Του Αντρέα Γιωργαλλά
Η υπόθεση με τις ανήλικες που αφορούσε ληστεία 64χρονου εξελίχθηκε τελικά σε υπόθεση σεξουαλικής κακοποίησης και παρενόχλησης με τις ύποπτες να μετατρέπονται σε θύματα. Η Αστυνομία σε πρώτο χρόνο τόνιζε ότι από τις καταθέσεις δεν προκύπτουν στοιχεία που να στρέφουν τις έρευνες προς τον 64χρονο όμως με βάση τη λογική εγείρονταν ερωτήματα για τις σχέσεις που είχε ο 64χρονος με μία 16χρονη και μία 15χρονη, ενώ ο ισχυρισμός ότι βγήκαν για μόνο για φαγητό δεν έπειθε. Τελικά η κατάθεση 18χρονης συλληφθείσας για την υπόθεση έστρεψε την ερεύνα προς τον 64χρονο. Μέσα σε όλα αυτά μάθαμε ότι οι ανήλικες διέμεναν σε στέγες ανήλικων, ήταν από την επίβλεψη των Κοινωνικών Υπηρεσιών, ενώ δεν ήταν η πρώτη φορά που είχαν δηλωθεί ως ελλείπουσες. Μάλιστα, σύμφωνα με δημοσιεύματα η μία από τις εμπλεκόμενες ανήλικες ήταν ελλείπουσα για 19 μέρες.
Ελλείπουσες, κοινωνικές υπηρεσίες και Αστυνομία, ένα τρίπτυχο που επαναφέρει στη μνήμη μας υποθέσεις σοβαρές που θα έπρεπε να μας κάνουν Προμηθείς και όχι Επιμηθείς. Υποθέσεις στις οποίες τα κενά και οι παραλείψεις άφησαν γυναίκες και παιδιά έρμαια ενός κατά συρροή δολοφόνου. Όταν οι ανακοινώσεις από την Αστυνομία για ανήλικες ελλείπουσες από στέγες ανηλίκων έρχονταν με μεγαλύτερη συχνότητα στα ηλεκτρονικά μας ταχυδρομεία θεωρήσαμε ότι έπρεπε να ψάξουμε το θέμα, θέτοντας στους αρμοδίους μια σειρά ερωτημάτων, α) γνωρίζετε πού πηγαίνουν οι ανήλικοι; β) εντοπίζονται από την Αστυνομία ή επιστρέφουν από μόνοι τους; γ) ξεκινάει έρευνα σχετικά με ποιους συναναστρέφονται; Δυστυχώς πάντα συναντούσαμε ένα «τοίχο» και απροθυμία από τους αρμόδιους να μιλήσουν για την ουσία του ζητήματος. Απαντήσεις που γενικές, ήξεις, αφήξεις και πάντα στο ύφος, «οι στέγες δεν είναι φυλακές» και «δεν μπορούμε να δώσουμε πληροφορίες που αφορούν ανήλικους». Αναμφίβολα τα προσωπικά δεδομένα ανήλικων και οι πληροφορίες για τέτοιες υποθέσεις πρέπει να τυγχάνουν προσεχτικών χειρισμών και δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάποιος που να υποστηρίζει ότι αυτές οι δομές θα πρέπει να λειτουργούν ως φυλακές. Όμως αυτή η επιλεκτική ευαισθησία κρύβει από πίσω της υπεκφυγές που φανέρωναν την αδυναμία των κρατικών υπηρεσιών να προστατεύσουν αποτελεσματικά ανήλικους, οι οποίοι, όπως βλέπουμε από τη συγκεκριμένη υπόθεση (και όχι μόνο), είναι πολύ εύκολο να οδηγηθούν σε παραβατικές συμπεριφορές αλλά το πιο σημαντικό να μετατραπούν σε θύματα.
Κλισέ εκφράσεις, αδυναμία άσκησης καθηκόντων, πρωτόκολλα λειτουργίας για τους τύπους και υπηρεσίες που τρέχουν συνεχώς πίσω από τα γεγονότα. Η αναποτελεσματικότητα όσων βρίσκονται σε θέση ευθύνης ώστε να δημιουργήσουν τους μηχανισμούς που θα λειτουργήσουν υπέρ των αδυνατών μάς υπενθυμίζουν ξανά πόσο βραχυκυκλωμένες είναι αρκετές κρατικές υπηρεσίες. Δυστυχώς σε παρόμοιας φύσεως υποθέσεις το θύμα θυματοποιείται είτε με τον τρόπο που λαμβάνονται οι καταθέσεις, είτε με την επιδερμική παρακολούθηση από τις Κοινωνικές Υπηρεσίες, είτε με τις πληροφορίες που διοχετεύονται και δημοσιεύονται στα ΜΜΕ.
Οι ευθύνες υπάρχουν, αλλά σπάνια αποδίδονται, αφού σχεδόν πάντα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μακροχρόνιες εσωτερικές έρευνες που συνήθως δεν δημοσιεύονται και σε ελάχιστες περιπτώσεις έχουν αποτέλεσμα. Το να βρεθεί κάποιος ή κάποιοι προ των ευθυνών τους θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ώστε την επόμενη φορά που θα γίνει κάτι κάποιος να σκεφτεί διπλά στο να μην κάνει σωστά τη δουλειά του. Έχουμε αναφέρει και στο παρελθόν πόσο σημαντικό είναι να υπάρχουν τα σωστά αντανακλαστικά από άτομα που βρίσκονται σε νευραλγικές θέσεις πόσο μάλλον όταν βρίσκονται σε θέσεις που έχουν να κάνουν με ανθρώπινές ζωές. Το ζητούμενο δεν είναι απλώς η κατάληξη αυτής της υπόθεσης αλλά το γεγονός ότι για ακόμη μία φορά αυτοί που έπρεπε δεν έστρεψαν την προσοχή τους στα εν δυνάμει θύματα.
Δυστυχώς, για ακόμη μία φορά αποδεικνύεται ότι δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας, ότι τα κενά που υπήρχαν συνεχίζουν να υπάρχουν, ότι οι ελλείπουσες αυτή τη φορά εντοπίστηκαν αλλά σε ποια ψυχολογική και σωματική κατάσταση; Και ότι δυστυχώς στο πρόσφατο παρελθόν ελλείπουσες εντοπίστηκαν δολοφονημένες επειδή κάποιοι απλώς δεν έκαναν σωστά τη δουλειά τους.
giorgallasa@sppmedia.com