Του Αντρέα Γιωργαλλά
Τίτλοι τέλους για το Μακάρειο μετά από 47 χρόνια λειτουργίας με τις ιστορίες που το συνοδεύουν να είναι πολλές. Μπορεί πλέον να είναι ένα γήπεδο-φάντασμα, να μην θυμίζει τίποτα από τις ένδοξες μέρες που έζησε αλλά όσοι πέρασαν από το Μακάρειο εντός και εκτός γηπέδου έχουν μια ιστορία να πουν. Μπορεί μετά από σχεδόν μισό αιώνα να μπαίνει λουκέτο, μπορεί οι «γερασμένες» του εγκαταστάσεις να φωνάζουν ότι δεν αντέχουν άλλο, όμως οι αναμνήσεις των πρωταγωνιστών θα το κρατούν ζωντανό και λαμπερό στην μνήμη του φίλαθλου κόσμου.
Γιώργος Σαββίδης
Εκεί ξεκίνησε το ειδύλλιο με την γυναίκα μου
Σύντομος και περιεκτικός ήταν ο παλαίμαχος ποδοσφαιριστής της Ομόνοιας και της ΑΕΚ Αθηνών κύριος Γιώργος Σαββίδης. Μπορεί τα γκολ, οι μπαλιές και οι επελάσεις σου στο Μακάρειο να είναι πολλές όμως το πρώτο πράγμα του έρχεται στο μυαλό είναι πως το 1982 εκεί γνώρισε την σύζυγό του Έλενα. Θυμάται ότι στον τελικό εκείνης της χρονιάς με τον Απόλλωνα, η Έλενα που ήταν γειτόνισσα του Κοντογιώργη (πρώην ποδοσφαιριστή της Ομόνοιας) πήγε στο γήπεδο. Για την ιστορία να πούμε ότι σε εκείνο το παιχνίδι ο κύριος Σαββίδης πέτυχε δύο γκολ, αναδείχτηκε «Μr. Κύπελλο» ενώ η συν΄έχεια συναντήθηκε με την Έλενα στο νυχτερινό κέντρο που πήγαν οι παίκτες της Ομόνοιας να γιορτάσουν την κατάκτηση του τίτλου. Στο τι σημαίνει για τον ίδιο το Μακάρειο μας είπε, «ήταν η έδρα μας, το σπίτι μας» ενώ ως την πιο σημαντική στιγμή στην καριέρα του χαρακτήρισε την τιμητική του το 1994-95 με την ΑΕΚ Αθηνών με το Μακάρειο να είναι κατάμεστο.
Νίκος Παντζιαράς
Νίκος Παντζιαράς και Κλείτος Ερωτοκρίτου, τη σεζόν 1984-85.
«Αιώνιοι» αντίπαλοι στο γήπεδο αλλά φίλοι μέχρι σήμερα
Ένας από τους κορυφαίους αμυντικούς του ΑΠΟΕΛ αλλά και γενικότερα των κυπριακών γηπέδων μας περιέγραψε την δική του εμπειρία για τα όσα βίωσε στο Μακάρειο. «Η πρώτη χρονιά του γηπέδου την περίοδο 1978-79 ήταν για εμάς πολύ καλή αφού κατακτήσαμε το κύπελλο. Το Μακάρειο, ο κόσμος, ειδικά στα παιχνίδια με την Ομόνοια μας έδινε κουράγιο και δύναμη για να δώσουμε όλο μας το είναι», αναφέρει ο κύριος Νίκος Παντζιαράς και προσθέτει, «ήταν τόση η μαζικότητα στα ντέρμπι που έμπαινες στο γήπεδο και ένιωθες υποχρέωση για αυτό τον κόσμο να προσφέρεις θέαμα». Για την ιστορία που ξεχωρίζει και θυμάται ο εμβληματικός αμυντικός του ΑΠΟΕΛ μας είπε, «Με τον Φίλιππο Δημητρίου (μέσος) που αγωνιζόταν στην Ομόνοια είχαμε πολλές κόντρες μέσα στο γήπεδο αλλά παραμένουμε φίλοι μέχρι σήμερα. Σε ένα παιχνίδι στο Μακάρειο με ισοπαλία και νίκη πιάναμε τον πρωτάθλημα, προηγούμασταν 1-0 και στο πρώτο ημίχρονο δέχτηκα ένα χτύπημα πάνω στην φάση από τον Δημητρίου με αποτέλεσμα να τραυματιστώ. Τρεις γιατροί μου είπαν ότι δεν πρέπει να αγωνιστώ στο 2ο ημίχρονο αλλά έσφιξα τα δόντια και με δική μου ευθύνη μπήκα και έπαιξα». Τελικά το ΑΠΟΕΛ ισοφαρίστηκε αλλά κατάφερε να πανηγυρίσει το πρωτάθλημα.
