Η διάγνωση του Προέδρου Τραμπ με την νόσο Covid-19, αλλά και η μεταφορά του στο Εθνικό Στρατιωτικό Ιατρικό Κέντρο του Γουόλτερ Ριντ, έφερε στο προσκήνιο κάποια - απομακρυσμένα μέχρι στιγμής - σενάρια.
Παράλληλα με το ερώτημα για το πως θα συνεχιστεί η προεκλογική εκστρατεία του προέδρου για τις επικείμενες εκλογές της 3ης Νοεμβρίου, στο επίκεντρο της συζήτησης έχουν βρεθεί και τα σενάρια όπου ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να κριθεί ανίκανος να εκτελέσει τα προεδρικά του καθήκοντα, ή να χάσει τη ζωή του, λόγω επιδείνωσης της κατάστασης της υγείας του.
Δημοσίευμα των New York Times, σημειώνει πως αν και πολλά από τα σενάρια μπορούν να χαρακτηριστούν ως απίθανα, ελάχιστοι ήταν οι αξιωματούχοι στην Ουάσιγκτον, οι οποίοι ήταν πρόθυμοι να τα συζητήσουν.
Το Bloomberg, σε δικό του δημοσίευμα υπογραμμίζει ότι το αμερικανικό Σύνταγμα καθιστά σαφές ότι το πρώτο άτομο στην «σειρά» διαδοχής του ανώτατου αξιώματος της χώρας, είναι ο αντιπρόεδρος Μάικ Πενς, 61 ετών, ο οποίος βρέθηκε αρνητικός στον κορωνοϊό μετά από εξέταση του την Παρασκευή 02 Οκτωβρίου.
Υπό άλλες όμως περιστάσεις, η διαδοχή στο αξίωμα περιπλέκεται, όπως για παράδειγμα εάν ο πρόεδρος δεν μπορεί πλέον να ασκήσει τα καθήκοντα του και αρνείται να τα εγκαταλείψει, ή κερδίσει τις εκλογές και δεν μπορεί να υπηρετήσει. Ταυτόχρονα, έχει τεθεί και το ζήτημα της διαδικασίας της διαδοχής, εάν τόσο ο πρόεδρος, όσο και ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, κριθούν ανίκανοι για να ασκήσουν τα καθήκοντα τους.
Ο Πρόεδρος Τραμπ κατά την βόλτα του με SUV έξω από το Εθνικό Στρατιωτικό Ιατρικό Κέντρο του Γουόλτερ Ριντ, ΗΠΑ. (Φωτογραφία: ΚΥ.Π.Ε.)
Η προεκλογική εκστρατεία και τα ντιμπέιτ
Σύμφωνα με το Bloomberg, δεν έχει καταστεί σαφές αν ο πρόεδρος Τραμπ θα μπορέσει να συμμετάσχει στο δεύτερο προεκλογικό ντιμπέιτ, εναντίον του Δημοκρατικού αντιπάλου του, Τζο Μπάιντεν.
Η δεύτερη «μάχη» των δύο υποψηφίων έχει προγραμματιστεί για τις 15 Οκτωβρίου, με το ειδησεογραφικό δίκτυο να σημειώνει ότι το «στρατόπεδο» του προέδρου δεν θέλησε να προβεί σε δηλώσεις επί του συγκεκριμένου θέματος. Σε περίπτωση επιδείνωσης της κατάστασης του, ο Τραμπ θα βρεθεί σε μειονεκτική θέση, καθώς τα ντιμπέιτ αποτελούν μια ευκαιρία για να βρεθεί αντιμέτωπος με τον Μπάιντεν, στο τηλεοπτικό κοινό.
Παράλληλα, η διάγνωση του προέδρου αναμένεται να έχει και αρνητικό αντίκτυπο στα άτομα που στελεχώνουν τόσο την προεκλογική του εκστρατεία, όσο και τον Λευκό Οίκο. Σύμφωνα με τις υφιστάμενες Ομοσπονδιακές οδηγίες των ΗΠΑ κατά της εξάπλωσης του κορωνοϊού, τα άτομα που ήρθαν σε επαφή με τον πρόεδρο Τραμπ, ίσως χρειαστεί να τεθούν σε καραντίνα για τις επόμενες δύο εβδομάδες.
Βαρύ είναι το τίμημα που καλείται πληρώσει το Ρεπουμπλικανικό «στρατόπεδο» και σε ότι αφορά τις επικείμενες προεκλογικές συγκεντρώσεις, καθώς ο Τραμπ αναγκάστηκε ήδη να αναβάλει συγκέντρωση του στην Φλόριντα, λόγω της κατάστασης του.
