Του Αθανάσιου Έλλις
Αυστηρός έναντι της Τουρκίας εμφανίσθηκε ο νέος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Αντονι Μπλίνκεν, κατά την ακροαματική διαδικασία επικύρωσης του διορισμού του από τη Γερουσία.
Στην πρώτη επίσημη τοποθέτησή του σε ό,τι αφορά τις προθέσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν για τις σχέσεις με την Άγκυρα, χαρακτήρισε απαράδεκτη την επιλογή ενός «λεγόμενου στρατηγικού μας εταίρου» να αγοράσει το συστημα S-400 και να εναρμονίζεται «με έναν από τους μεγαλύτερους στρατηγικούς ανταγωνιστές μας, τη Ρωσία».
Θα ήταν πρώιμο να σπεύσει κανείς να εξαγάγει οριστικά ή υπερβολικά συμπεράσματα, καθώς η εξίσωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων παραμένει σύνθετη και είναι δεδομένο ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θα καταβάλει προσπάθειες να «κρατήσει την Τουρκία στη Δύση».
Ωστόσο, η ξεκάθαρα κριτική στάση του νέου επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, που δεν είναι τυχαία αλλά προιόν επεξεργασίας των αρμόδιων έμπειρων στελεχών της νέας κυβέρνησης, είναι ενδεικτική των προθέσεων και στέλνει ηχηρά μηνύματα στην Άγκυρα τα οποία ο Ταγίπ Ερντογάν δεν έχει την πολυτέλεια να αγνοήσει.
«Νομίζω ότι πρέπει να δούμε τι αντίκτυπο είχαν οι υπάρχουσες κυρώσεις της νομοθεσίας CAATSA στην Τουρκία και να εξετάσουμε αν πρέπει να γίνουν περισσότερα» τόνισε ο κ. Μπλίνκεν, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να παρθούν νέα μέτρα στην περίπτωση που εκτιμηθεί ότι οι υφιστάμενες κυρώσεις δεν έχουν παράγει τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Ο κ. Μπλίνκεν κλήθηκε να δώσει δείγματα γραφής της πολιτικής που προτίθεται να ακολουθήσει έναντι της Τουρκίας, από τον ισχυρό δημοκρατικό γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, ο οποίος θα αναλάβει πρόεδρος της επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, εξέλιξη που παραπέμπει σε μια εξαιρετικά αυστηρή στάση του Κογκρέσου έναντι του Ταγίπ Ερντογάν.
Κληθείς από τον γερουσιαστή Μενέντεζ να απαντήσει εάν η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει διαμορφώσει ξεκάθαρη θέση για την Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν, ο νέος υπουργός Εξωτερικών ήταν σαφής: «Σε τελική ανάλυση η Τουρκία είναι μία σύμμαχος χώρα, η οποία τοποθετείται σε πολλές περιπτώσεις με τρόπο που δεν αρμόζει σε σύμμαχο. Αυτό αποτελεί μία πολύ ουσιαστική πρόκληση για μας και είμαστε ξεκάθαροι σε αυτό».
Ο κ. Μενέντεζ συνέδεσε την Τουρκία με τη Βόρεια Κορέα και τη Ρωσία, τονίζοντας ότι είναι χώρες που χρήζουν άμεσης προσοχής, και υπογράμμισε τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Άγκυρας «μέσω της υποστήριξης της επιθετικότητας του Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο Καραμπαχ και μέσω της δικής της επιθετικής συμπεριφοράς στην Ανατολική Μεσόγειο εναντίον των δημοκρατικών μας συμμάχων Ελλάδας και Κύπρου».
Υπό αυτό το πρίσμα, εξέφρασε την ελπίδα ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θα τηρήσει σθεναρή στάση έναντι της αποσταθεροποιητικής συμεπριφοράς της Τουρκίας στη Συρία, αλλά και της εισβολής στα χωρικά ύδατα της Κύπρου, όπως και της αμφισβήτησης και διεκδίκησης ολόκληρης της ελληνικής ΑΟΖ μέχρι την Λιβύη.
