Kathimerini.gr
Επαφές με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ είχε χθες ο Ταγίπ Ερντογάν, ενόψει της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. που θα διεξαχθεί πλέον στις 1-2 Οκτωβρίου.
Σε ανάρτησή της στο Twitter μετά τη συνομιλία με τον κ. Ερντογάν, η κ. Φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε σε μια «πολύ χρήσιμη ανταλλαγή». Χαρακτήρισε τις ελληνοτουρκικές διερευνητικές επαφές «κρίσιμες για τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και για μια εποικοδομητική σχέση με την Ε.Ε.». Σε ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου της Κύπρου πάντως, αναφέρεται ότι σε δική τους επικοινωνία χθες, η κ. Φον ντερ Λάιεν ενημέρωσε τον Νίκο Αναστασιάδη ότι διεμήνυσε στον Τούρκο πρόεδρο ότι αν δεν τερματιστούν οι παράνομες ενέργειες της Άγκυρας εις βάρος της Κύπρου, η Ε.Ε. θα αναγκαστεί να λάβει μέτρα.
Από την πλευρά του, ο κ. Στόλτενμπεργκ, σύμφωνα με ανακοίνωση του ΝΑΤΟ, επανέλαβε στον κ. Ερντογάν τη σημασία του διαλόγου και της αποκλιμάκωσης και τόνισε ότι η διένεξη με την Ελλάδα πρέπει να επιλυθεί στο πνεύμα της συμμαχικής αλληλεγγύης και σύμφωνα με τις επιταγές του διεθνούς δικαίου. Σήμερα ο γ.γ. του ΝΑΤΟ θα έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Νωρίτερα, σε δηλώσεις μετά τη συνάντηση που είχε με τον Ισπανό πρωθυπουργό, ο κ. Στόλτενμπεργκ αναφέρθηκε στην «καλή πρόοδο» που έχει επιτευχθεί στις τεχνικές συνομιλίες που λαμβάνουν χώρα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ.
Παράλληλα, ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ χαρακτήρισε την επανέναρξη των διερευνητικών μια «πολύ θετική ένδειξη ότι οι δύο πλευρές έχουν τη θέληση να αναζητήσουν μια λύση στα επίμαχα ζητήματα των θαλασσίων συνόρων στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω του διαλόγου και στη βάση του διεθνούς δικαίου». Πρόκειται, σύμφωνα με τον κ. Ζάιμπερτ, για «σημαντικό βήμα για τις διμερείς σχέσεις, ανάμεσα στους εταίρους μας, την Ελλάδα και την Τουρκία. Επίσης, πρόκειται και για καλά νέα για τη σταθερότητα της περιοχής όπως και για τις σχέσεις Ε.Ε. – Τουρκίας».
Ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν πήρε θέση σχετικά με την άρνηση της Κύπρου να συμφωνήσει σε κυρώσεις εναντίον της Λευκορωσίας λόγω της μη επιβολής νέων κυρώσεων στην Άγκυρα για τις γεωτρήσεις που διεξάγει στην κυπριακή ΑΟΖ. Όπως δήλωσε, «το ζήτημα των κυρώσεων θα συζητηθεί στη Σύνοδο Κορυφής».
Εν τω μεταξύ, τη δύσκολη προχθεσινή επικοινωνία μεταξύ του κ. Ερντογάν, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και της Γερμανίδας καγκελαρίου, που συνέβαλε στο ξεκλείδωμα των ελληνοτουρκικών διερευνητικών επαφών, περιέγραψαν αξιωματούχοι της Ε.Ε. Ήταν μια αρχικά τεταμένη τηλεδιάσκεψη, με «ειλικρινείς» (frank) ανταλλαγές μεταξύ των τριών ηγετών. Ειδική αναφορά έγινε στον εκνευρισμό του κ. Ερντογάν για την επιβολή κυρώσεων σε τουρκική ναυτιλιακή εταιρεία για την παραβίαση του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη. Σύμφωνα με τους αξιωματούχους της Ε.Ε., ο κ. Μισέλ και η κ. Μέρκελ απάντησαν «με στοιχεία», εξηγώντας ότι η επιβολή του εμπάργκο «αφορά τους πάντες».
Το εύρος της ελληνοτουρκικής ατζέντας δεν συζητήθηκε στην τηλεδιάσκεψη. Ο κ. Μισέλ και η κ. Μέρκελ ανέφεραν οι ίδιες πηγές είχαν επικοινωνήσει τη Δευτέρα με τον Εμανουέλ Μακρόν, ώστε να υπάρχει συντονισμός πριν από την τριμερή. Απέδωσαν δε την επιτυχία της επανέναρξης των διερευνητικών επαφών στο γεγονός ότι «πολλοί ηγέτες έστειλαν το ίδιο μήνυμα στην Άγκυρα».
Σχετικά με την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, ειπώθηκε πως «είναι στον νου όλων» των κρατών-μελών, αλλά ότι έχει παρατηρηθεί μια βελτίωση στη συμπεριφορά της Άγκυρας σε σχέση με τον Μάρτιο και τα επεισόδια στον Εβρο. Κατέστη επίσης σαφές ότι αν μετά τη Σύνοδο Κορυφής η Αγκυρα στραφεί πάλι σε κινήσεις κλιμάκωσης στην Ανατολική Μεσόγειο, «θα εξετάσουμε κυρώσεις – σε άτομα και σε τομείς» της τουρκικής οικονομίας.
