ΚΥΠΕ
Δεν μπορεί να υπάρξει λύση δυο κρατών στην Κύπρο, γιατί αυτή δεν θα είναι μια πραγματική λύση, δήλωσε στο ΚΥΠΕ η νέα Πρέσβειρα της Γαλλίας στην Κύπρο, Σαλίνα Γκρενέτ-Καταλάνο, σημειώνοντας πως το Παρίσι είναι απόλυτα δεσμευμένο στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών που προνοούν για μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, με πολιτική ισότητα.
Σε συνέντευξή της στο ΚΥΠΕ, η κ. Γκρενέτ-Καταλάνο χαρακτήρισε τις ιδέες για μια αποκεντρωμένη ομοσπονδία ως πολύ ενδιαφέρουσες, υπογραμμίζοντας την ίδια ώρα πως «επιθυμούμε να έχουμε μια επανενωμένη Κύπρο εντός της ΕΕ, και πιστεύουμε ότι η ομοσπονδία είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος, αν όχι ο μόνος τρόπος, για να γίνει αυτό». Ακόμη παρότρυνε τα μέρη να δείξουν ευελιξία, προκειμένου να επιτρέψουν την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Ερωτηθείσα πώς το Παρίσι βλέπει τις προοπτικές της άτυπης διάσκεψης, τύπου 5+1, που θα πραγματοποιηθεί στα τέλη Απριλίου, στη Γενεύη, και πώς η Γαλλία μπορεί να βοηθήσει τις προσπάθειες για λύση του Κυπριακού, ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ και ως κράτος μέλος της ΕΕ, η κ. Γκρενέτ-Καταλάνο είπε πως ως φίλη χώρα του κυπριακού λαού - και των δυο πλευρών - ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ και ως ευρωπαϊκό κράτος «η Γαλλία πάντοτε προσέβλεπε σε μια δίκαιη και διαρκή διευθέτηση του Κυπριακού».
«Επιθυμούμε να βοηθήσουμε σίγουρα, και αυτό είναι που ο Πρόεδρος Μακρόν επαναβεβαίωσε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη πρόσφατα, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας τους. Επιθυμούμε να βοηθήσουμε, αλλά θα είναι πιο εύκολο για εμάς να βοηθήσουμε εάν βρίσκεται σε εξέλιξη μια πραγματική διαπραγματευτική διαδικασία. Για αυτό είναι που ελπίζουμε ότι σύντομα η άτυπη διάσκεψη, που θα λάβει χώρα στη Γενεύη, στο τέλος Απριλίου, θα οδηγήσει στην επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας», πρόσθεσε.
Επεσήμανε πως «ενθαρρύνουμε τα μέρη να δείξουν ευελιξία, προκειμένου να επιτρέψουν την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Επί της ουσίας, ασφαλώς είμαστε απόλυτα δεσμευμένοι στις αρχές που τίθενται από τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, δηλαδή στην αρχή της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, με πολιτική ισότητα».
Η Γαλλίδα Πρέσβειρα υπογράμμισε πως «χρειάζεται να βρούμε μια διαρκή λύση. Και η διαίρεση δεν μπορεί να είναι μια διαρκής λύση. Η διαίρεση δεν αποτελεί επιλογή. Έτσι θα θέλαμε να έχουμε μια επανενωμένη Κύπρο εντός της ΕΕ, και επί της ουσίας θεωρούμε ότι η ομοσπονδία είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος, αν όχι ο μόνος τρόπος, για να γίνει αυτό».
Είπε, ακόμη, πως «έχουμε ακούσει τις ιδέες για αποκεντρωμένη ομοσπονδία, για χαλαρή ομοσπονδία. Αυτές οι ιδέες είναι πάρα πολύ ενδιαφέρουσες. Θεωρούμε επίσης πως η πολιτική ισότητα αποτελεί εγγύηση ύψιστης σημασίας σε αυτό το θέμα. Δεν επαφίεται σε εμάς ασφαλώς να πούμε ποια μορφή μπορεί να λάβει αυτό το αποτελεσματικό κράτος, που θα βασίζεται σε αυτές τις αρχές. Μιλούμε για μια κυπριακής ιδιοκτησίας διαδικασία, και ως εκ τούτου επαφίεται στους διαπραγματευτές, επαφίεται στο τέλος στον κυπριακό λαό να πει τι επιθυμεί, αλλά θεωρούμε πως εάν εργαστούμε πάνω σε αυτή τη βάση ίσως μπορέσουμε να φθάσουμε σε μια δίκαιη και διαρκή λύση».
