Της Μαρίνας Οικονομίδου
Όταν τον περασμένο Σεπτέμβρη ο Νίκος Αναστασιάδης καλείτο να απαντήσει ποιος θα πρέπει να είναι ο υποψήφιος του Δημοκρατικού Συναγερμού, έλεγε πως τον πρώτο λόγο τον έχει ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ως πρόεδρος του κόμματος. Αυτό ήταν αρκετό για να αξιοποιηθεί επικοινωνιακά πλήρως από την Πινδάρου υπογραμμίζοντας δημοσίως την επιθυμία του προέδρου και καλώντας όσους έχουν ξεκινήσει τον πρόωρο προεκλογικό να σταματήσουν. Σε όλο αυτό, ο Αβέρωφ Νεοφύτου είχε βεβαίως εντέχνως παραλείψει το δεύτερο σκέλος της τοποθέτησης του προέδρου που δεν ήταν και τόσο ευνοϊκό για τον ίδιο. Σημείωνε πως ο ίδιος ο Νίκος Αναστασιάδης, το 2008, όταν είδε πως εκλογικά δεν μπορούσε να διεκδικήσει, έκανε πίσω και έβγαλε στη μάχη τον δημοφιλή Γιαννάκη Κασουλίδη.
Το διπλό μήνυμα
Αν κάποιος λοιπόν διάβαζε πίσω από τις γραμμές θα διαπίστωνε πως αυτό ήταν το μήνυμα του προέδρου προς τους Αβέρωφ Νεοφύτου και Νίκο Χριστοδουλίδη για το 2023. Έλεγε στον τελευταίο πως θα πρέπει να δώσει τον χώρο στον πρόεδρο του ΔΗΣΥ να διαπιστώσει κατά πόσο μπορεί ή όχι να είναι υποψήφιος και στον συναγερμικό πρόεδρο, πως αν δεν έχει το έρεισμα θα πρέπει να δώσει το δακτυλίδι της υποψηφιότητας στον Νίκο Χριστοδουλίδη. Ούτε ο ένας βεβαίως, ούτε ο άλλος έλαβαν υπόψη την παραίνεση του προέδρου, συνεχίζοντας ακάθεκτα τον προεκλογικό.
Οι παραινέσεις
Σε αυτό τον άκρατο προεκλογικό και των δύο, ο Αβέρωφ Νεοφύτου ζήτησε από τον Νίκο Αναστασιάδη να πάρει θέση και να χαλιναγωγήσει τον υπουργό Εξωτερικών, καθώς θα διάσπαζε το κόμμα. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε βεβαίως συνάντηση με τον Νίκο Χριστοδουλίδη όπου ο τελευταίος τον ενημέρωσε για τις σκέψεις του για το 2023. Ο Νίκος Αναστασιάδης είχε αντ’ αυτού συμβουλεύσει τον Νίκο Χριστοδουλίδη να αποκαταστήσει τις κακές σχέσεις που είχαν με τον Αβέρωφ Νεοφύτου και να προχωρήσουν σε μία συμφωνία. Να έλεγε δηλαδή στον Αβέρωφ Νεοφύτου πως έχει τον πρώτο λόγο, αλλά αν δει πως βάσει δημοσκοπήσεων δεν τραβά, να δώσει τότε την ευκαιρία στον ίδιο να διεκδικήσει. Αυτό ήταν το μοντέλο που ακολούθησαν άλλωστε Αναστασιάδης-Κασουλίδης το 2008 και θα γλύτωνε σύμφωνα με τα κομματικά πηγαδάκια, τις εσωκομματικές έριδες που εκτυλίσσονται. Άλλο Αναστασιάδης-Κασουλίδης βεβαίως και άλλο Αβέρωφ-Χριστοδουλίδης. