Του Απόστολου Κουρουπάκη
«Στο “τι θωρείς;” προσκαλώ το βλέμμα να με δει. Δεν ορίζω όμως τον τρόπο ή τον στόχο του βλέμματος αυτού. Προσκαλώ το βλέμμα να με δει όπως θέλει και να «συμπεράνει» ό,τι θέλει. Αν θέλει μπορεί να το μοιραστεί πάνω στο σώμα μου γράφοντας ή ζωγραφίζοντας» λέει η Νάγια Τ. Καρακώστα για τη διαδραστική της περφόρμανς «τι θωρείς;» στο πλαίσιο του Φεστιβάλ On Bodies της Στέγης Χορού Λευκωσίας. Η ηθοποιός αναφέρει πως κάθε σώμα είναι ένας Τόπος εγγραφής. Ένα πεδίο αέναων ανακαλύψεων και συγκρούσεων και καλεί τους θεατές να το ανακαλύψουν μαζί.
–Νάγια, υπάρχει σωστός τρόπος θέασης ενός γυμνού σώματος;
–Έχω ένα θέμα με τα δίπολα. Κάθε μορφής. Προσωπικά δεν πιστεύω ότι η θέαση ενός γυμνού σώματος ανήκει στη διπολικότητα του σωστού – λάθους, παρά στην ανάγκη που φέρει/τοποθετεί αυτό το σώμα στη δημόσια θέαση. Στην προκειμένη περίπτωση, στην περφόρμανς «τι θωρείς;» η ανάγκη αυτή ξεκίνησε από την ίδια ανάγκη που ξεκίνησαν και τα προηγούμενα μου/μας πρότζεκτ: την ανάγκη να διεκδικήσουμε και να αυτοδιαθέσουμε τα σώματά μας. Γιατί το γυμνό λοιπόν; Γιατί ήρθαν οι στιγμές που πρέπει να ξεκινήσουμε μια γιορτή. Γιορτή σωμάτων και σωματοτύπων. Γιορτή έκφρασης. Γιορτή θέασης και ανάδειξης. Και θα ’ναι μια γιορτή που θα σπάει κάθε ντροπή, ενοχή, τραύμα, ανασφάλεια. Θα ‘ναι μια γιορτή γιορτινή για εμάς.
–Τόπος τζαι τοπίον εξερεύνησης λες το γυναικείο σώμα... Πόσο ανεξερεύνητο είναι;
Κάθε σύγκρουση εμπεριέχει μια μετακίνηση. Μεγεθύνουμε ερωτήματα για να δημιουργήσουμε το πλαίσιο στο οποίο δύναται να μετακινηθούμε από το γνώριμο και οικείο
–Κάθε σώμα είναι ένας Τόπος εγγραφής. Ένα πεδίο αέναων ανακαλύψεων και συγκρούσεων. Δράσεων, αντιδράσεων, αποτυπώσεων, επιβολών, αναβολών, δικαιωμάτων, αφηγημάτων, κυρώσεων, εξερευνήσεων, διεκδικήσεων, απολαύσεων. Στο «τι θωρείς;» προσκαλώ το βλέμμα να με δει. Δεν ορίζω όμως τον τρόπο ή τον στόχο του βλέμματος αυτού. Προσκαλώ το βλέμμα να με δει όπως θέλει και να «συμπεράνει» ό,τι θέλει. Αν θέλει μπορεί να το μοιραστεί πάνω στο σώμα μου γράφοντας ή ζωγραφίζοντας. Προσκαλώ το βλέμμα να με δει, γιατί θέλω να εξερευνήσω τα αφηγήματα που εγγράφονται στο δικό μου σώμα. Τι ορίζει και τι ορίζεται από αυτά τα αφηγήματα-βλέμματα; Ακόμη και απ’ το ίδιο το βλέμμα στραμμένο στο δικό μας σώμα. Τι θέλουμε να μοιραστούμε από αυτά; Γι’ αυτό έλα να το ανακαλύψουμε όλα αυτά μαζί, την Κυριακή (29 Μαΐου) που θα παρουσιαστεί η διαδραστική – αν το κοινό επιθυμεί – περφόρμανς «τι θωρείς;» στο πλαίσιο του φεστιβάλ On Bodies που διοργανώνει η Στέγη Χορού Λευκωσίας. Στην παρέα μου αυτήν τη φορά θα βρίσκεται και η υπέροχα γεμάτη εμπιστοσύνη ματιά της Άρτεμις Ευλογημένου.