Νίκος Παναγιώτου
Η στιγμή που έκρινε τον τίτλο
Μια από τις πιο εμβληματικές στιγμές στην ιστορία του γηπέδου ήταν το χαμένο πέναλτι του Ράουφμαν απέναντι στην Ανόρθωση και τον Νίκο Παναγιώτου που έδωσε και το πρωτάθλημα στην ομάδα της Αμμοχώστου. Για την ιστορία το παιχνίδι έληξε ισόπαλο 2-2 με την Ομόνοια να προηγείται δύο φορές και την Ανόρθωση να ισοφαρίζει.
Ένα εκ των πρωταγωνιστών, ο Νίκος Παναγιώτου μίλησε στην «Κ» και έδωσαν την δική του οπτική για τα όσα έζησε εκείνη την μέρα αλλά και τα συναισθήματα που του γεννούσε το συγκεκριμένο γήπεδο.
«Δέος»
Ο επί σειρά ετών τερματοφύλακας της Ανόρθωσης και «σημαία» της ομάδας μας είπε ότι το δέος είναι η λέξη που χαρακτηρίζει τα όσα έζησε στο Μακάρειο ως οπαδός και ως ποδοσφαιριστής. «Το Μακάρειο το έζησα πρώτα ως οπαδός της Ανόρθωσης που έβλεπε τα ινδάλματα του να αγωνίζονται και μετά ως τερματοφύλακας. Η πρώτη μου εμπειρία ήταν με την δεύτερη ομάδα την περίοδο 86-87 ενώ το ντεμπούτο μου σε αγώνα πρωταθλήματος ήταν σε ηλικία 19 ετών το 1989 κόντρα στην Ομόνοια όπου χάσαμε 4-0, που δεν ήταν και ότι καλύτερο», δήλωσε ο Νίκος Παναγιώτου αναπολώντας τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα στην «καυτή» έδρα του Μακαρείου. «Ήταν ένα γήπεδο που γούσταρες να παίζεις, ήταν ένα γήπεδο που βλέπαμε από μικροί τους ποδοσφαιρικούς μας ήρωες και μετά γίναμε εμείς τα ινδάλματα κάποιων άλλων. Μπορεί η κερκίδα να ήταν μακριά αλλά ένιωθες τους οπαδούς να είναι στο σβέρκο σου. Έπαιξα και στο ΓΣΠ που οι φίλαθλοι ήταν πιο κοντά αλλά αυτό που γινόταν στο Μακάρειο ήταν κάτι διαφορετικό», είπε για την ατμόσφαιρα που δημιουργούσαν οι οπαδοί.
«Θα χαθώ ή θα αναστηθώ»
Από το 4-0 του 1989 η συζήτηση μας έφερε στο 1998 όπου ο Νίκος Παναγιώτου πέρασε μέσα σε λίγα λεπτά από την κόλαση στον παράδεισο. «Από ζέσταμα ήταν μια εμπειρία αξέχαστη, ένιωθες τον παλμό, άκουγες τα συνθήματα, ένιωθες τον κόσμο. Την ώρα που διαμαρτυρόμουν, που δεν είχα δικαίωμα γιατί ήταν “πεναλτάρα” αλλά εκείνη την ώρα νόμιζα ήταν ανύπαρκτο, έλεγα στον Λούη (διαιτητή), ότι θα το πιάσω. Το πίστευα και τα κατάφερα», λέει ανακαλώντας στην μνήμη του μια από τις σημαντικότερες ποδοσφαιρικές που έζησε ο ίδιος αλλά και το φίλαθλο κοινό στο γήπεδο της πρωτεύουσας. Σχολιάζοντας το πως ένιωσε για το κλείσιμο του γηπέδου ο Νίκος Παναγιώτου είπε ότι, «ένα σφίξιμο η καρκιά μου έκαμε», προσθέτοντας ότι αναγνωρίζει την ανάγκη για εκσυγχρονισμό όμως πιστεύει ότι για να διατηρηθεί η ποδοσφαιρική ιστορία πρέπει να γίνει ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο στον συγκεκριμένο χώρο.