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης φέρεται να άκουσε τις παραινέσεις, όμως οι νωπές μνήμες του π;vς ο συναγερμικός πρόεδρος χειρίστηκε τον ανυπόμονο Χάρη Γεωργιάδη με τον Συνεργατισμό, τον απέτρεψαν από μία τέτοια επίθεση φιλίας. Φέρεται να είχε εκτιμήσει βάσει και της ιδιοσυγκρασίας του συναγερμικού προέδρου πως δεν θα συμπεριφερόταν τόσο μεγαλόθυμα και να του άνοιγε τον δρόμο. Αντιθέτως, εκτιμούσε πως θα ξεκινούσε μεθοδευμένα και διακριτικά η διαδικασία αποδόμησής του ως υποψήφιου του ΔΗΣΥ.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Νίκος Χριστοδουλίδης άρχισε να έχει επαφές με τη βάση, να έχει συναντήσεις σε σπίτια και να διαρρέεται πως θα είναι τελικά ανεξάρτητος υποψήφιος. Είναι όμως ίδιον της ιδιοσυγκρασίας Νίκου Χριστοδουλίδη να κάνει μία τέτοια επανάσταση χωρίς να ακούει κανέναν; Αυτό ήταν το ερώτημα που έθεσαν πολλά στελέχη του ΔΗΣΥ, γνωρίζοντας πως ο Νίκος Χριστοδουλίδης δεν θα ήταν ποτέ τόσο παράτολμος και να παρακούσει τη θέληση του προέδρου της Δημοκρατίας. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, πολλοί ήταν εκείνοι που θεώρησαν πως οι κινήσεις Χριστοδουλίδη γίνονταν με τη σιωπηρή εύνοια του προέδρου της Δημοκρατίας.
Το κατά πόσο ίσχυε κάτι τέτοιο ή όχι είναι ακόμη θολό. Το πρόσφατο παρελθόν από τις έριδες στο προεδρικό, στην Πινδάρου και στο Υπουργικό Συμβούλιο (βλέπε σελ. 6) καταδείκνυαν πως ο Νίκος Αναστασιάδης γύριζε από την άλλη, ενισχύοντάς τες. Υπάρχουν και οι εκτιμήσεις που ήθελαν τον ίδιο να ευνοεί μία κόντρα, καθώς θα τον καθιστούσε τον king maker της παράταξης, σε μία περίοδο που δεχόταν επιθέσεις. Το σίγουρο είναι πως ο Νίκος Αναστασιάδης θέλει με κάθε τρόπο να κλειδώσει πως ο Δημοκρατικός Συναγερμός θα είναι στην εξουσία το 2023 και πως ο διάδοχός του θα του διασφαλίσει μία ομαλή επόμενη μέρα. Πλέον αντιλαμβάνεται πως ο εσωκομματικός πόλεμος είναι ανοικτός και τείνει να ανατινάξει το όποιο εγχείρημα επανεκλογής του ΔΗΣΥ.
Πέραν όμως του 2023, αυτό που θα πρέπει να αντιμετωπίσει αμέσως είναι τις έριδες εντός του Υπουργικού Συμβουλίου. Δεν είναι και καθημερινό φαινόμενο, ο υπουργός Οικονομικών μιας κυβέρνησης να εξαπολύει δριμεία επίθεση στον υπουργό Εξωτερικών. Ούτε βεβαίως να σιγοντάρουν τον Κωνσταντίνο Πετρίδη και οι πλείστοι των υπουργών. Αντιθέτως, προκαλεί ανωμαλία και στην κυβέρνηση αλλά προετοιμάζει πως σφίγγει ο κλοιός για τον Νίκο Χριστοδουλίδη εντός του κυβερνητικού σχήματος.
