Της Αλεξάνδρας Βουδούρη
Νέο κοινό χρηματοδοτικό «μηχανισμό» πρόκειται να προτείνει σήμερα Τρίτη η πρόεδρος της Κομισιόν προς τους Ευρωπαίους ηγέτες, προκειμένου να προχωρήσουν με μαζική και άμεση ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών.
Ενόψει του έκτακτου ευρωπαϊκού συμβουλίου, που θα συγκληθεί την ερχόμενη Πέμπτη με βασικά θέματα την Ουκρανία και την ευρωπαϊκή άμυνα, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν καταθέτει το πολυαναμενόμενο σχέδιό της για τον «επανεξοπλισμό» της Ευρώπης.
Επί της ουσίας, η πρόεδρος της Κομισιόν θα παρουσιάσει τις χρηματοδοτικές επιλογές που θα έχουν στη διάθεσή τους οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες προς αυτό τον σκοπό.
To σχέδιο της Φον ντερ Λάιεν θα θυμίζει τα έκτακτα σχέδια για την αντιμετώπιση των κρίσεων της προηγούμενης θητείας της, όπως το NextGenerationEU για την αντιμετώπιση της κρίσης, μετά την πανδημία μέσω του ειδικού ταμείου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, RRF) αλλά και το RepowerEU, το «εργαλείο» για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και για τη μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
«Θα ενημερώσω τα κράτη μέλη μέσω επιστολής σχετικά με το σχέδιο επανεξοπλισμού της Ευρώπης. Χρειαζόμαστε ένα τεράστιο κύμα άμυνας, χωρίς καμία αμφιβολία», τόνισε χθες η Φον ντερ Λάιεν. Η επιστολή θα χρησιμοποιηθεί ως «βάση» για τη συζήτηση που θα γίνει στο έκτακτο ευρωπαϊκό συμβούλιο, την ερχόμενη Πέμπτη από τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, βασική πρόταση της Κομισιόν θα είναι η δημιουργία νέου χρηματοδοτικού μέσου σχεδόν 100 δισ. ευρώ. Επιδίωξη φέρεται να είναι να γίνει ανακατεύθυνση των αδιάθετων κονδυλίων του ταμείου ανάκαμψης (RRF) σε νέο ταμείο, που θα χρηματοδοτεί τις επενδύσεις στην άμυνα.
Αλλες χρηματοδοτικές επιλογές, που υπάρχουν στο «τραπέζι» θα είναι η χρήση κονδυλίων από τα ταμεία συνοχής για τις στρατιωτικές επενδύσεις.
Η πρόεδρος της Κομισιόν έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι θα επιτρέψει πλέον στα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν μέσα «ευελιξίας» για τις αμυντικές τους δαπάνες, χωρίς να υποστούν «κυρώσεις» στο αυστηρό δημοσιονομικό πλαίσιο του συμφώνου σταθερότητας, όπως με τη ρήτρα «εξαίρεσης» των αμυντικών δαπανών.
Υπάρχουν παράλληλα ιδέες για «διευκόλυνση» της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, προκειμένου να επενδύει περισσότερα στην άμυνα, διάθεση νέων πιστωτικών γραμμών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕSM) αλλά και άλλες καινοτόμες ιδέες, που θα επιτρέψουν κοινές αμυντικές επενδύσεις μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε.