Σάββας Κοσιάρης
Το πέναλτι, ο τίτλος και οι στιγμές
ΑΠΟΕΛ-Ομόνοια (Σαββίδης, Κλεάνθους, Ν. Παντζιαράς, Γιώργος Παναζιαράς τερμ, Σπας Τζεβίζοφ).
Στην Καθημερινή μίλησε και ο αθλητικογράφος Σάββας Κοσιάρης για να μας δώσει τις δικές του εμπειρίες και συναισθήματα. Σε ερώτηση μας για την πρώτη του εμπειρία από το Μακάρειο επαγγελματική/προσωπική, ο κύριος Κοσιάρης μας είπε, «με την ιδιότητα του απλού φιλάθλου είχα την πρώτη μου εμπειρία από Μακάρειο στάδιο και μάλιστα δεν ήταν ποδοσφαιρική. Αφορούσε στο στίβο και τη διοργάνωση της πρώτης διεθνούς συνάντησης που έφερε και το όνομα του Μακαρίου. Τα εγκαίνια του σταδίου είχαν γίνει στις 30 Αυγούστου 1978 και δεν μπορούσα παρευρεθώ αφού υπηρετούσα τις τελευταίες ημέρες της στρατιωτικής μου θητείας. Απολύθηκα αρχές Σεπτεμβρίου και στις 30 του μήνα, ημέρα Σάββατο, έζησα το καινούργιο στάδιο της πρωτεύουσας. Ακολούθησε η φίλαθλη εμπειρία σε ποδοσφαιρικούς αγώνες , ανάμεσα στους οποίους και το θρυλικό 4-0 της Ομόνοιας επί του Άγιαξ το 1979! Αυτή η σχέση κράτησε μέχρι το 1980 όταν και άρχισα συστηματικά πια την δημοσιογραφική κάλυψη γεγονότων, πρώτα στον γραπτό Τύπο και αργότερα στην τηλεόραση».
Στην πολυετή καριέρα του στον χώρο ο κύριος Κοσιάρης έζησε πολλές και σημαντικές στιγμές στο συγκεκριμένο στάδιο λέγοντας μας ότι, «σημαδιακές στιγμές στο επαγγελματικό επίπεδο είναι πολλές και η επιλογή κάποιων ενδεχομένως να αδικεί άλλες. Όπως για παράδειγμα τα γκολ του Σπας Τζεβίζοφ, του Ιαν Μουρς, του δικού μας του Γιώργου Σαββίδη και του Γιάννου Ιωάννου… Ωστόσο, μπορώ να σημειώσω ότι ιστορική στιγμή ήταν ασφαλώς το πρώτο παιχνίδι που η τηλεόραση του ΡΙΚ μετέδωσε απευθείας από το Μακάρειο στάδιο, έχοντας την ευθύνη να το περιγράψω. Ήταν ο τελευταίος αγώνας του πρωταθλήματος, Ομόνοια-Απόλλων, τον Μάιο του 1993, στον οποίο θα κρινόταν και ο τίτλος ανάμεσα στις δύο ομάδες. Νίκησε με 2-0 η Ομόνοια και αναδείχθηκε πρωταθλήτρια. Ούτε βέβαια και το πέναλτι του Ράουφμαν που απέκρουσε ο Παναγιώτου και έκρινε τον τίτλο του 1998 υπέρ της Ανόρθωσης, μπορεί να ξεχαστεί. Και μάλιστα εκείνο τον αγώνα τον μεταδίδαμε τηλεοπτικά μαζί με τον Γιώργο Λογίδη, οπότε αυξάνονται οι λόγοι της σημαντικότητας!!!».
Οι «Αιώνιοι» στην ίδια κερκίδα
Ξιούρουππας – Κλεάνθους.