Να σημειωθεί ότι η Φλόριντα αποτελεί μία από τις σημαντικότερες πολιτείες για την εκλογή στην προεδρία, καθώς για στις εκλογές του Νοεμβρίου θα κατέχει 29 εκλέκτορες. Για την εκλογή στο ανώτατο αξίωμα των ΗΠΑ χρειάζονται τουλάχιστον 270 ψήφοι από τις 538, του Σώματος των Εκλεκτόρων.
Άλλες προγραμματισμένες συγκεντρώσεις κατά την διάρκεια νοσηλείας του Αμερικανού Προέδρου, θα πρέπει να αναβληθούν ή να ακυρωθούν.
Το πρώτο ντιμπέιτ μεταξύ του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του πρώην Αντιπροέδρου, Τζο Μπάιντεν. (Φωτογραφία: ΚΥ.Π.Ε.)
Αλλαγή της ημερομηνίας των εκλογών
Όπως σημειώνει το BBC, η περίοδος κατά την οποία ο Ντόναλντ Τραμπ θα βρίσκεται σε καραντίνα θα έχει αντίκτυπο στην προεκλογική του εκστρατεία. Για το λόγο αυτό τέθηκε το ερώτημα κατά πόσο θα μπορούσε να καθυστερήσει η εκλογική διαδικασία, με μεταφορά των εκλογών σε μετέπειτα ημερομηνία.
Βάση νόμου, οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ διεξάγονται ανά τέσσερα έτη, την ημέρα Τρίτη, μετά την πρώτη Δευτέρα Νοεμβρίου. Η αλλαγή της ημερομηνίας της 3ης Νοεμβρίου, όπως υπογραμμίζεται, εξαρτάται από το νομοθετικό σώμα των ΗΠΑ. Τόσο η Βουλή, όσο και η Γερουσία θα έπρεπε να υπερψηφίσουν μια τέτοια πρόταση.
Ακόμη όμως και αν αλλάξει η ημερομηνία της εκλογικής διαδικασίας, το αμερικανικό Σύνταγμα ορίζει την διάρκεια της προεδρικής θητείας στα τέσσερα έτη, κάτι που σημαίνει ότι η θητεία του Προέδρου Τραμπ θα λήξει το μεσημέρι στις 20 Ιανουαρίου 2021. Αλλαγή αυτής της ημερομηνίας θα απαιτούσε την τροποποίηση του Συντάγματος.
Ο Πρόεδρος Τραμπ κατά την άφηξη του στο Εθνικό Στρατιωτικό Ιατρικό Κέντρο του Γουόλτερ Ριντ, ΗΠΑ. (Φωτογραφία: ΚΥ.Π.Ε.)
Αν ο Πρόεδρος κριθεί ανίκανος να εκτελέσει τα καθήκοντα του
Αν ο Πρόεδρος κριθεί ανίκανος να εκτελέσει τα καθήκοντα του, λόγω της κατάστασης της υγείας του, βάση του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών, η 25η Τροπολογία επιτρέπει σε αυτόν να παραδώσει την εξουσία στον αντιπρόεδρο του, κάτι που σημαίνει ότι ο Μάικ Πενς θα αναλάβει την θέση ως αναπληρωτής πρόεδρος.
Να σημειωθεί ότι η 25η Τροπολογία του Αμερικανικού συντάγματος αποτελεί όπως περιγράφει το Politico, «ένα χάρτη», για την αντικατάσταση του Προέδρου, σε περίπτωση όπου αυτός πεθάνει, παραιτηθεί ή κριθεί ανίκανος να εκτελέσει τα καθήκοντα του».
Όπως αναφέρουν οι New York Times, σε περίπτωση όπου ο πρόεδρος λόγω της κατάστασης του δεν μπορεί ή αρνείται να παραδώσει τα καθήκοντα του (π.χ. βρεθεί σε κώμα), η 25η Τροπολογία προϋποθέτει ότι ο Αντιπρόεδρος μαζί με το Υπουργικό Συμβούλιο της χώρας (ή με ομάδα ατόμων που θα εγκρίνει το Κογκρέσο), μετά από πλειοψηφία σε ψηφοφορία, θα μπορούσαν να ενημερώσουν την Βουλή και τη Γερουσία, ότι ο Πρόεδρος «δεν είναι σε θέση να παραδώσει τις εξουσίες και τα καθήκοντά του».
Η διευθέτηση θα πάψει να ισχύει όταν ο πρόεδρος Τραμπ ενημερώσει το Κογκρέσο ότι ο ίδιος έχει ξεπεράσει τον κίνδυνο και μπορεί να αναλάβει εκ νέου τα καθήκοντα του.
Να σημειωθεί ότι ο Πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν, το 1985, κατά την διάρκεια χειρουργικής επέμβασης, παρέδωσε προσωρινά τα καθήκοντα του, στον τότε αντιπρόεδρο Τζορτζ Χ.Ο. Μπους.
