Kathimerini.gr
Της Λίνας Γιάνναρου
Εξοπλισμένη µε ένα εσωτερικό GPS, μια 25χρονη καρέτα καρέτα ξεκινά από τις ακτές της Γαλλίας με προορισμό τον κόλπο της Κυπαρισσίας, εκεί όπου γεννήθηκε, για να γεννήσει τα αυγά της. Από πάνω της, ένας λευκοπελαργός, έχοντας διασχίσει τη Σαχάρα, επιστρέφει στην Ευρώπη για το καλοκαίρι. Ο στόχος του είναι ιερός: να βρει ταίρι. Την ίδια στιγμή, κοπάδι γαλαζόπτερων τόνων καταφθάνει στη Μεσόγειο από τον Ατλαντικό. Και αυτοί θέλουν να ζευγαρώσουν εκεί όπου γεννήθηκαν. Μια οικογένεια από όρκες κόβει βόλτες στα ίδια κρυστάλλινα νερά, ενώ ένας αρσενικός ιππόκαμπος καταλαμβάνεται από ωδίνες τοκετού. Είναι το μόνο αρσενικό πλάσμα στη Γη που κυοφορεί και γεννάει τα μικρά του (και αμέσως μετά ξεψυχά). Στην επιφάνεια της θάλασσας μια μικρούλα πτεροφάλαινα 8 μηνών, που ήδη ζυγίζει 8 τόνους και έχει μήκος 10 μέτρων, προσπαθεί να μάθει από τη μαμά της πώς να κυνηγάει την τροφή της. Ηρθε η ώρα να απογαλακτιστεί. Λίγο πιο ανατολικά, μια οικογένεια από ρινοδέλφινα φροντίζουν την ηλικιωμένη αρχηγό τους που έχει αρχίσει να αποπροσανατολίζεται. Οχι, το Αλτσχάιμερ δεν χτυπάει μόνο τους ανθρώπους.
Σαστίζεις με το πόση ζωή «κυοφορεί» η Μεσόγειος, αυτό το μικρό άνοιγμα στον φλοιό της Γης, η γειτονιά μας. Ιδίως γνωρίζοντας τις αφόρητες πιέσεις που δέχεται από όλα τα μέτωπα. Με έκταση που δεν ξεπερνά το 1% των ωκεανών, είναι το σπίτι του 10% όλων των θαλάσσιων ειδών, ενώ ταυτόχρονα διασχίζεται από το 30% της παγκόσμιας θαλάσσιας κυκλοφορίας.
Ενας δύτης «τρέχει» σε υποθαλάσσια λιβάδια. Τα υποβρύχια γυρίσματα του ντοκιμαντέρ «Μεσόγειος – πολιορκημένη θάλασσα» είναι εντυπωσιακά. Φωτ. AlexVoyerBoréales
Αυτή την αντίθεση αναδεικνύει το ντοκιμαντέρ «Μεσόγειος – πολιορκημένη θάλασσα» (Mediterranean – Life Under Siege), η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα κινηματογραφική παραγωγή με θέμα τη ζωή στη Μεσόγειο, το οποίο θα αρχίσει να προβάλλεται στους κινηματογράφους στις 6 Οκτωβρίου. Τα γυρίσματα διήρκεσαν δύο χρόνια και πραγματοποιήθηκαν σε 12 διαφορετικές χώρες με την Ελλάδα να πρωταγωνιστεί (πρόκειται για διεθνή παραγωγή, με τα ελληνικά γυρίσματα να έχει αναλάβει η Anemon με την υποστήριξη του ΕΚΟΜΕ και της ΕΡΤ). Μεταξύ άλλων, πραγματοποιήθηκαν γυρίσματα στον Κυπαρισσιακό Κόλπο, στη Ζάκυνθο, στην Κεφαλονιά, στην Αμοργό, στη Σαντορίνη, στη Μακρόνησο, στην Αλόννησο και στη Γυάρο.
«Η Ελλάδα είναι στο επίκεντρο της προστασίας της Μεσογείου», λέει στην «Κ» ο Φρεντερίκ Φουζέα, ο πολυβραβευμένος Γάλλος σκηνοθέτης της ταινίας. «Καμία άλλη χώρα δεν προσφέρει τόσο μεγάλη ακτογραμμή, τόσα ερημικά νησιά, τόσο μεγάλη ποικιλομορφία σε νερά και τοπία. Ηδη οι πιο σοβαρές προσπάθειες προστασίας της Μεσογείου λαμβάνουν χώρα στην Ελλάδα, με τις μεγαλύτερες οργανώσεις να δραστηριοποιούνται εκεί, η MOm για τη φώκια μονάχους μονάχους, ο Αρχέλων για τη θαλάσσια χελώνα κ.ά. Πιστεύω ότι το μέλλον της Μεσογείου βρίσκεται στην Ελλάδα». Η χώρα μας, φυσικά, αποτελεί συνάμα και απειλή για πολλά είδη. Χαρακτηριστική είναι η σεκάνς στο ντοκιμαντέρ με τη θαλάσσια χελώνα που χάνει προσωρινά τον προσανατολισμό της από τα φώτα των μαγαζιών και τη μουσική στην παραλία της Κυπαρισσίας.
Η ιδέα προέκυψε το 2019, αλλά τα γυρίσματα ξεκίνησαν τον Μάιο του 2020, εν μέσω πανδημίας. «Δεν υπήρχαν τουρίστες, βάρκες, φέρι μπόουτ, πλοία. Η θάλασσα και οι ακτές ήταν όπως ήταν τον 15ο αιώνα. Τόσο ήσυχα. Και τα ζώα το διαισθάνθηκαν. Ξαφνικά μπορούσαν να είναι λιγότερο φοβισμένα. Εμφανίζονταν σε αναπάντεχα σημεία. Ηταν μια εποχή ανακούφισης για τη φύση, που μας έδωσε την ευκαιρία να γυρίσουμε σκηνές που ποτέ δεν φανταζόμασταν», σχολιάζει ο Φουζέα.
Τα υποβρύχια γυρίσματα ήταν κάτι νέο γι’ αυτόν. «Στη θάλασσα υπάρχουν πολλά προβλήματα. Ο άνεμος μπορεί να δυσκολέψει τα πράγματα, η ίδια η θάλασσα όταν αγριεύει, ακόμη και το πόσο καθαρά είναι τα νερά κάνει μεγάλη διαφορά όταν κινηματογραφείς κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Οι μεγάλες δυσκολίες, φυσικά, έρχονται όταν κάνεις γυρίσματα σε βάθη 50 ή 70 μέτρων. Κάθε λεπτομέρεια τότε είναι κρίσιμη».
Η Anemon σε συνεργασία με το Cyclades Preservation Fund θα προβάλει την ταινία σε νησιά και σχολεία σε όλη την Ελλάδα. «Προκαλεί ενθουσιασμό αλλά και συγκίνηση όταν συνειδητοποιείς ότι όλα αυτά που βλέπεις στο ντοκιμαντέρ συμβαίνουν δίπλα μας, στη δική μας γειτονιά, ενώ αλληλεπιδρούν με τις δικές μας επιλογές, ως μονάδες αλλά και ως κοινότητες», υπογραμμίζει στην «Κ» η εκτελεστική διευθύντρια του CPF, Αννυ Μητροπούλου. Το φθινόπωρο θα προβληθεί στην ΕΡΤ σειρά έξι επεισοδίων με ακόμη πιο πλούσιο περιεχόμενο.