Επίσης ρωτήσαμε αν έπρεπε να συνοψίσει τα σημεία αναφοράς ποια θα ήταν αυτά, «όσα η θύμηση κρατεί στο χρόνο χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια, γίνονται συνήθως και σημεία αναφοράς. Δεν μπορεί λοιπόν να μην είναι σημείο αναφοράς στην ιστορία του Μακαρείου, η σχεδόν συνύπαρξη στην κεντρική εξέδρα, σε αρκετά παιχνίδια ΑΠΟΕΛ-Ομόνοιας, των οπαδών των δυο ομάδων. Συνύπαρξη που έστελνε το μήνυμα «άμα θέλουμε, μπορούμε!». Δυνατό σημείο αναφοράς και η διοργάνωση από την Κύπρο, τον Μάιο του 1989, των Αγώνων Μικρών Κρατών Ευρώπης. Ήταν η πρώτη φορά που η λαβωμένη μας πατρίδα βίωνε τέτοιες συγκλονιστικές στιγμές σε ένα στάδιο! Στιγμές που έφτιαξαν οι αθλητές στο γήπεδο μα προπαντός οι απλοί άνθρωποι στις εξέδρες με την δίψα τους να φωνάξουν «είμαστε εδώ, θα ζήσουμε»! Τρίτο σημείο αναφοράς, η κοσμοσυρροή που καταγράφηκε στον επαναληπτικό αγώνα Ομόνοιας – Άντερλεχτ για το Κύπελλο Πρωταθλητριών του 1985. Η Ομόνοια είχε χάσει στον πρώτο αγώνα μόλις με 1-0 και οι φίλοι της πίστεψαν στην πρόκριση. Η κάθοδός τους στο Μακάρειο προκάλεσε πρωτοφανή, όντως, κοσμοσυρροή! Έχασε τελικά η Ομόνοια με 3-1 αλλά η εικόνα του κόσμου της είναι αυτή που έμεινε στην ιστορία. Κι είναι κι ένα άλλο σημείο αναφοράς που κρατώ, γιατί επηρέασε όμορφα την πορεία μου. Ήταν οι Παγκύπριοι Ειδικοί Ολυμπιακοί αγώνες που έγιναν στο Μακάρειο το 1990 και τους οποίους κάλυψα ολοκληρωμένα για την τηλεόραση του ΡΙΚ. Ήταν και η αρχή μιας γλυκιάς σχέσης με παιδιά των Ειδικών Ολυμπιακών που αντέχει ίσα και σήμερα!
Ιστορία του τόπου
Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α, Χρυσόστομος Σοφιανός Υπουργός Παιδείας, Σπύρος Κυπριανού Πρόεδρος Δημοκρατίας, Κίκης Λαζαρίδης Πρόεδρος ΚΟΑ, και δεξιά ο Αντώνης Παπαδόπουλος Προϊστάμενος Φυσικής αγωγής Υπ. Παιδείας.
Θα μπορούσε να χωρέσεις σε τρείς λέξεις τι σημαίνει το Μακάρειο; «Δεν χωρά σε τρεις λέξεις η ιστορία ενός σταδίου που είναι ταυτισμένο με την ίδια την ιστορία του τόπου μας στην πιο τραγική της περίοδο. Το στάδιο άρχισε να ανεγείρεται, σαν «Ολυμπιακό στάδιο» δυο χρόνια πριν από την τραγωδία του 1974. Ολοκληρώθηκε μετά από αυτήν αναλαμβάνοντας να καλύψει και ανάγκες αθλητικών υποδομών που χάθηκαν στην κατεχόμενη γη μας. Φέροντας πια το όνομα ενός ανθρώπων που επίσης ήταν σημείο αναφοράς στην ιστορία του τόπου. Τώρα μπορούμε να βρούμε και τις τρεις λέξεις- Ιστορία του τόπου»!
Τίτλοι τέλους
Κλείνοντας ο κύριος Κοσιάρης μας είπε, «σίγουρα δεν μου προκαλεί έκπληξη γιατί αφήσαμε από καιρό να εξελιχθεί έτσι η κατάσταση. Κι επειδή θήτευσα και στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΚΟΑ, ξέρω πόσο πολύ μας απασχόλησε και τότε η τύχη του. Και μπορώ εδώ να αποκαλύψω ότι λίγο μετά το 2010 είχαμε ενώπιον μας μια εξαιρετικά ολοκληρωμένη πρόταση αξιοποίησης του Μακάρειου σταδίου, την οποία υπέβαλε ο τότε Πρόεδρος του σωματείου ΑΠΟΕΛ, Χριστόφορος Ποταμίτης. Δεν προχωρήσαμε όχι μόνο γιατί εξαντλείτο η θητεία μας αλλά και γιατί υπήρχαν οι ίδιοι λόγοι που ισχύουν και σήμερα, δυσκολεύοντας την εκχώρηση κρατικών χώρων σε ιδιώτες. Πολλά πάντως από τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο τωρινό όραμα των ανθρώπων του ΚΟΑ, τα περιλάμβανε τότε η ολοκληρωμένη πρόταση Ποταμίτη. Κι εύχομαι από καρδιάς να υλοποιηθούν…»
