Του Απόστολου Κουρουπάκη
Με την ευκαιρία της εκδήλωσης που διοργανώνει ο ΘΟΚ για την Παγκόσμια Μέρα Θεάτρου στις 27 Μαρτίου, που είναι αφιερωμένη στο αρχαία θέατρα της Κύπρου και στη σύνδεση του αρχαίου Θεάτρου με τη σημερινή, σύγχρονη κοινωνία, συνομιλήσαμε με την ηθοποιό και αρχαιολόγο Ανθή Αντωνιάδου, συγγραφέα του βιβλίου «Τα Αρχαία Θέατρα της Κύπρου» και τον Σταύρο - Ιωάννη Μπένο, πρόεδρος του Σωματείου «Διάζωμα», που στόχο έχει την προστασία και ανάδειξη των αρχαίων χώρων θέασης και ακρόασης.
ΑΝΘΗ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ
–Τι είναι αυτό που σε παρακίνησε να ασχοληθείς με τα αρχαία θέατρα της Κύπρου και να γράψεις ένα βιβλίο αποκλειστικά γι’ αυτά;
–Η έκδοση «Τα Αρχαία Θέατρα της Κύπρου» προέκυψε από την έντονη προσωπική μου ανάγκη να ενθυμίσω ότι τα θεατρικά αυτά οικοδομήματα μαρτυρούν όχι μόνο τους αρχαιολογικούς θησαυρούς, αλλά και την προηγμένη πολιτισμική φυσιογνωμία της Κύπρου στον αρχαίο κόσμο. Ως μορφή κατάθεσης, λοιπόν, στην αρχαιολογία του τόπου μας, προέκυψε ένα έργο συνολικής μελέτη των αρχαίων θεάτρων που εντοπίστηκαν στο νησί, με βάση τα αρχαιολογικά ευρήματα, τις φιλολογικές και επιγραφικές μαρτυρίες, που πιστεύω ότι στρέφει το ενδιαφέρον και διανοίγει συνάμα τους ορίζοντες πάνω σε μια τέτοια θεματική.
–Μέσα από αυτή την ενασχόλησή σου, έχεις καταλήξει σε κάποια συμπεράσματα σχετικά με την κυπριακή κοινωνία της αρχαιότητας;
–Αυτά τα οικοδομήματα μαρτυρούν ότι στην Κύπρο υπήρχε καλλιτεχνική δραστηριότητα και ότι το κυπριακό κοινό απολάμβανε το θέατρο και εν γένει το θέαμα από την αρχαιότητα. Το γεγονός και μόνο ότι τα κατάλοιπα αυτών των κτισμάτων διασώθηκαν από την αρχαιότητα ώς σήμερα, τα καθιστά εξαιρετικά σημαντικά μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς.
–Μία παράσταση αρχαίου δράματος νομίζεις ότι λειτουργεί σήμερα σε ένα αρχαίο θέατρο;
–Η διαχρονική θεμελιακή λειτουργία του αρχαίου θεάτρου είναι η θέαση, με σύμμαχό την πλούσια γεωφυσική μορφολογία του χώρου. Με το τρίπτυχο «αρχιτεκτόνημα – υποκριτές – θεατές» που προσδίδει στη θεατρική πράξη τη μοναδικότητά της και έχοντας κατά νου τις εσωτερικές και άρρηκτες σχέσεις των μερών του, μπορούμε να πούμε ότι πάντα οι παραστάσεις του αρχαίου δράματος θα λειτουργούν στο σύμπαν του θεατρικού οικοδομήματος. Εξάλλου, το αρχαίο θέατρο είναι ζωντανό, όταν το ποτίζει ο δραματικός λόγος. Ο αντικατοπτρισμός των κειμένων στο ιδεώδες δοχείο διοχέτευσης των ιδεών και αξιών του δραματικού λόγου είναι η αμφίδρομη σχέση που συμβάλλει ώστε να είναι επίκαιρα αυτά τα οικοδομήματα.
