκων.
Όσον αφορά στους ανηλίκους, η αυστηροποίηση συνίσταται τόσο στην αναδιαμόρφωση και διεύρυνση των ηλικιακών ορίων, όσο και στην τυποποίηση ως κακουργημάτων συγκεκριμένων αδικημάτων. Για την αποπλάνηση ανηλίκων, την αιμομιξία κ.ά. η προβλεπόμενη ποινή θα είναι κάθειρξη έναντι της φυλάκισης. Προβλέπεται ρητά για πρώτη φορά η περίπτωση βιασμού σε βάρος ανηλίκου με ποινή τα ισόβια.
Αναμόρφωση του πλαισίου για τις πρόωρες αποφυλακίσεις
Η τροπολογία προβλέπει την αναμόρφωση του πλαισίου για τις υπο όρους απολύσεις. Στόχος, να αποτραπούν περιπτώσεις γρήγορων αποφυλακίσεων κατάδικων για σοβαρά αδικήματα. Συγκεκριμένα, εισάγονται αντικειμενικά κριτήρια ως προς τον υπολογισμό του κατώτατου ορίου έκτισης της ποινής είτε με ευεργετικό υπολογισμό στα 4/5 από τα 3/5 είτε με πραγματική έκτιση αυξάνοντας τα κατώτατα όρια τόσο για την ποινή της κάθειρξης στα 3/5 της ποινής, αντί 2/5 που ισχύει σήμερα όσο και για την ποινή της ισόβιας κάθειρξης από τα 16 στα 18 έτη.
Παράλληλα για μείζονος απαξίας αδικήματα δεν θα υφίσταται η δυνατότητα κατ’ οίκον έκτισης της ποινής με ηλεκτρονική επιτήρηση (βραχιολάκι) ενώ ταυτόχρονα τίθενται στον φυσικό δικαστή ενδεικτικά κριτήρια, τα οποία οφείλει να λάβει υπόψη του ώστε αιτιολογημένα να καταλήξει στην απόφαση περί πραγματικού ή μη σωφρονισμού του καταδικασθέντος και κατ΄ επέκταση στην απόλυση αυτού υπό τον όρο της ανάκλησης.
Τι προβλέπεται για το #metoo;
Σχετικά με τα εγκλήματα κατά της προσωπικής ελευθερίας, της γενετήσιας ελευθερίας και της οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, όταν τελούνται σε βάρος ανηλίκων, αλλάζει ο χρόνος έναρξης της παραγραφής προκειμένου να ξεκινά η προθεσμία της παραγραφής τους από την ενηλικίωση του ανηλίκου με παρέκταση ενός επιπλέον έτους εφόσον πρόκειται για πλημμέλημα ή τριών επιπλέον ετών εφόσον πρόκειται για κακούργημα.
Επιπλέον τα αδικήματα της προσβολής της γενετήσιας αξιοπρέπειας στον εργασιακό χώρο και της προσβολής της γενετήσιας ευπρέπειας για τους ανήλικους θα διώκονται πλέον αυτεπάγγελτα.
Αναφορικά με την αιμομιξία, αναβιβάζεται σε κακούργημα και το αδίκημα της τέλεσης γενετήσιων πράξεων με ανήλικους (αποπλάνηση) θα τιμωρείται ως κακούργημα σε όλες τις μορφές του.
Αυξάνεται η ποινή φυλάκισης για το αδίκημα κλοπής
Αυξάνεται η προβλεπόμενη ποινή για το αδίκημα της κλοπής το οποίο τιμωρείται σήμερα με φυλάκιση έως 3 ετών.
Σύμφωνα με την τροπολογία, στον δράστη μπορεί να επιβληθεί ανάλογα με τις συνθήκες τέλεσης, την αξία του κλοπιμαίου αντικειμένου κ.ά. φυλάκιση έως πέντε ετών.
Αναφορικά με το έγκλημα της υπεξαίρεσης αυξάνεται το κατώτατο όριο της προβλεπόμενης ποινής στην περίπτωση κατά την οποία το αντικείμενό της υπεξαίρεσης είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας. Θα προβλέπεται φυλάκιση τουλάχιστον 3 μηνών και χρηματική ποινή.
Στις υποθέσεις απάτης, προστίθεται και μια ενδιάμεση κατηγορία ποινικού κολασμού της απάτης ιδιαίτερα μεγάλης αξίας, που τιμωρείται με την ποινή της φυλάκισης τουλάχιστον τριών μηνών και χρηματικής ποινής.
Στο έγκλημα της τοκογλυφίας, προβλέπεται αύξηση του κατώτατου και ανώτατου ορίου της ποινής με την απειλούμενη ποινή να κυμαίνεται από 6 μήνες έως 5 έτη στην πλημμεληματική μορφή του αδικήματος, ενώ πλέον προστίθεται και κακουργηματική μορφή αυτού που θα τιμωρείται με κάθειρξη πέντε έως 8 ετών και με χρηματική ποινή.
Αλλαγή στον τρόπο εξέτασης των θυμάτων
Ο νέος κώδικας προβλέπει αλλαγή στον τρόπο εξέτασης των θυμάτων ώστε να αποφεύγεται η δευτερογενής θυματοποίησή τους, ενώ προβλέπεται η δυνατότητα της κατά προτεραιότητα διεξαγωγής της κύριας ανάκρισης και εισαγωγής τέτοιων υποθέσεων στο ακροατήριο.
Περιστατικά βίας στην εργασία
Σχετικά με το αδίκημα της προσβολής της γενετήσιας αξιοπρέπειας στον εργασιακό χώρο, για την κίνηση της ποινικής δίωξης από τον εισαγγελέα, αρκεί η καταγγελία στην αρχή της αξιόποινης πράξης εντός πέντε ετών. Δεν απαιτείται πλέον η τήρηση της διαδικαστικής προϋπόθεσης της υποβολής της εγκλήσεως εντός τριμήνου.
Κακούργημα ο εμπρησμός δάσους
Το αδίκημα του εμπρησμού δάσους τιμωρείται ως κακούργημα, ενώ προστίθεται και επιβαρυντική περίσταση κολασμού του εν λόγω αδικήματος όταν η συμπεριφορά του δράστη είχε ως επακόλουθο σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Διασπορά fake news
Η αλλαγή που προβλέπεται στο άρθρο 191 του ΠΚ με το άρθρο 36 του νομοσχεδίου, σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης, εξυπηρετεί την προστασία της δημόσιας υγείας σε καιρούς πανδημικής κρίσης και τη θωράκιση της δημοκρατίας έναντι της διοχέτευσης και άσκοπης αναπαραγωγής ψευδών ειδήσεων, ιδίως όταν αυτοί οι λόγοι δημοσίου συμφέροντος αγγίζουν την προστασία της δημόσιας υγείας και την ανθρώπινη ζωή. Ωστόσο, για τη συγκεκριμένη διάταξη το επιστημονικό συμβούλιο της Βουλής εκφράζει προβληματισμό για το εύρος που καταλαμβάνει.