Σε περίπτωση όπου και ο Αντιπρόεδρος Πενς αδυνατεί να αναλάβει τη θέση του προέδρου, βάση του Νόμου περί «Διαδοχής της Προεδρίας» των ΗΠΑ, η πρόεδρος της Βουλής, Νάνσι Πελόζι, από το κόμμα των Δημοκρατικών, θα ήταν η επόμενη στη σειρά. Σύμφωνα με αναλυτές, μια τέτοια μεταβίβαση εξουσίας θα προκαλούσε νομικές μάχες.
Επόμενοι στη σειρά διαδοχής είναι ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Γερουσίας, Ρεπουμπλικάνος Τσαρλς Ε. Γκράσλεϊ και ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο.
Ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Μάικ Πενς κατά την διάρκεια ομιλίας του. (Φωτογραφία: ΚΥ.Π.Ε.)
Εάν ο Τραμπ δεν μπορέσει να «κατέβει» στις εκλογές
Εάν, για οποιονδήποτε λόγο, ένας υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει τον ρόλο του, υπάρχουν διαδικασίες που θα μπορούσαν να τεθούν σε εφαρμογή. Αν και ο Αντιπρόεδρος Μάικ Πενς θα αναλάβει τα προεδρικά καθήκοντα όπως ορίζει το αμερικανικό Σύνταγμα, δεν θα ήταν και απαραίτητα και ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού κόμματος για την προεδρία.
Όπως σημειώνει το CNN, σύμφωνα με το καταστατικό του κόμματος, τα 168 μέλη της Εθνικής Επιτροπής Δημοκρατίας (RNC - Republic National Committee) θα ψηφίσουν για να εκλέξουν έναν νέο υποψήφιο για τις προεδρικές εκλογές, με τον Μάικ Πενς να είναι ένας από τους πιθανούς υποψηφίους.
Σε περίπτωση επιλογής του κ. Πενς, το BBC προσθέτει ότι θα πρέπει να επιλεχθεί παράλληλα και νέος υποψήφιος για την θέση του Αντιπροέδρου των ΗΠΑ (running mate).
Να σημειωθεί ότι τόσο οι Δημοκρατικοί, όσο και οι Ρεπουμπλικάνοι, δεν έχουν αντικαταστήσει ποτέ τον υποψήφιο τους για τις προεδρικές εκλογές μετά την επίσημη επιλογή του.
Προεκλογικές πινακίδες των δύο υποψηφίων για τις Προεδρικές Εκλογές των ΗΠΑ στις 3 Νοεμβρίου (Φωτογραφία: ΚΥ.Π.Ε.)
Το όνομα στα ψηφοδέλτια
Σε αυτό το σημείο όπως συμφωνούν οι αναλυτές θα υπάρξουν αρκετά ζητήματα, καθώς ήδη έχουν αποσταλεί εκατομμύρια επιστολικές ψήφοι, με τα ονόματα των υποψηφίων που ορίστηκαν από τα κόμματά τους. Ταυτόχρονα, η «πρόωρη» ψηφοφορία εν ζώσης, έχει ξεκινήσει σε ορισμένες πολιτείες.
Αν για οποιοδήποτε λόγο ο Πρόεδρος Τραμπ πάψει να είναι ο υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ, η ψηφοφορία πιθανότατα θα προχωρήσει, με το όνομα του να εξακολουθεί να βρίσκεται στα ψηφοδέλτια, υποστηρίζει στις New York Times ο καθηγητής νομικής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Ρίτσαρντ Χάνσεν.
Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα θεωρητικά θα μπορούσε να ζητήσει δικαστική απόφαση για την αλλαγή του ονόματος ενός υποψηφίου, αλλά δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, σημείωσε σε δηλώσεις του στην Washington Post, ο καθηγητής συνταγματικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, Ρίτσαρντ Πιλντς.
Ωστόσο ερωτήματα θα υπήρχαν, σχετικά με το κατά πόσο οι νόμοι μερικών Πολιτειών, επιτρέπουν στους εκλέκτορες τους (τα άτομα που έχουν επιλεχθεί στο Σώμα των Εκλεκτόρων), να ψηφίσουν υπέρ του νέου υποψηφίου των Ρεπουμπλικάνων, αν κερδίσει την Πολιτεία. Το ζήτημα, όπως σημειώνουν οι NYT, θα μπορούσε να επιλυθεί μέσω του Κογκρέσου, το οποίο πιστοποιεί το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στο Σώμα των Εκλεκτόρων ή να καταλήξει στα δικαστήρια.
Ψηφοφόροι του Πρόεδρου Τραμπ έξω από το Εθνικό Στρατιωτικό Ιατρικό Κέντρο του Γουόλτερ Ριντ, ΗΠΑ. (Φωτογραφία: ΚΥ.Π.Ε.)
Με πληροφορίες: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, The New York Times, Washington Post, Bloomberg, CNN, BBC.