Ερωτηθείσα σε σχέση με την εμπλοκή της ΕΕ στο Κυπριακό, η κ. Γκρενέτ-Καταλάνο υπενθύμισε πως «στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τα μέλη της ΕΕ αποφάσισαν ότι θα διορίσουν έναν εκπρόσωπο στην Αποστολή Καλών Υπηρεσιών των ΗΕ, εφόσον επαναρχίσει η διαπραγματευτική διαδικασία».
Πρόσθεσε πως «εάν η ΕΕ μπορέσει να είναι παρούσα στην επόμενη άτυπη διάσκεψη αυτό θα είναι καλό, γιατί θεωρούμε ότι η ΕΕ έχει ρόλο να παίξει σε αυτό το θέμα, γιατί στο τέλος μια επανενωμένη Κύπρος θα είναι κράτος μέλος της ΕΕ. Έτσι, είναι σημαντικό η ΕΕ να παρακολουθεί την όλη διαδικασία. Υποστηρίζουμε σε μεγάλο βαθμό την ευρωπαϊκή παρουσία (στην άτυπη διάσκεψη), όπως έγινε και πριν, κατά τη διάρκεια της διαπραγματευτικής διαδικασίας στο Κραν Μοντανά», είπε η κ. Γκρενέτ-Καταλάνο.
Κληθείσα να σχολιάσει τη θέση της τουρκικής πλευράς και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας για λύση δυο κρατών, η Πρέσβειρα της Γαλλίας είπε πως «εμμένουμε στις αρχές των Ηνωμένων Εθνών. Αυτό σημαίνει μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, με πολιτική ισότητα. Η λύση δυο κρατών δεν αποτελεί μια πραγματική λύση, γιατί η διαίρεση δεν αποτελεί λύση για εμάς. Δεν μπορεί να είναι μια διαρκής λύση του Κυπριακού. Θέλουμε πραγματικά μια επανενωμένη Κύπρο εντός της ΕΕ», πρόσθεσε.
Η κ. Γκρενέτ-Καταλάνο υπογράμμισε, περαιτέρω, πως «δεν επιθυμούμε μια λύση, μια φόρμουλα που θα μπορούσε να στοιχειώσει την ΕΕ για μια μεγάλη χρονική περίοδο. Η επανένωση είναι η μόνη διέξοδος».
Ερωτηθείσα σε σχέση με τις παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας εντός της κυπριακής ΑΟΖ, αλλά και τις τουρκικές κινήσεις στα Βαρώσια, επεσήμανε πως «επί του παρόντος δεν υπάρχει κάποιο τουρκικό σκάφος στην κυπριακή ΑΟΖ. Ίσως αυτή είναι μια κίνηση τακτικής, όμως ελπίζω ότι καταδεικνύει μια πιο εποικοδομητική προσέγγιση από την Τουρκία σε σχέση με τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου και των διεθνών αρχών».
Υπογράμμισε την προσήλωση της Γαλλίας στο διεθνές δίκαιο, το οποίο, όπως είπε, πρέπει να τυγχάνει σεβασμού. «Πρόκειται για μια θέση βασισμένη και πάλι σε αρχές, στις αρχές της ευρωπαϊκής κυριαρχίας και αλληλεγγύης. Ο μόνος τρόπος για διευθέτηση των διαφορών είναι μέσω διαπραγματεύσεων ή μέσω ενός μηχανισμού διευθέτησης διαφορών», είπε η Γαλλίδα Πρέσβειρα.
Επεσήμανε πως η γαλλική θέση για το θέμα των Βαρωσίων είναι η ίδια με τη θέση των Ηνωμένων Εθνών, επισημαίνοντας πως το τελευταίο ψήφισμα που υιοθετήθηκε τον Ιανουάριο επανέλαβε αυτές τις αρχές, στις οποίες «εμείς εμμένουμε. Και ασφαλώς, αυτό το ψήφισμα είναι ξεκάθαρο για τα δικαιώματα των πρώην κατοίκων των Βαρωσίων. Γνωρίζω ότι οι πρώην κάτοικοι των Βαρωσίων είναι πολύ δεμένοι με την πόλη. Αυτό είναι φυσικό», πρόσθεσε.
Η κ. Γκρενέτ-Καταλάνο ανέφερε πως «μπορούμε να λύσουμε αυτό το πρόβλημα μέσα στο πλαίσιο των ψηφισμάτων και των αρχών των Ηνωμένων Εθνών, και ο καλύτερος τρόπος για να το λύσουμε δεν είναι και πάλι μέσω μονομερών κινήσεων, είναι μέσω διαπραγματεύσεων, και μέσω μιας διαρκούς λύσης του προβλήματος».
