Kathimerini.gr
Περνούν πολλές ώρες μπροστά σε μια οθόνη και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους καθώς εκεί μπορούν να παρουσιάσουν μια πιο στιλιζαρισμένη, «τέλεια» εκδοχή του εαυτού τους. Έχουν αποκτήσει ψηφιακές δεξιότητες σε νεαρή ηλικία, χαρακτηρίζονται ως «tech savvy» και συνήθως επιθυμούν την ευελιξία στον τρόπο που εργάζονται.
Αυτή είναι η γενιά Ζ γνωστή και ως zoomers ή Gen Z, στην οποία ανήκουν όσοι γεννήθηκαν από τα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του 1990 μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 2010 και μεγάλωσαν στο Διαδίκτυο. Είναι εξαρτημένοι από συσκευές, καθώς εκεί μοιράζονται με άλλους χρήστες λεπτομέρειες της καθημερινότητάς τους.
Το ενδιαφέρον του Χόλιγουντ
Τα τελευταία χρόνια, η βιομηχανία του Χόλιγουντ προσπαθεί να κατανοήσει την ιδεολογία της γενιάς Z και την διαρκώς εξελισσόμενη διαδικτυακή παιδεία και εικονική κοινωνική κουλτούρα, μέσα από νέες τηλεοπτικές ή κινηματογραφικές ιστορίες.
Η πιο πρόσφατη προσθήκη του Χόλιγουντ στο κινηματογραφικό σύμπαν που εστιάζει στη γενιά Ζ, είναι η μαύρη κωμωδία του Netflix με τίτλο «Do Revenge». Η σεναριογράφος – σκηνοθέτης Τζένιφερ Κέιτιν Ρόμπινσον δημιουργεί ένα σκοτεινό εφηβικό δράμα που διαδραματίζεται στο κοινωνικό περιβάλλον ενός ιδιωτικού σχολείου στο Μαϊάμι.
Η ατσαλάκωτη εικόνα που προβάλλουν οι νέοι στις πλατφόρμες συγκρούεται με μια σκληρή πραγματικότητα όπου επινοούνται εκδικητικά σχήματα που δίνουν έμφαση στη διάκριση ανάμεσα σε αυτό που βιώνεται και αυτό που φαίνεται στην οθόνη. Προσπαθώντας να διαχειριστεί την εφηβική δυσαρέσκεια, το «Do Revenge» καταλήγει να εμφανίζεται ως μη αυθεντικό, καθώς παρουσιάζει τη νεότητα με μια υπερβολικά εκθαμβωτική λάμψη.
Κι ενώ μπορεί να αναδεικνύονται η φεμινιστική προσέγγιση και οι σεξουαλικές προτιμήσεις των χαρακτήρων, δεν «φωτίζονται» οι διάφορες πτυχές της εφηβικής ζωής όπως είναι για παράδειγμα η απομόνωση ή ο φόβος για κακόβουλες συμπεριφορές από τον περίγυρο. Η απεικόνιση της εφηβείας είναι στοιχειώδης και γίνεται με τη μορφή παρατήρησης, όχι βιωματική. Όπως αναφέρει η ρεπόρτερ Τζάιχαν Μπουσφίχα στο BBC: «Η πλειονότητα των μέσων που επικεντρώνονται στη γενιά μας, τείνει να χάνει το βασικό νόημα, επειδή οι άνθρωποι που παράγουν τις ταινίες καταλήγουν παγιδευμένοι στο πως φαντάζονται την συμπεριφορά της γενιάς Z, σε αντίθεση με το ποια είναι η πραγματικότητα». Το «Do Revenge» εξακολουθεί να έχει μια εξιδανικευμένη άποψη για τη σημερινή νεολαία – οπτική που θεωρεί δεδομένη την προφανή επιθυμία τους για δημοτικότητα και που επικεντρώνεται στην κουλτούρα ακύρωσης («cancel culture»).
Σε παρόμοιο μοτίβο, η ταινία «Bodies Bodies Bodies» επιχειρεί μια αβέβαιη ισορροπία μεταξύ ενσυναίσθησης και χλευασμού, κλίνοντας πιο συχνά προς το δεύτερο σχολιάζοντας μια γενιά που επιστρατεύει όρους όπως οι «gaslighting», «triggering» και «unhinged» και τους χρησιμοποιεί στις καθημερινές συνομιλίες. Η ταινία αναδεικνύει τις αλληλεπιδράσεις της Gen Z, αλλά αποτυγχάνει να αποκαλύψει την πλήρη έκταση ενός κλίματος στο οποίο πρωταγωνιστεί το Διαδίκτυο.
Άλλο ένα φιλμ που εστιάζει στη σχέση της γενιάς Ζ με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι η μαύρη κωμωδία της Κουίν Σέπαρντ από το 2022 «Not Okay». Η ιστορία ακολουθεί την Ντάνι, μια νεαρή γυναίκα που λαχταρά τον τρόπο ζωής των influencers, εγκλωβίζεται στο ψέμα ότι επέζησε μιας τρομοκρατικής επίθεσης αλλά σύντομα θα πρέπει να πληρώσει το τίμημα αυτής της εξαπάτησης. «Οι ταινίες αυτές τείνουν να έχουν πιασάρικες ατάκες που συχνά κοινοποιούνται σε μορφή εικόνων ή memes και γίνονται viral».
Ένα κοινό χαρακτηριστικό σε αυτές της παραγωγές, είναι η εκπροσώπηση. Γυναίκες διαφόρων εθνικοτήτων υποδύονται πρωταγωνιστικούς ρόλους και εμφανίζονται σε μεγάλο μέρος των ιστοριών.
Ο «σκοτεινός» κόσμος στο «Euphoria»
Είναι γεγονός ότι υπάρχει μεγάλο ηλικιακό χάσμα μεταξύ των δημιουργών και των κινηματογραφικών ή τηλεοπτικών χαρακτήρων που ανήκουν σε αυτή τη γενιά. Χωρίς να ανήκει σε αυτή τη γενιά, ο Σαμ Λέβινσον έχει δημιουργήσει ένα πρότζεκτ που βρίσκεται όσο πιο κοντά γίνεται στον τρόπο ζωής των νέων: το βραβευμένο «Euphoria». Πρόκειται για μια μελοδραματική απεικόνιση εφήβων μαθητών γυμνασίου με πρωταγωνίστρια τη 17χρονη Ρού (Ζεντάγια) που – μεταξύ άλλων – εθίζεται στα ναρκωτικά. Όπως λένε οι δημιουργοί, τα στοιχεία με τα οποία μπορεί να ταυτιστούν οι σημερινοί νέοι είναι οι «σκοτεινές» νύχτες, τα ξενύχτια σε πίστες χορού αλλά κυρίως η αστάθεια, η θλίψη, η αγωνία που πολλές φορές κρύβεται κάτω από την επιφάνεια.
Η επένδυση του Χόλιγουντ σε αυτού του είδους τις ιστορίες είναι αναμφίβολα μια προσπάθεια να τραβήξει την προσοχή μιας νέας γενιάς που απαιτεί την εκπροσώπηση. Ωστόσο, η mainstream τηλεόραση και ο κινηματογράφος φαίνεται να κυνηγούν την προβολή σε βάρος της αυθεντικότητας. Ο χρόνος θα δείξει εάν οι κινηματογραφιστές και οι δημιουργοί θα μπορέσουν να το διορθώσουν.
Με πληροφορίες από το BBC