Του Απόστολου Κουρουπάκη
O Αντώνης Μποσκοΐτης συνάντησε το 2013 τον ποιητή Ντίνο Χριστιανόπουλο για μία συνέντευξη, η οποία δημοσιεύθηκε την επόμενη μέρα του θανάτου του ποιητή, τον Αύγουστο του 2020. Αυτή η επικών διαστάσεων συνέντευξη μετατράπηκε από τον Μποσκοΐτη σε θεατρικό έργο, με τον Χάρη Φλέουρα στον ρόλο του ποιητή και τον δημοσιογράφο στη σκηνοθεσία. Ο Αντώνης Μποσκοΐτης λέει στην «Κ» πως αυτή η παράσταση συμβάλλει στη διατήρηση του χριστιανοπουλικού μύθου σε μία ολότελα αντιπνευματική περίοδο που προωθείται όλη η σαχλαμάρα και η κενότητα.
–Το «Ταγκαλάκι», ένας τίτλος που παραπέμπει απευθείας στον Ντίνο Χριστιανόπουλο; Ήταν ένα ταγκαλάκι ο Χριστιανόπουλος;
–Το «Ταγκαλάκι» ως λέξη και ως χαρακτηρισμός κάποιου προσώπου έχει περισσότερες από μία σημασίες. Απ’ τη μια σημαίνει τον διαβολικό πειρασμό, απ’ την άλλη το πειραχτήρι, το «διαβολάκι», μα κι απ’ την άλλη το «κωλόπαιδο», αυτό που λέμε το κάθαρμα. Ο Χριστιανόπουλος βρίσκεται ακριβώς στη δεύτερη έννοια της λέξης. Ένα αιώνιο πειραχτήρι που δεν του άρεσε απλώς να προκαλεί, αλλά μάλλον δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς. Ψάχνοντας ιστορίες δικών του ανθρώπων για να εμπλουτίσω το κείμενο, εκμαίευσα μια πολύ όμορφη μαρτυρία του συγγραφέα Θωμά Κοροβίνη, με την οποία έκλεισα και το έργο. Ας μην κάνω spoiler από τώρα, πάντως ο θεατής αντιλαμβάνεται τόσο κατά τη διάρκεια της παράστασης, όσο και στο φινάλε της, πόσο «ταγκαλάκι» υπήρξε ο Ντίνος Χριστιανόπουλος.
–Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία στο να γίνει θεατρικό έργο μία συνέντευξη;
–Για μένα όχι κάποια ιδιαίτερη δυσκολία. Δεν είναι τυχαίο ότι στο πρώτο μου βιβλίο έδωσα τον τίτλο «18 συνεντεύξεις – Σαν μονόπρακτα» και μέσα εκεί συμπεριέλαβα και αυτή του Χριστιανόπουλου. Νομίζω πως η διατήρηση της υφής του προφορικού λόγου, στις δικές μου συνεντεύξεις τουλάχιστον, είναι το στοιχείο που συχνά τις κάνει – όχι όλες βέβαια – να στέκονται σαν αυτόνομοι θεατρικοί μονόλογοι. Θέλω να πω ότι όλα για μένα ξεκινάνε από τη συνέντευξη και μετά το εξελίσσω το κείμενο ως θεατρικό δρώμενο.
–Αποφύγατε στη δημιουργία του έργου αυτού «φτηνιάρικα και χιλιοειπωμένα κλισέ», όπως σας είπε και ο ίδιος ή αναπόφευκτα μπήκαν και αυτά;
–Καταρχάς δεν ξέρω τι εννοείτε εσείς, αν δηλαδή το εννοείτε, όπως το εννοούσε ο ποιητής στη συνέντευξη του. Εκείνος αναφερόταν στα κλισέ περί ομοφυλοφιλίας που πολλοί του ζητούσαν να καταθέσει την άποψή του. Επομένως, όχι, δεν νομίζω να δείτε τέτοια κλισέ στη δική μας παράσταση, η οποία βασίζεται κατά 95% στην απομαγνητοφώνηση των λεγομένων του ποιητή και στην περαιτέρω επεξεργασία τους από τη δική μου πλευρά. Αν αυτό βοηθά στην κατανόηση της ερώτησής σας, μπορώ να σας πω ότι όταν αποφάσισα να γίνει η παράσταση αυτή, ταξίδεψα πολλές φορές στη Θεσσαλονίκη και κατέγραψα μαρτυρίες των πιο δικών του ανθρώπων κυρίως από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών.
–Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος δεν ήθελε να ταξιδεύει, εσείς με αυτή την παράσταση τον κάνετε πολλά ταξίδια… Είναι στόχος σας η γνωριμία του κοινού με μία παρεξηγημένη προσωπικότητα;
–Φυσικά και είναι αυτός ο στόχος. Το ίδιο επιθυμούσα και με τα κινηματογραφικά ντοκιμαντέρ μου για τη Φλέρυ Νταντωνάκη, την Κατερίνα Γώγου και τον Νίκο Κούνδουρο. Πρόκειται για προσωπικότητες που δεν πρέπει να σκεπαστούν από τη σκόνη του χρόνου. Και δεν πρόκειται, όσο βρίσκονται τρόποι για να επανέρχονται συχνά στο προσκήνιο. Πείτε ότι η παράσταση αυτή συμβάλλει στη διατήρηση του χριστιανοπουλικού μύθου σε μία ολότελα αντιπνευματική περίοδο που προωθείται όλη η σαχλαμάρα και η κενότητα. Αυτό, όμως, δυστυχώς δεν συνέβαινε ανέκαθεν;
–Αναδεικνύεται φαντάζομαι και ο ποιητής, μέσα από το έργο σας. Με ποιον τρόπο;
–Με τον ίδιο του τον λόγο. Αφού έχετε διαβάσει τη δημοσιευμένη συνέντευξη, απ’ ό,τι κατάλαβα, θα διαπιστώσατε πως ο αναγνώστης και, εν προκειμένω ο θεατής, αποκομίζουν πολλά στοιχεία για τον ποιητή Χριστιανόπουλο, για τον τρόπο που δούλευε, για τα μίση και τις αγάπες του απ’ το ποιητικό σινάφι, για την υπέρμετρη ευαισθησία του σε σχέση με τους αποσυνάγωγους της ζωής, στους οποίους υπαγόταν και ο ίδιος.
–Σκεφτήκατε ότι ίσως ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, λόγω της ιδιοσυγκρασίας του, να μην ενέκρινε τη δουλειά σας; Σας απασχόλησε καθόλου αυτή η σκέψη;
–Εσείς τι λέτε, να μη με απασχόλησε; Σωστό σας βρίσκω! Να σας πω την αλήθεια, φεύγοντας από το σπίτι του εκείνη τη μέρα του 2013, του είπα πως άθελά του μού χάρισε έναν κανονικό θεατρικό μονόλογο. «Ναι, ώρα είναι να με κάνεις και θεατρικό» μου απάντησε και βάλαμε τα γέλια. Καταρχάς, μια και ο ίδιος δεν ζει πλέον, εξασφαλίσαμε πρωτίστως την άδεια του πνευματικού κληρονόμου του. Η μεγαλύτερη αγωνία ήταν για το αν το αποτέλεσμα θα άρεσε στους δικούς του ανθρώπους, σε συγγραφείς, ποιητές, μουσικούς και γενικά στη διανόηση της Θεσσαλονίκης που τον συναναστρεφόταν επί σειρά δεκαετιών. Σας διαβεβαιώνω πως όλοι, μα όλοι, έφευγαν από το θέατρο συγκινημένοι και ευχαριστημένοι με τη διατήρηση της μνήμης τού ποιητή και την ανάδειξη της προσωπικότητάς του. Εδώ, όμως, δεν έχει να κάνει τόσο με μένα, όσο με τον Χάρη Φλέουρα, τον ηθοποιό που τον υποδύεται. Είναι τέτοια η ομοιότητα που κάποιους έως και τους σόκαρε χωρίς να υπερβάλλω καθόλου αυτή τη στιγμή. Ο Φλέουρας είναι ευλογία που παίζει τον ρόλο αυτό και πιστεύω ακράδαντα πως κανένας, μα κανένας άλλος, δεν θα μπορούσε να βγάλει τόσο πετυχημένα το ίδιο αποτέλεσμα. Τέλος, αυτό δεν το λέω μόνο εγώ, που θα είχα και τους λόγους μου για να το λέω, αλλά –επαναλαμβάνω– οι άνθρωποι που γνώριζαν καλά τον Ντίνο Χριστιανόπουλο και υπήρξαν φίλοι, συνοδοιπόροι και συνομιλητές του.
Πληροφορίες
«Το Ταγκαλάκι» του Αντώνη Μποσκοΐτη, Θέατρο Ριάλτο, Ανδρέα Δρουσιώτη, πλατεία Ηρώων, Λεμεσός. Τετάρτη 27 Σεπτεμβρίου, ώρα 8:30 μ.μ. www.rialto.com.cy