Ερωτηθείσα σε σχέση με τη στάση που η ΕΕ θα πρέπει να τηρήσει έναντι της Τουρκίας, κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 25 και 26 Μαρτίου, η κ. Γκρενέτ-Καταλάνο επανέλαβε ότι «επί του παρόντος δεν υπάρχει πλέον οποιοδήποτε τουρκικό σκάφος στην ΑΟΖ και ελπίζουμε ότι η Τουρκία θα επιβεβαιώσει αυτή τη νέα στάση και τη νέα θέση που σέβεται το διεθνές δίκαιο».
Πρόσθεσε πως «η Γαλλία και τα άλλα μέλη της ΕΕ παρακολουθούν πολύ στενά την κατάσταση, ενόψει του επόμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το οποίο θα συζητήσει για τη σχέση μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Δεν μπορώ να πω ποιο θα είναι το αποτέλεσμα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Αναμένεται πολύ σύντομα μια έκθεση από τον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, που θα αποτελέσει τη βάση της συζήτησης", πρόσθεσε.
Σε ερώτηση για τις σχέσεις Κύπρου – Γαλλίας και το πώς αυτές θα μπορούσαν να ενισχυθούν περαιτέρω, η κ. Γκρενέτ-Καταλάνο είπε πως «η διμερής μας σχέση είναι άριστη», προσθέτοντας πως προσβλέπει στο να την πάρει ακόμα ένα βήμα πιο πέρα. «Στον πολιτικό τομέα ίσως μπορούμε να εργαστούμε περισσότερο επί των ευρωπαϊκών θεμάτων, γιατί η Γαλλία θα προεδρεύει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις αρχές του επόμενου έτους», σημείωσε.
Πρόσθεσε πως «έχουμε ψηλές προσδοκίες, έχουμε φιλόδοξους στόχους για αυτή την Προεδρία, και ελπίζουμε ότι η Κύπρος θα σταθεί στο πλευρό μας και θα είναι ενεργή στο πλευρό μας σε αυτά τα θέματα».
Ανέφερε πως στον αμυντικό τομέα, η Κύπρος και η Γαλλία έχουν μια πραγματικά υπέροχη σχέση. «Είμαστε πολύ ευγνώμονες προς την Κύπρο για όλες τις διευκολύνσεις που μας δίνονται στα λιμάνια και στα αεροδρόμια για τα σκάφη και τα αεροσκάφη μας. Ασφαλώς θα υπάρξουν νέες εκπαιδευτικές δραστηριότητες, γιατί η Κύπρος είναι ένας στενός εταίρος, είναι φίλη χώρα, και συνηθίζουμε να κάνουμε ασκήσεις, προκειμένου να βελτιώσουμε τη διαλειτουργικότητα των δυνάμεών μας. Το πώς δηλαδή οι δυνάμεις μας μπορούν να λειτουργήσουν καλύτερα από κοινού. Έτσι συνεχίζουμε με αυτές τις ασκήσεις σε διμερές επίπεδο, αλλά και σε άλλα πιο διευρυμένα σχήματα», πρόσθεσε.
Ερωτηθείσα εάν αναμένονται και άλλες επισκέψεις του γαλλικού αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle στην Κύπρο, η Πρέσβειρα είπε πως το Charles de Gaulle αναχώρησε πρόσφατα από την Τουλούζη και πως έχει ξεκινήσει μια νέα αποστολή με την επωνυμία Clemenceau 2021. Έτσι πιθανόν να υπάρξουν ορισμένες δραστηριότητες στην Κύπρο, αλλά αργότερα την άνοιξη, ανέφερε.
Πρόσθεσε πως «στον οικονομικό τομέα υπάρχει δυνατότητα για ανάπτυξη και προώθηση της σχέσης μας στο εμπόριο καθώς και για ενίσχυση των επενδύσεων. Και επίσης υπολογίζουμε πάρα πολύ στον τομέα της καινοτομίας, όπως στον ψηφιακό κλάδο, αλλά επίσης και στην ανανεώσιμη Ενέργεια». Πρόσθεσε πως η Γαλλία έχει αξιόλογη εμπειρία και η Κύπρος μεγάλες δυνατότητες σε αυτό τον τομέα.