–Στην performance σου έχεις θέσει ερωτήματα, τα έχεις απαντήσει ή αναζητείς και εσύ τις απαντήσεις;
–Ερωτήσεις ψάχνω, Αποστόλη, όχι απαντήσεις. Ως δημιουργ@ ψάχνουμε και οφείλουμε να ψάχνουμε τρόπους για να πυροδοτήσουμε ένα συμβάν που θα έλθει στη συνέχεια να συγκρουστεί με το υπάρχον –το βαθιά προσωπικό υπάρχον. Άρα ίσως το βαθιά οικουμενικό. Κάθε σύγκρουση εμπεριέχει μια μετακίνηση. Μεγεθύνουμε ερωτήματα για να δημιουργήσουμε το πλαίσιο στο οποίο δύναται να μετακινηθούμε από το γνώριμο και οικείο.
–Στις τελευταίες σου δουλειές ασχολείσαι με το γυναικείο σώμα, τι είναι αυτό που έχεις μάθει και που δεν υποψιαζόσουν για αυτό;
–Ποιο είπαμε είναι το όριο των λέξεων; (γέλια). Κάθε φορά που μιλάω για αυτά –και πίστεψέ με είναι πολύ συχνές αυτές οι φορές – νιώθω πως ανακαλύπτω και κάτι ακόμη που μου χάρισαν και μου έμαθαν αυτά τα πρότζεκτ για τα σώματά μας. Και δράττομαι της ευκαιρίας για να πω ξανά ένα εγκάρδιο ευχαριστώ σε όλες αυτές τις γυναίκες που υπήρξαν κομμάτι όλων των προηγούμενων δράσεων. Αυτό σίγουρα που μου χάρισαν και έμαθα είναι πριν απ’ όλα την αναγκαιότητα του μοιράσματος εμπειριών και αποριών. Πολλές φορές ντρεπόμαστε να μιλήσουμε για τα σώματά μας και όταν κάποια σπάσει τη σιωπή αντιλαμβανόμαστε πως έχουμε ή είχαμε τις ίδιες για παράδειγμα εμπειρίες, απορίες ή σκέψεις. Έμαθα και ανακαλύπτω ακόμη τα πόσα δεν γνωρίζω για την εαυτό μου και για το σώμα μου. Ή ακόμη και το ό,τι γνώριζα μα επιβεβαίωσα πως δεν ισχύει το στερεότυπο αφήγημα που θέλει τις γυναίκες σε αντίθετες όχθες. Μαζί κολυμπάμε. Έμαθα τόσα που δεν ξέρω τι να πρωτογράψω. Και η λίστα παραμένει δυνητικά ανοιχτή...
–Αισθάνεσαι ότι κάνεις κάτι πρωτοποριακό με αυτές σου τις δουλειές; Ότι εκτίθεσαι;
–Όχι. Είναι απλώς η δικιά μου γλώσσα και το μέσο, το εργαλείο –αν θες– έκφρασης όσων με καίνε. Πρωτοποριακό κάνουν όλα αυτά τα άτομα που ασχολούνται με την επανεξέταση παγιωμένων νομοθεσιών και τη ρύθμιση των εκπαιδευτικών πλαισίων για την προώθηση της ισότητας και της συμπερίληψης. Σε όλα αυτά τα άτομα λέω και λέμε ένα τεράστιο ευχαριστώ! Είναι αυτός ο καιρός που πρέπει επιτέλους να εντοπίσουμε και να δούμε την κατάσταση κατάματα και κατάκαρδα για να την αλλάξουμε. Να τη μετακινήσουμε και αυτήν. Όπως το κοινό.
–Τέλος, έχεις έναν κόντρα ρόλο από την performance σου, αλλά και τις προηγούμενες δουλειές σου, στους Μακρυκωσταίους του ΘΟΚ... είδες κάτι άλλο στους γυναικείους ρόλους που θα κάνεις;
–Μπορεί να κάνω όπως λες «κόντρα» ρόλο γιατί αλλάζει το πλαίσιο και η αισθητική, η σκηνοθεσία και το μέσο. Παρ’ όλα αυτά νομίζω η Τούλα των Μακρυκωσταίων και Κοντογιώργηδων αυτοδιαθέτει το σώμα της όπως κάθε άλλη γυναίκα που συναντάμε. Δεν τίθεται λοιπόν θέμα σύγκρισης.
Πληροφορίες
φεστιβάλ On Bodies, Νάγια Τ. Καρακώστα, «Τι θωρείς;» Bodies on Stage (17+). Στέγη Χορού Λευκωσίας, Παρθενώνος 5, Άγιος Ανδρέας, Λευκωσία.