Η συνάντηση των δύο Νίκων
Ήδη ο πρόεδρος της Δημοκρατίας αποκάλυψε σε πέραν των τριών ατόμων πως είναι έτοιμος να παύσει τον Νίκο Χριστοδουλίδη, αν δεν παρευρεθεί στο διευρυμένο Πολιτικό Γραφείο, πως έχει φτάσει στα όριά του με τις κινήσεις του υπουργού του και πως δεν πρόκειται να γίνει ο ίδιος ο Γιαννάκης Μάτσης. Τα σενάρια παραίτησης του υπουργού Εξωτερικών είχαν ξεκινήσει εδώ και δύο μήνες, όταν ο Αβέρωφ Νεοφύτου ζητούσε επιτακτικά απαντήσεις, με τον υπουργό Εξωτερικών να δηλώνει έτοιμος να υποβάλει την παραίτησή του για να διευκολύνει τον πρόεδρο. Οι δύο πολιτικοί άνδρες είχαν μία συνάντηση το μεσημέρι της Τετάρτης πριν από το Πολιτικό Γραφείο, όπου ο Νίκος Χριστοδουλίδης ενημέρωσε τον πρόεδρο ότι δεν πρόκειται να παρευρεθεί λόγω ειλημμένων υποχρεώσεων. Τα περί ειλημμένων υποχρεώσεων ωστόσο αποτελούσαν προφάσεις, καθώς ο ίδιος δεν ήταν διατεθειμένος να ανοίξει τα χαρτιά του και γιατί είχε ενημερωθεί όπως λέγεται πως θα τύχει προπηλακισμού. Το κατά πόσο κάτι τέτοιο ίσχυε είναι βεβαίως θολό. Ο υπουργός Εξωτερικών φρόντισε να ανοίξει τα χαρτιά του για τη συνέχεια στον πρόεδρο Αναστασιάδη. Σε αυτό το πλαίσιο, το επόμενο διάστημα αναμένονται περισσότερες εξελίξεις και εντός του Υπουργικού Συμβουλίου αλλά και εντός του ΔΗΣΥ. Υπάρχει το σενάριο ο Νίκος Αναστασιάδης να παίξει τον ρόλο του συνενωτή της παράταξης, με ό,τι κι αν αυτό συνεπάγεται για το 2023. Στα κομματικά πηγαδάκια σημειώνουν πως είναι δύσκολο για τον ίδιο να θυσιάσει το πολιτικό του τέκνο. Υπάρχουν και εκείνοι βεβαίως που ανταπαντούν πως όσο ανώμαλες κι αν είναι οι σχέσεις του με τον Αβέρωφ, οι δύο τελικώς πάντα βρίσκονται στο ίδιο στρατόπεδο. Ενδεικτικό ότι το 2013, επέλεξε να θυσιάσει τον αγαπημένο του Τάσο Μητσόπουλο, όταν ο τελευταίος ήθελε να διεκδικήσει απέναντι από τον Αβέρωφ Νεοφύτου το κόμμα.
Ένας ανεξάρτητος υποψήφιος;
Το ενδεχόμενο παραίτησης του Νίκου Χριστοδουλίδη αμέσως προκαλεί νέα δεδομένα για τον ίδιο. Το να διεκδικήσει το χρίσμα εντός των συλλογικών σωμάτων έχει ήδη αποκλειστεί ιδιαίτερα μετά το διευρυμένο πολιτικό γραφείο. Βεβαίως, ο ίδιος ο Νίκος Χριστοδουλίδης δεν φαινόταν έτοιμος να προχωρήσει σε ένα τέτοιο βήμα εκτός αν η διαδικασία άνοιγε για όλα τα μέλη του κόμματος. Για πολλούς πλέον η ανεξάρτητη υποψηφιότητα θεωρείται μονόδρομος. Το πόσο βεβαίως μπορεί να πείσει ότι η υποψηφιότητα είναι ανεξάρτητη μετά τη γραπτή δήλωσή του προς τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ ότι ο πρόωρος προεκλογικός βλάπτει το κόμμα είναι ένα ζήτημα ανοικτό. Ερώτημα είναι αν μετά από αυτή την ολομέτωπη πίεση θα συνεχίσει να απολαμβάνει την ίδια δημοφιλία από την εκλογική βάση, αν αυτή θα συνθλιβεί από την κρεατομηχανή του κομματικού μηχανισμού ή αν θα ενισχυθεί. Το σίγουρο είναι πως ο προεκλογικός έχει ήδη ξεκινήσει, πρώτα και κύρια εντός της κυβερνώσας παράταξης.