Υπογράμμισε ακόμη τη σημασία της ενίσχυσης των σχέσεων στον εκπαιδευτικό τομέα και της βελτίωσης της γαλλοφωνίας στην Κύπρο. Ανέφερε πως εργάζονται σκληρά μαζί με τον Υπουργό Παιδείας, Πρόδρομο Προδρόμου, πάνω σε αυτό το θέμα, και πως ελπίζει ότι θα μπορέσουν να επαναφέρουν τα μαθήματα γαλλικών σε όλες τις βαθμίδες της ανώτερης εκπαίδευσης. Είπε, ακόμη, πως έχουν αυξηθεί τα άτομα που παρακολουθούν τα μαθήματα στο γαλλικό σχολείο στη Λευκωσία και στο Γαλλικό Ινστιτούτο, κάτι που τους χαροποιεί πολύ.
Η Γαλλίδα Πρέσβειρα ανέφερε πως υποστηρίζει πάρα πολύ την αύξηση του αριθμού των Κυπρίων φοιτητών που πάνε να σπουδάσουν στη Γαλλία, σημειώνοντας πως «αυτό που δεν είναι πάρα πολύ γνωστό είναι ότι κάποιος μπορεί να σπουδάσει στην αγγλική γλώσσα και στη Γαλλία. Έχουμε πέραν των 1500 προγραμμάτων που διδάσκονται στην αγγλική γλώσσα και τα δίδακτρα είναι προσιτά», πρόσθεσε.
Ερωτηθείσα πώς η Κύπρος και η Γαλλία μπορούν να συνεργαστούν στο πλαίσιο της Γαλλικής Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το πρώτο εξάμηνο του 2022, η κ. Γκρενέτ-Καταλάνο είπε πως «θεωρούμε ότι έχουμε πολύ παραπλήσιες θέσεις με την Κύπρο σε πολυάριθμα θέματα. Θέλουμε να προωθήσουμε τον διάλογό μας επί αυτών των θεμάτων και, ει δυνατόν, η Κύπρος να είναι ενεργή και να είναι μαζί μας, προκειμένου να επιτύχουμε τους φιλόδοξους στόχους που έχουμε για αυτή την Προεδρία».
Σε ερώτηση για τη θέση του Παρισιού σε σχέση με τα τριμερή σχήματα συνεργασίας που η Κύπρος και η Ελλάδα έχουν αναπτύξει με χώρες της περιοχής, η Πρέσβειρα είπε πως «θεωρούμε αυτές τις πρωτοβουλίες ως θετικές, όπως θεωρούμε κάθε πρωτοβουλία για να ενισχυθεί, για να αυξηθεί ο διάλογος και η συνεργασία στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, προκειμένου να ενισχυθεί η σταθερότητα αυτής της περιοχής».
«Αυτές οι πρωτοβουλίες είναι πολύ θετικές και πολύ καλές. Ένα παράδειγμα είναι το νέο Φόρουμ για το Φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο που θα ενεργοποιηθεί τους επόμενους μήνες και ελπίζουμε να γίνουμε μέλος του, γιατί θεωρούμε ότι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό για τον διάλογο και τον συντονισμό επί αυτών των πολύ στρατηγικών θεμάτων, όπως η Ενέργεια και οι πόροι. Οποιοδήποτε είδους διαλόγου στην περιοχή θα είναι καλό για την ασφάλεια της περιοχής», υπογράμμισε.
Αναφερόμενη στην πανδημία του κορωνοϊού, η κ. Γκρενέτ-Καταλάνο είπε πως «εάν δεν είχαμε την ΕΕ και αυτή τη συνεργασία, προκειμένου να πάρουμε τα εμβόλια, και όλο το συντονισμό, είμαι βέβαιη ότι δεν θα τα καταφέρναμε καλύτερα». Ανέφερε ακόμη πως η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη όσον αφορά την οικονομική ανάκαμψη ήταν επίσης πολύ καλή. «Μπορέσαμε να επιδείξουμε αλληλεγγύη και αυτό ήταν πάρα πολύ σημαντικό», πρόσθεσε.
Εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Κύπρος διαχειρίστηκε αρκετά καλά αυτή την κρίση, «με μια πολύ προσεκτική, πολύ σοβαρή προσέγγιση έναντι της πανδημίας».
Επιπρόσθετα, εξέφρασε ανησυχία για το συνεχιζόμενο κλείσιμο των οδοφραγμάτων στην Κύπρο. «Ασφαλώς και οι δυο πλευρές πρέπει να λάβουν μέτρα για αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά οι παρενέργειες στις επαφές μεταξύ των ανθρώπων είναι ανησυχητικές. Ελπίζω ότι τα δυο μέρη θα βρουν εφικτές λύσεις και τρόπους για να συντονιστούν καλύτερα επί αυτού του θέματος και για τη διανομή των εμβολίων. Θεωρώ ότι αυτό είναι προς το συμφέρον ολόκληρου του πληθυσμού της Κύπρου», πρόσθεσε.