–Υπάρχουν άγνωστα αρχαία θέατρα στην Κύπρο; Ποια είναι η εικόνα που έχεις για τα θέατρα που σήμερα βρίσκονται στα Κατεχόμενα (Σαλαμίνα, Σόλοι)
–Εστιάζοντας στα τέσσερα αρχαία Θέατρα που αποκάλυψε μέχρι σήμερα η αρχαιολογική σκαπάνη στην Κύπρο, δυστυχώς τα κατεχόμενα θέατρα, της Σαλαμίνας και των Σόλων, παραμένουν σε πολλούς άγνωστα λόγω των συνθηκών. Δυστυχώς αυτά τα οικοδομήματα αφέθηκαν να καταστρέφονται στο πέρασμα του χρόνου, με πρόχειρες και αποσπασματικές επιδιορθώσεις που έγιναν εις βάρος των ιδίων των κτιρίων. Ακόμη, το ελληνιστικό Θέατρο της Πάφου, αν και η ανασκαφή του έχει ολοκληρωθεί, είναι σε πολλούς άγνωστο, καθώς δεν είναι ακόμη ανοιχτό για επισκέπτες.
ΣΤΑΥΡΟΣ - ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΕΝΟΣ
–Ποια είναι η αποστολή του Σωματείου σας;
–To Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» ιδρύθηκε το 2008 και έχει ως αποστολή του την προστασία και ανάδειξη των αρχαίων χώρων θέασης και ακρόασης, καθώς και την ένταξή τους στη σύγχρονη ζωή και την αναγωγή τους σε μοχλό για μια βιώσιμη περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη. Με κεντρικό μήνυμα «Τα μνημεία στο κέντρο της ζωής», το «ΔΙΑΖΩΜΑ» λειτουργεί ως «καταλύτης» με στόχο την ανάπτυξη συνεργειών, κινητοποιώντας τους πολίτες και τους φορείς για την υλοποίηση ενός υψιπετή στόχου, την αποκατάσταση και κοινωνικοποίηση των μνημείων.
–Αειφορία και βιώσιμη ανάπτυξη, πώς μπορούν να συνδεθούν με τα μνημεία;
–Tο «ΔΙΑΖΩΜΑ», ως ένας αυθεντικός εκφραστής του ευρωπαϊκού πνεύματος και μέσα από τη συνεργασία του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα, συμβάλλει στον σχεδιασμό και την υλοποίηση νέων προϊόντων πολιτιστικού τουρισμού, όπως είναι οι Πολιτιστικές Διαδρομές και τα Αρχαιολογικά Πάρκα. Κύρια επιδίωξη είναι η δημιουργία ενός συμμετοχικού σχηματισμού τοπικών επιχειρήσεων (με τη μορφή Τοπικού Συμφώνου Ποιότητας), ο οποίος θα προωθήσει και θα αξιοποιήσει το έργο κάθε προγράμματος, με στόχο να φέρουμε τα μνημεία στο κέντρο της ζωής, της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης.
–Το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» μπορεί να γίνει παράδειγμα για τα εν Κύπρω θέατρα; Στην Ελλάδα υπάρχουν απτά αποτελέσματα;
–Το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» έχει αποκτήσει τεχνογνωσία στον σχεδιασμό και την οικοδόμηση αναπτυξιακών προγραμμάτων σε όλες της Περιφέρειες της χώρας. Υλοποιούνται προγράμματα Πολιτιστικών Διαδρομών στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και της Α.Μ.Θ. και προγράμματα Αρχαιολογικών Πάρκων, όπως είναι το Αρχαιολογικό Πάρκο του Ασκληπιείου της Επιδαύρου και το Αρχαιολογικό Πάρκο στον Ορχομενό Βοιωτίας. Το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» με όλη του τη συσσωρευμένη εμπειρία θα μπορούσε να συμβάλλει στον σχεδιασμό ενός αντίστοιχου προγράμματος Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης (ΟΧΕ) και στην Κύπρο. Μιας, δηλαδή, επώνυμης Πολιτιστικής Διαδρομής που θα έχει στο επίκεντρό της τα μοναδικής αισθητικής αρχαία θέατρα της Κύπρου, καθώς και τα κορυφαία μνημεία της φύσης και του πολιτισμού του νησιού.
Περισσότερα για το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» στο: http://www.diazoma.gr/
Πληροφορίες
Κεντρικό κτήριο ΘΟΚ, Τετάρτη 27 Μαρτίου, ώρα 7:00 μ.μ. Στο χώρο του φουαγιέ, θα εκτίθενται κοστούμια και αφίσες Αρχαίου Δράματος από παραστάσεις του ΘΟΚ. Είσοδος ελεύθερη.
